به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط در اواخر قرن نوزدهم بسیاری از مردان ایرانی که به خارج از کشور سفر کرده بودند، با پوشیدن کت و شلوار، کراوات و پاپیون، شروع به انتخاب لباس اروپایی کرده بودند. بیشتر این مردان در پایتخت و چند شهر بزرگ در شمال و شمال غرب کشور زندگی می کردند. با این حال مجلس در 29 بهمن سال 1301 لایحه‌ای را تصویب کرد که در آن همه کارمندان دولت، اعضای کابینه و نمایندگان مجلس ملزم به پوشیدن لباس‌های ایرانی در ساعات اداری بودند. با این حال در 4 مهر سال 1307، کابینه پهلوی اول تصمیم گرفت که همه ایرانیان مرد به سبک غربی لباس یکسان بپوشند.
همین هم شد که کارمندان دولت و همچنین دانش‌آموزان مدرسه موظف شدند به جای کلاه‌های خزدار مرسوم، از کلاه‌های بیضی شکل (معروف به کلاه شاپو) استفاده کنند. این قانون اجباری بود و هیچکس حق نداشت بدون کلاه شاپو از خانه بیرون بیاید. در آن زمان روحانیون از جمله مربیان حوزه های علمیه و رهبران سایر ادیان رسمیت یافته از این فرمان مستثنی بودند.
در نتیجه، در سال ۱۳۰۷ مجلس هفتم قانونی را تصویب کرد که در آن مقررات پوشاک هم قانونی و هم اجباری شد.
مبارزه با کلاه پهلوی
تحمیل کلاه پهلوی و ممنوعیت پوشش سنتی مخالفت شدیدی را به ویژه در بین دو گروه برانگیخت؛ اولین مورد سنت گرایان و دومین گروه شامل صاحبان کارخانه های نساجی بودند که با مقررات جدید به مرز ورشکستگی کشیده شدند. علاوه بر این، حقوقدانان آموزش دیده و مردان تحصیلکرده نیز به مقررات جدید اعتراض کردند زیرا مجازات های تعیین شده توسط کابینه برای عدم رعایت آن، از جمله جریمه نقدی و بازداشت تا یک هفته، مغایر با قانون اساسی بود.
با همه اینها رضاشاه در سال ۱۳۱۳ در جریان سفر به ترکیه تحت تأثیر برنامه‌های کمال آتاتورک برای نوسازی قرار گرفت. او مصمم شد که ایرانی‌ها نیز مانند اروپایی‌ها لباس بپوشند و در حالی که هنوز در ترکیه بود، دستوری به نخست‌وزیر صادر کرد که از این پس همه کارگران ایرانی باید لباس بپوشند. کلاه لبه دار به سبک اروپایی. توجیه صریح او این بود که لبه کامل کلاه از کارگران بیرون از خانه از آفتاب سوختگی محافظت می کند. در 16 تیر ۱۳۱۴ با حکمی از سوی کابینه، پوشیدن این کلاه برای همه مردان اجباری شد و به این ترتیب کلاه پهلوی جایگزین شد. این تغییر که به شدت اجرا شد، مقاومت قابل توجهی را به ویژه در استان ها برانگیخت.
در همین سال و پس از دستور اجباری شدن کلاه همزمان زمزمه های کشف حجاب نیز به گوش رسید. آیت الله العظمی حاج آقا حسین قمی برای اعتراض به این تصمیمات حکومت پهلوی اول به تهران رفت اما به محض ورود دستور بازداشت او صادر شد. مردم در مشهد اعتراض کردند و این اعتراضات به رهبری شیخ محمد تقی بهلول در مسجد گوهرشاد و صحن حرم مطهر حرم امام رضا (علیه السلام) با تجمع ادامه پیدا کرد. متاسفانه پس از چندین زد و خورد بین مردم با مأمورین، نهایتاً در سحر 21 تیر مورد هجوم گسترده نیروهای نظامی قرار گرفته و تعداد بسیاری از مردم شهید شدند.