به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط؛ بعد از چند ماه سکوت خبری رسانههای سینمایی غربی در قبال ماجراهای یک سال اخیر اصغر فرهادی و انتقادات و اعتراضات مردم ایران، بالاخره نشریه معتبر هالیوودریپورتر در گزارشی مفصل به بررسی حواشی مختلف این سینماگر در روزهای نمایش عمومی فیلم «قهرمان» پرداخت.
هالیوودریپورتر که گزارش خود درباره اصغر فرهادی را با تمرکز بر منازعه حقوقی پرسروصدایی که در جریان نمایش فیلم «قهرمان» میان فرهادی و آزاده مسیحزاده برقرار بود تنظیم کرده؛ در مسیر روایت این ماجرا گفتوگوهای مختلفی از جمله با وکیل شرکت فرانسوی ممنتو- که تهیهکننده فیلم «قهرمان» است به انجام رسانده است. در این زمینه باید به این موضوع هم اشاره کرد که این گزارش نخستین بازتاب بینالمللی حواشی و اختلافات حقوقی اخیر اصغر فرهادی است...
هالیوودریپورتر با اشاره به جایگاه اصغر فرهادی در سینمای جهان و فیلم آخرش «قهرمان» در فصل جوایز سینمایی امسال، این موضوع را مورد تاکید قرار داده که «فیلم آخر اصغر فرهادی حاوی پرسشهایی در مورد اخلاق و انگیزه، و البته شکاف بین اخلاق عمومی و خصوصی است.
اما با این حال اتفاقاتی پیرامون این فیلم رخ داده که میتوانست داستان یکی از فیلمهای این کارگردان باشد».
اصل ماجرا
هالیوودریپورتر در ادامه ماجرای اصلی گزارش خود را در دو جمله تعریف میکند: فرهادی در ایران با دو پرونده قضایی مواجه است. یکی مربوط به آزاده مسیحزاده، هنرجوی سابق این کارگردان است که ادعا میکند فرهادی داستان فیلم «قهرمان» را از مستند «دو سر برد، دو سر باخت» او- که البته در کلاس همین کارگردان ساخته شده- سرقت کرده است؛ و البته همزمان با او هم، مردی که داستان «قهرمان» از زندگی او ساخته شده، از فرهادی دو اسکاری شکایت کرده- که با نحوه تصویرسازیاش او را بدنام کرده است.
در ادامه میخوانیم: فرهادی البته تمامی اتهامات را رد کرده و خود متقابلاَ علیه آزاده مسیحزاده به جرم تهمت شکایت کرده است.
حالا در شرایطی که هر سه این پروندهها همزمان در جریان است، به نظر میرسد فرهادی و مسیحزاده هر دو در انتظار تبعات زیادی باشند. در واقع اگر فرهادی در دادگاه به سرقت ادبی محکوم شود، به ادعای وکیل مسیحزاده مجبور به پرداخت «تمام درآمد فیلم» به آزاده مسیحزاده و حتی تحمل زندان خواهد شد. مسیحزاده هم در صورت محکومیت ممکن است با دو سال حبس و ۷۴ ضربه شلاق مواجه شود.
هالیوودریپورتر در گزارشی که درباره حواشی اصغر فرهادی تنظیم کرده؛ با مسیحزاده و وکیلش، چند نفر دیگر مرتبط با این پرونده و البته سوفی بورووسکی، وکیل شرکت پخش فیلم «ممنتو» به نمایندگی از فرهادی صحبت کرده- تا جوانب دقیقی از این پرونده ارائه دهد.
ماجراهای درهمپیچیدهای که روایتشان تنها موفق به روشن کردن این بخش از ماجرا میشود که فرهادی در کارگاهی در زمینه فیلمسازی مستند از هنرجویانش خواسته مستندی کوتاه بر اساس ایده «بازگرداندن چیزهای گمشده» با استفاده از پروندههای واقعی بسازند.
در این میان برخلاف بیشتر هنرجویان که از اخبار و گزارشهای تلویزیون و روزنامههای سراسری استفاده کرده بودند، آزاده مسیحزاده یک داستان اورژینال از یک زندانی شیرازی پیدا کرد- که داستانش را در مستند «دو سر برد، دو سر باخت» میبینیم و مسیحزاده مدعی است که فرهادی از آن به عنوان اساس روایت «قهرمان» استفاده کرده است. موضوعی که خیلی از حاضران آن کارگاه مستند نیز در گفتگو با هالیوودریپورتر بر آن گواهی میدهند...
ادامه گزارش هالیوودریپورتر عملاَ تکرار همان اتفاقاتی است که چندی پیش در رسانههای ایران منتشر شد. ماجراهایی مانند امضایی که از آزاده مسیحزاده گرفته شده و مسایلی از این دست. اسنادی که به گفته وکیل فرهادی از نظر قانونی بیمعنی هستند و در مورد تقدم زمانی مستند مسیحزاده نسبت به قهرمان فرهادی هم این وکیل معتقد است که ایدهها و مفاهیم تحت حمایت کپیرایت نیستند. این وکیل درباره دلیل گرفتن امضا نیز میگوید که «اصغر فرهادی ظاهرا میخواسته این موضوع را روشن کند که ایده و طرح مستند از او- در کارگاه- ارائه شده است». نگار اسکندرفر، مدیر موسسه کارنامه اما از روایت مسیحزاده از این اتفاقات حمایت میکند و میگوید که موضوع «دو سر برد، دو سر باخت» توسط خود آزاده ارائه شده، نه فرهادی. این چیزی است که دیگر همکلاسیهای مسیحزاده نیز به هالیوودریپورتر گفتهاند.
هالیوودریپورتر در ادامه گزارش به نقل از نگار اسکندرفر پرده از اتفاق مشابهی برمیدارد که یکی از هنرجویان سابق فرهادی مدعی است در کارگاهی در سال ۲۰۱۱ رخ داده- و به عبارت بهتر یک سرقت دیگر در پروژهای دیگر اتفاق افتاده است.
این هنرجو البته در گفتگو با هالیوودریپورتر درخواست کرده ناشناس باشد، اما مدعی شده که فرهادی از پروژه دانشجویی او به عنوان مبنای یکی از فیلمهایش استفاده کرده است. این هنرجو البته میگوید که هیچ اقدام قانونی علیه او انجام نخواهد داد. او همچنان فرهادی را «یک فیلمساز نابغه» میداند که «کاری که با داستان من انجام داد، کار اوست، نه من»!
در پایان گزارش هالیوودریپورتر باید گفت که این ماجراها با هر نتیجه حقوقی به پایان برسد، احتمالا لطمهای را که به شهرت فرهادی وارد کرده، جبران نخواهد کرد. اتهاماتی که تاکنون هیچکدام مسیری جز اتهامزنی در رسانهها را دنبال نکردهاند- و احتمالاً حاصل دوقطبی و شکاف عمیقی هستند که در چند وقت اخیر بین فرهادی و بخشی از مردم ایران ایجاد شده است.