به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط یک روانپزشک با تاکید بر ضرورت درمان مبتلایان اختلال استرسی پس از سانحه گفت: این افراد همیشه در حالت آماده باش به سر می برند، گویی منتظر خطر هستند و نمی توانند احساس آرامش کنند.
شیوا ایلیایی، با اشاره به اینکه در زندگی روزمره، هرکسی ممکن است با حوادث طاقت فرسا، ترسناک و یا خارج از کنترل روبه‌رو شود، اظهار کرد: ممکن است هر فردی در زندگی خود حداقل یک بار سانحه رانندگی را تجربه کند و یا قربانی تجاوز و یا شاهد حادثه‌ای دردناک باشد.
وی افزود: پلیس، آتش نشان‌ها و کارکنان آمبولانس‌ها با احتمال بیشتر با چنین حوادثی روبه‌رو می‌شوند، آن‌ها اغلب مجبورند با حوادث ترسناک مقابله کنند حتی در برخی موارد سربازان ممکن است هدف تیر یا انفجار قرار گیرند و یا شاهد کشته و مجروح شدن دوستانشان باشند.
اختلال استرسی پس از حادثه چیست
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با اشاره به این موضوع که اغلب مردم، بعد از مدتی بدون هیچ کمکی با اتفاقات سخت کنار می‌آیند خاطرنشان کرد: در بعضی افراد تجربیات تلخ واکنشی را ایجاد می‌کند که ممکن است برای ماه‌ها یا سال‌ها طول بکشد که این واکنش را اختلال استرسی پس از حادثه یا اختصاراً (PTSD) می‌گویند.
وی درباره اینکه چگونه اختلال استرسی شروع می‌شود توضیح داد: اختلال استرسی (PTSD) می‌تواند پس از هر حادثه تلخی آغاز شود، یک حادثه تلخ، حادثه‌ای است که ما در آن احساس خطر می‌کنیم، زندگی مان در معرض تهدید است یا شاهد مردن و یا مجروح شدن دیگران باشیم.
به گفته ایلیایی، حوادث شدید جاده‌ای، درگیری‌های نظامی، تجاوز‌ها (تجاوز جنسی، حمله فیزیکی، سوءاستفاده، دزدی و زور گیری)، گروگان گرفته شدن، حملات تروریستی، اسیر جنگی بودن، حوادث ناگوار طبیعی یا حاصل دست بشر، داشتن بیماری‌های لاعلاج و یا حتی شنیدن حوادث غیر منتظره و یا مرگ ناگهانی یک دوست و یا فامیل می‌تواند آغازگر اختلال استرسی (PTSD) باشد.
این متخصص روانپزشکی با بیان این موضوع که علائم اختلال استرسی (PTSD) می‌تواند بعد از یک تأخیر چند هفته‌ای و یا چند ماهه شروع شود گفت: این نشانه‌ها معمولاً در بازه زمانی بین دو تا شش ماه پس از حادثه ناگوار ظاهر می‌شوند.
نشانه‌های اختلال استرسی
ایلیایی تاکید کرد: احساس غم عمیق، افسردگی، اضطراب، احساس گناه و یا عصبانیت از جمله نشانه‌های ابتلاء به اختلال استرسی (PTSD) هستند.
وی با بیان این موضوع که به غیر از احساسات قابل درک، سه نوع عمده علائم دیگر هم در مبتلایان به اختلال مذکور وجود دارد، توضیح داد: در وضعیتی که کابوس حادثه مداوم در ذهن فرد تکرار شود و این حالت به صورت چند بار در طی روز و یا در خواب رخ دهد، این کابوس‌ها آن چنان واقعی به نظر می‌رسند که فرد احساس می‌کند واقعاً آن حادثه در حال رخ دادن است و حتی در برخی موارد ممکن است احساسات (ترس و تعریق) و یا حواس فیزیکی (اعم از شنوایی، بویایی و درد) که اتفاق افتاده بود را دوباره احساس کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، خاطرنشان کرد: اتفاقات معمولی ممکن است باعث یادآوری حادثه تلخ شود به عنوان مثال اگر شما یک حادثه رانندگی را در هوای بارانی تجربه کرده باشید به محض این که هوا بارانی شود ممکن است آن حادثه تلخ برای شما تداعی شود.
این متخصص روانپزشکی با اشاره به این موضوع که دوری گزینی و بی‌تفاوتی، همچنین دوباره زنده کردن خاطرات ممکن است بسیار افسرده کننده باشد تاکید کرد: ممکن است فردی که دچار اختلال اختلال استرسی (PTSD) است بخواهد به آن بی توجهی کند یا به طور مثال خود را با سرگرمی‌ها، زیاد کار کردن، حل کردن جدول و معما، دوری از مکان‌ها و افرادی که حادثه تلخ را یادآوری می‌کنند، حواس خود را پرت کند، ولی بدون شک بی تفاوتی به اطراف و تلاش برای عادی جلوه دادن شرایط می‌تواند در آینده چالش‌های جدی تری به وجود بیاورد.
مبتلایان به اختلال استرسی پس از حادثه همیشه در حالت آماده باش هستند
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر این موضوع که مبتلایان به اختلال استرسی (PTSD) همیشه در حالت آماده باش به سر می‌برند گفت: گویی که این افراد منتظر خطر هستند و نمی‌توانند احساس آرامش کنند، مدام مضطرب هستند و به سختی به خواب فرو می‌روند و به طور کلی بی قرار و نا آرام هستند.
واکنش احساسی، درد‌های عضلانی، اسهال، ضربان قلب نامنظم، سردرد، ترس و حملات پانیک، افسردگی، مصرف مواد مخدر و انواع مسکن‌ها از دیگر علامت‌های ابتلاء به اختلال استرسی (PTSD) که این عضو هیئت علمی دانشگاه به آن اشاره کرد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا هر کسی بعد از یک حادثه دچار اختلال استرسی (PTSD) می‌شود، گفت: خیر، اما تقریباً بیشتر افراد علائم اختلال استرسی (PTSD) را در طی ماه اول بعد از سوانح شدید تجربه می‌کنند این واکنش‌های استرسی حاد باعث فهم تجربیات تلخ می‌شود، بنابراین اغلب افراد پس از چند هفته به آرامی با اتفاقات پیش آمده کنار می‌آیند و علائم استرس به مرور از بین می‌رود، اما نکته اینجاست که وقتی علائم طولانی شود تبدیل به اختلال اختلال استرسی (PTSD) می‌شود.
اختلال استرسی درمان می‌شود
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به مبتلایان به اختلال استرسی توصیه کرد: خودتان را بخاطر اختلال استرسی (PTSD) ملامت نکنید، علائم اختلال استرسی (PTSD) نشانگر ضعف نیست این نشانه‌ها، علائم طبیعی در افراد طبیعی به حوادث تلخ هستند بنابراین احساساتتان را در خودتان نگه ندارید و اگر دچار این اختلال شده اید با پزشک متخصص مشورت کنید، چرا که درمان‌ها بسیار موفقیت آمیز است.
ایلیایی افزود: انتظار نداشته باشید که خاطرات بد سریعاً از بین بروند، آن‌ها ممکن است برای مدتی با شما باشند، زیاد از حد از خودتان انتظار نداشته باشید. به خودتان زمان بدهید تا تطابق به آنچه اتفاق افتاده است رخ دهد.
وی در ادامه به انواع روش‌های درمانی اختلال استرسی اشاره کرد و افزود: این بیماری دو درمان جسمانی و روانشناسی دارد به این شکل که همه روان درمانی‌های مؤثر بر اختلال استرسی، بر آن حادثه نا گوار که علائم را ایجاد کرده اند تمرکز می‌کنند نه بر روی زندگی گذشته تان، شما نمی‌توانید آنچه را اتفاق افتاده است تغییر دهید و یا فراموش کنید، اما شما می‌توانید یاد بگیرید طور دیگری درباره آن، درباره جهان و درباره زندگی تان فکر کنید. فردی که از اختلالات ناشی از یک حادثه ناگوار رنج می‌برد باید قادر باشد آنچه را که اتفاق افتاده تا آنجایی که ممکن است بدون اینکه دچار وحشت و اضطراب شود به خاطر آورد، این درمان‌ها به میزان قابل توجهی به او کمک خواهد کرد.
این روانشناس با اشاره به درمان‌های دارویی در مبتلایان به اختلال استرسی خاطرنشان کرد: این درمان‌ها که باید تحت نظارت پزشک متخصص انجام شود باعث کنترل اضطراب ناشی از اختلال استرسی (PTSD) می‌شود در مجموع همه درمان‌ها به فرد کمک می‌کند تا راه‌های آرامش (Relaxing) و کنترل استرس را یاد بگیرید.
وی در پایان به اطرافیان افرادی که از اختلال استرسی پس از حادثه رنج می‌بردند هشدار داد: هرگز از کسی که حادثه بدی را پشت سر گذرانده است نپرسید که او چه احساسی دارد، به آن‌ها نگویید که خوش شانس بوده اند که زنده مانده اند، سعی در کوچک جلوه دادن تجربیات تلخ نداشته باشید مانند: این خیلی هم بد نیست و به آن‌ها پیشنهاد نکنید که فقط احتیاج به کنترل احساساتشان دارند. / مهر