به گزارش پایگاه خبریتحلیلی خطوط؛ آداب و رسوم محرم در شهرهای مختلف ایران به شکلهای متفاوتی است که در این گزارش به برخی از آنها اشاره میکنیم.
نخل سازه چوبی بزرگی است که به عنوان نمادی از پیکر امامحسین (ع) در یزد استفاده میشود. دسته بزرگی از عزاداران در دهه اول محرم نخل را سهدور در میدان زارچ یزد میچرخانند. مردم پابرهنه و گریهکنان زیر نخل میروند و سر دستگیرههای آن را روی شانههای خود قرار میدهند. این آیین مذهبی در بسیاری از شهرهای استان یزد برگزار میشود.
در روایتها آمده است که طایفه بنیاسد، سه روز پس از واقعه عاشورا به صحرای کربلا میرسند و پیکر شهدا را دفن میکنند. اهالی خوسف بیرجند به دلیل ادای احترام به آنها مراسم بیلزنی را انجام میدهند. این آیین از میراث معنوی مردم شهر خوسف در خراسان جنوبی است. این مراسم در ظهر عاشورا پس از اقامه نماز و عصر برگزار میشود. اهالی این شهر معتقدند که بیلهای مورد استفاده در این مراسم باعث برکت محصولات کشاورزی میشود.
مراسمی سنتی در ظهر تاسوعا و عاشورا در دو روستای اراضی و باغملک اصفهان برگزار میشود. با آغاز روز تاسوعا، اهالی باغملک به روستای اراضی میروند و در روز عاشورا برعکس این ماجرا اتفاق میافتد. میزبانها بسته به توانایی خود، غذایی تدارک میبینند و خانوادهای از روستای مهمان را به غرفه خود میبرند و با غذاها از او پذیرایی میکنند.
مردم لرستان آیین گلمالی را در مواقع فوت عزیزترین افراد خود انجام میدهند که یکی از این موارد در روز عاشورای حسینی است که تدارکات آن قبل از روز عاشورا انجام میشود. عزادارن حالت گلآلود خود را تا ظهر عاشورا حفظ میکنند.
مشعلگردانی یکی از آیینهای مذهبی دهه اول محرم در مناطق مرکزی و جنوبی ایران مثل قم، شهرری و اردکان یزد است که عربها بیشتر آن را اجرا میکنند. در گذشته این آیین با مشعلهای هیزمی برگزار میشد، اما در سالهای اخیر مشعلهای گازسوز جایگزین آن شده است. این آیین در روزهای متفاوتی از دهه اول محرم برگزار میشود. برخی این آیین را روز اول دهه محرم و برخی دیگر آن را در روز هشتم محرم اجرا میکنند.
آیین پولکهگردانی یادآور آتش گرفتن خیمههای کاروان امام حسین(ع) است.
آیین پولکهگردانی که قدمت آن به دوره صفویه برمیگردد، به نوعی یادآور آتش گرفتن خیمههای کاروان امامحسین (ع) است. عزادارن یکییکی به زیر مشعل میروند و آن را میچرخانند. در این فاصله دو نفر آنها را مشایعت میکند، که یکی آب سطلی در دست دارد و دیگری آب سطل را بر آتشگردان میریزد تا خنک شود.
شمعگردانی، آیینی مذهبی مختص اردبیل است که عزاداران شمعها را به مساجد میبرند و در عصر تاسوعا روشن میکنند. این مراسم از صبح تاسوعا آغاز و تا غروب ادامه دارد. مردم برای احترام به حضرت عباس (ع)، با دستههای شمع راهی مساجد مختلف محلهها میشوند، سپس با هدف روای حاجتشان، شمع را روشن کرده و فاتحه و صلواتی نثار شهدای کربلا میکنند.
آیین طشتگذاری به یاد ایثار امامحسین (ع) در مقابل لشکر حر بن یزید ریاحی برگزار میشود. در این آیین، ریشسفیدان هر محله، با طشتهای بر دوش وارد مساجد میشوند و پس از دور زدن در مسجد، آنها را در جای مخصوص خود قرار میدهند، سپس طشتها را آب میکنند و مردم به نیت تبرک از آن آب مینوشند.