به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط ؛ گفته می‌شود که «شیشلیک» مهدویان به‌دلیل برداشت‌های سیاسی مقامات وزارت ارشاد از محتوای فیلم اجازه نمایش عمومی ندارد. این در حالی است که در هفته‌های اخیر فیلم «برادران لیلا»، برنامه «شهرک کلیله و دمنه» و نمایش «مخاطب» هم توقیف شده‌اند- تا هجمه نهادهای کنترل فرهنگی به وادی فرهنگ و هنر آشکارتر و عریان‌تر از همیشه پیش چشم آمده باشد...
توقیف تلویحی شیشلیک!
چند روز پیش محمدحسین مهدویان در اینستاگرام به طور تلویحی خبر از توقیف شدن فیلم «شیشلیک» داد. فیلمی که البته فارغ از توقیف شدن یا نشدن، واجد تفاوت‌های سیاسی عمیق و معناداری با فیلم‌های قبلی کارگردان «ایستاده در غبار»، «ماجرای نیمروز»، «رد خون» و «لاتاری» و حتی «درخت گردو» است و همین هم باعث شده چندان به مذاق طرفداران سابق مهدویان خوش نیامده باشد. این اتفاق که در زمان جشنواره سی‌ونهم فجر نیز باعث دور ماندن این فیلم از بخش اصلی فستیوال و بعدتر هم جوایز جشنواره شده بود؛ حالا با برانگیختن حساسیت طیف علاقمندان سیاسی سابق آقای کارگردان در آستانه ورود به باشگاه توقیفی‌هاست- که برای بسیاری، البته، با توجه به نگاه مستتر در فیلم قابل پیش‌بینی بود. تا جایی که پیش‌تر یک سایت سیاسی اصولگرا نیز ادعا کرده بود که «مهدویان برای جداشدن از گذشته‌اش شیشلیک را ساخته است. محصولی که دیدگاهی کاملا معارض با اهداف همان سامانه‌های فرهنگی دارد که پیش از این مهدویان با آنها همکاری داشت». در واقع ظاهرا این موضوع که در فیلم «شیشلیک» کارگران هفت‌تپه و معترضانی از این دست در ذهن مخاطبان تداعی شده (یا کارگری تصویر شده که درنهایت موفق می‌شود با پول دیه همسرش فرزندانش را به رستوران ببرد- تا شیشلیک بخورند) به مذاق خیلی‌ها خوش نیامده و همین هم این فیلم را با موانع زیادی مواجه کرده است...
یک بام و دو هوا
مهدویان که به گواهی شرایط اکران «مرد بازنده» و توقیف ضمنی «شیشلیک» مدت‌هاست با نهادهای فرهنگی رابطه شکرآبی دارد؛ در اینستاگرام، وزارت ارشاد را به خاطر آنچه «یک بام و دو هوا» خوانده، زیر سوال برده و از این وزارت‌خانه انتقاد کرده که چرا با وجود این‌که فیلم «شیشلیک» پروانه نمایش گرفته، اما چند ماه است نمی‌تواند روی پرده بیاید!
انتقادات محمدحسین مهدویان ناظر به این واقعیات است که فیلم «شیشلیک» بعد از گرفتن پروانه نمایش ابتدا قرار شده در تعطیلات نوروز روی پرده برود، اما هر بار زمان اکران آن به تعویق افتاده- تا فصل بهار هم به پایان رسیده و حالا این کارگردان از این موضوع گلایه دارد. به خصوص که این فیلم از همان ابتدا با نامهربانی ارشاد مواجه شده و به گفته شخص محمدحسین مهدویان با شصت اصلاحیه موفق به کسب پروانه نمایش شده بود. شرایطی که آشکارا حکایت از این می‌کرد که بازی برای مهدویان عوض شده و نهادهای رسمی ظاهرا به این نتیجه رسیده‌اند که تاحدی حمایت‌هایشان از محمدحسین مهدویان را کاهش دهند- که البته دلیلش هم چیزی نیست جز نگاه تند مهدویان به مسائل اجتماعی و به‌خصوص فاصله طبقاتی در «شیشلیک» که در قالب نمایش نوعی آرمان‌شهر ویرانه جلوه‌گر شده است.
در حقیقت مهدویان که در فیلم‌های اولش با نمایندگی سیاسی و ایدئولوژیک و به‌خصوص به‌خاطر نمایش قرائت خاص حکومت از تاریخ دهه شصت بین نهادها و مدیران فرهنگی محبوب شده بود، مسیر خود را تغییر داده و تلاش کرده نگاهی منتقدانه به مسائل اجتماعی و سیاسی کشور داشته باشد- که همین هم خیلی زود او را مغضوب همان طیفی کرده که یک زمانی حامی بی‌چون‌وچرایش بودند!
نتیجه: انتشار گسترده شایعه توقیف «شیشلیک» است. فیلمی که پیش‌تر پروانه نمایش گرفته، اما حالا اجازه اکران ندارد و همین هم هست که مهدویان به «یک بام و دو هوا» تعبیر می‌کند.
کاغذ پاره بی‌ارزش
پاسخ انتقاد از «یک بام و دو هوا» را اما روح‌الله سهرابی مدیرکل اداره نظارت بر عرضه و نمایش فیلم خیلی زود داد. او نوشت: «این درست است که پروانه نمایش فیلم‌ها توسط سازمان سینمایی صادر می‌شود، اما نباید فراموش کرد در همان کتاب قانون که مجوز فیلم‌ها بر اساس آن صادر می‌شود، تصریح دارد که معاونت سینمایی می‌تواند بنا به ضرورت‌های سیاسی و فرهنگی از نمایش فیلمی که دارای پروانه نمایش است جلوگیری نموده و پس از رفع موانع (درصورت امکان) مجددا اجازه نمایش صادر نماید. این پست جهت آگاه‌سازی دوستانی بود که از عدم اکران فیلمی که پروانه نمایش دارد، گله کرده بودند، اما معنی‌اش این نیست که از تمام تلاش خود برای حل و فصل مشکلات نمایش فیلم‌ها بهره نگیرند».
با انتشار این پست اینستاگرامی، محمدحسین مهدویان که بهانه خوبی برای حمله‌ای دیگر به دست آورده بود، در صفحه شخصی‌اش نوشت: «آقای سهرابی به سخنانتان کمی فکر کنید، این حرف شما یعنی پروانه نمایش فیلم سینمایی، یک قطعه کاغذ بی‌ارزش است. یعنی گرفتن پروانه نمایش ضامن اکران فیلم نیست. یعنی همه ما که ماه‌ها با شوراهای شما سر و کله می‌زنیم و اصلاحیه می‌گیریم و اعمال می‌کنیم، سرکاریم. یعنی اگر ما همه ضوابط و قوانین را هم رعایت کنیم، باز شما هر وقت هرکاری دلتان خواست می‌توانید انجام دهید. یعنی عمر و سرمایه ما بازیچه دست شماست. راستی اگر اسناد صادره تا این حد بی‌ارزش هستند، چرا بساط این شوراها را جمع نمی‌کنید؟ از سر دواندن ما و تلف‌کردن عمرمان چه چیزی عایدتان می‌کند؟ دعا کنید خدا از سر تقصیراتتان بگذرد که این‌گونه زخم می‌زنید و بر زخمی که می‌زند دوباره نمک می‌پاشید».
صحبت‌هایی که مورد استقبال گسترده سینماگرانی قرار گرفت که از سیاست‌های اخیر ارشاد که علاوه بر «شیشلیک» فیلم‌هایی چون «چپ، راست» و «لامینور» را نیز با مشکل مواجه کرده بود، ناراضی بودند. سهرابی اما یک بار دیگر صحبت‌هایش را تکرار کرد و همه بار را بر دوش عوامل فیلم انداخت که باید تعامل کنند- که معنای اصلی‌اش این است که یعنی کاری به کار ما نداشته باشند و هر چه گفتیم عمل کنند و فیلمشان را ناقص و بریده به نمایش عمومی بگذارند!
تهیه‌کننده «شیشلیک» اما می‌گوید که مدیران سازمان سینمایی حتی در این زمینه نیز همراهی ندارند. محمدرضا منصوری در واکنش به اظهارات روح‌الله سهرابی مدیرکل نظارت بر عرضه و نمایش سازمان سینمایی به خبرگزاری‌ها گفته: «از شهریور ماه ۱۴۰۰ که پروانه نمایش فیلم «شیشلیک» را دریافت کردیم تا به امروز، جز تعامل کار دیگری نکرده‌ایم. اصلاحات جشنواره را اعمال کردیم، اصلاحات شورای پروانه نمایش را انجام دادیم، در مرتبه‌ای دیگر اصلاحات مجددی دادند که بخش‌هایی از آن را هم اعمال کردیم، اما هنوز حتی حاضر نیستند فیلم ما را بعد از اعمال این اصلاحات ببینند»!
تهیه‌کننده «شیشلیک» در ادامه گفت: «به نظر می‌رسد سازمان سینمایی اساساً نمی‌خواهد با پروژه‌ای به نام «شیشلیک» روبه‌رو شود و دلیلش هم روشن است؛ استدلال منطقی و قانع‌کننده‌ای برای عدم اکران فیلم ندارند. این مسئله ارتباطی هم به اصلاحاتی که به فیلم وارد کرده‌اند ندارد».