به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط، ترمیم و صاحب خانه شدن مددجویان کمیته امداد امام خمینی (ره) موضوعی است که در طول سال‌های اخیر به آن توجه ویژه‌ای شده است، از این امروز ما به منظور بررسی آخرین اقدامات این نهاد مردمی با محمود توکلی، مدیرکل دفتر تامین مسکن و امور مهندسی ساختمان کمیته امداد امام خمینی (ره) درباره آخرین جزییات ساخت و ترمیم بافت‌های فرسوده روستایی و شهری مددجویان کمیته امداد به گفتگو نشستیم.
در این گفتگو مسائلی از جمله احداث خانه‌های روستایی، ترمیم و تعمیر این خانه‌ها و موضوع طرح ملی مسکن و کمک‌های کمیته امداد و دیگر نهاد‌های خیرخواه به مددجویان فاقد مسکن مطرح شد. این گفتگو را در ذیل بخوانید:
احداث خانه‌های روستایی برای مددجویان کمیته امداد
سیاست ساخت و بهسازی مسکن در روستاها و شهرها از سوی کمیته امداد چگونه پیش می‌رود؟
ما در این رابطه تفاهم نامه‌ای ۵جانبه با هدف همکاری تأمین مسکن برای مددجویان کمیته امداد امام خمینی (ره) با ۴ دستگاه و نهاد به امضا رسانده‌ایم، در این تفاهم نامه سپاه پاسداران، کمیته امداد، بنیاد مستضعفان، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی و ستاد اجرایی فرمان امام (ره) فعالیت دارند و قرار است هر کدام از این نهاد‌ها ظرفیت‌های خود را برای احداث ۴۰ هزار مسکن مددجویی روستایی به کار گرفته و تجمیع کنند و قرار است خانه‌های روستایی با متراژ‌های حداقلی بین ۵۰ تا ۵۵ متر مربعی در روستاها ساخته شود.
برای اجرای محور‌های این تفاهم نامه، لازم بود مدل مالی برای تأمین منابع طراحی شود تا بخشی از کمک بلاعوض را کمیته امداد پرداخت کند، چرا که مددجویان، جامعه هدف این نهاد مردمی هستند و بنیاد مسکن نیز این مددجویان را برای دریافت تسهیلات بهسازی و مقاوم سازی روستایی به بانک‌های عامل معرفی می‌کند و ستاد اجرایی فرمان امام (ره) نیز کمک‌های مالی خود را به کمیته امداد دارد و بنیاد مستعضفان هم در قالب تأمین سیمان اجرای این پروژه را همراهی خواهد کرد. در این تفاهم نامه بسیج سازندگی نیز به لحاظ پشتیبانی و در مواردی هم اجرای این پروژه‌ها کمک می‌کند و انشالله با این طراحی‌ها می‌توانیم اجرای پروژه ساخت ۴۰ هزار مسکن روستایی در کشور را به خط پایان نزدیک کنیم.
با این تفاهم نامه مددجویان کمیته امداد خانه‌دار می‌شوند
به امضای تفاهم نامه‌ای برای کمک به مددجویان بدون مسکن یا دارای مسکن مقاوم در میان مددجویان کمیته امداد اشاره کردید، مفاد این تفاهم نامه چیست؟
این تفاهم نامه برای ۲ سال طراحی شده است، سال گذشته تفاهم نامه منعقد شد، اما عملاً آغاز آن و تجهیز منابع و برنامه ریزی‌های صورت گرفته به سال جاری یعنی ۱۴۰۱ موکول شد، تنها نکته‌ای که در میان این تفاهم نامه وجود دارد موضوعی وجود دارد که آن هم اینکه ممکن است مددجویان جامعه هدف کمیته امداد امام خمینی (ره) یک جامعه شناور هستند و بنا بر ضوابط و سیاست‌ها ممکن است بخشی از مددجویان ما توانمند شوند و از چرخه حمایت خارج شوند و به این ترتیب، مددجویان جدیدی وارد چرخه حمایتی شوند، به همین سبب است که ما در این تفاهم نامه ۲ سال در نظر گرفتیم.
روند احداث مسکن در استان‌ها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
براساس طراحی این تفاهم نامه، ما در سال اول در تعامل با استان‌ها قرار شد اقدام به شناسایی مددجویان کنیم و بالغ بر ۲۰ هزار واحد را برای سال جاری شناسایی می‌کنیم.
شناسایی مددجویان فاقد مسکن یا مسکن فرسوده در روستاها، از سوی همکاران ما صورت میگیرد که متشکل از مددکاران، کارشناسان توانمندسازی و معاونین حمایت و... هستند، البته بخشی از شناسایی‌ها به کمک بانک اطلاعاتی مددجویان کمیته امداد انجام می‌شود. براساس اطلاعات پایه، درخواست‌های واصل شده و بازدید‌های همکاران، مددکاران ما مددجویان نیازمند مسکن را شناسایی می‌کنند و گام بعدی شناسایی اولویت‌ها است.
در واقع پس از این شناسایی ما به این نتیجه خواهیم رسید که مددجو در چه اولویتی برای دریافت این تسهیلات و احداث مسکن قرار دارد، در گام بعدی ما بررسی می‌کنیم که مددجو تا چه میزان می‌تواند ما را در بحث ساخت مسکن حمایت کند، اینکه می‌تواند مجری باشد یا آورده‌ای برای خود تهیه کند یا حتی وامی را دریافت کند، مجموعه این نیاز‌ها بررسی می‌شود و براساس آن اقداماتی موثر صورت میگیرد که در نهایت پس از این بررسی‌ها به ما برای اقدام موثر معرفی می‌شوند.
تاکنون حدود ۲۰ تا ۲۳هزار مددجو در مرحله اول برای سال ۱۴۰۱ شناسایی شده است که از این تعداد بخش قابل توجهی وارد فاز اجرایی شده اند. بعضاً بسیج سازندگی به صورت مستقیم وارد موضوع اجرا شده است، ما منابع و پشتیبانی مالی را انجام می‌دادیم و در برخی از این پروژه‌ها بسیج سازندگی در امر پشتیبانی، لجستیک ... وارد می‌شد و اجرا را امداد از طریق خانواده‌ها دنبال می‌کرد.
در مجموع تاکنون بیش از ۹هزار واحد ما در حال حاضر وارد فاز اجرایی و فیزیکی شده است، این اتفاقی است که برای این تفاهم نامه ۴۰ هزار واحدی در سال ۱۴۰۱ رخ داده است.
۴۰ هزار مسکن روستایی برای مددجویان کمیته امداد ساخته می‌شود
اشاره کردید که ساخت و ترمیم بافت‌های فرسوده روستایی در دو مرحله اجرا می‌شود، فاز بعدی این اقدامات از چه زمانی اجرا خواهد شد و چقدر کمیته امداد به مددجویان کمک می‌کند؟
ما طرح شناسایی برای سال جدید را ادامه می‌دهیم، از امروز شناسایی آغاز شده و در سال بعدی این طرح را ادامه دهیم تا آنکه سقف ۴۰ هزار واحد شناسایی به اتمام برسد.
در این طرح، کمیته امداد به هر مددجو آورده‌ای معادل ۶۰ میلیون تومان به صورت بلاعوض پرداخت می‌کند، از طرفی هم تسهیلات بهسازی و مقاوم سازی خانه‌های روستایی از ۱۰۰ میلیون به ۲۰۰ میلیون افزایش یافته و این می‌تواند برای مددجویان خبر خوشحال کننده باشد، بنیاد مستضعفان هم در این طرح سیمان را در اختیار مددجویان قرار می‌دهد و دستگاه‌های دیگر هم پای کار هستند تا آنکه زنجیره‌ای تشکیل شود و بتواند این واحد‌های مددجویان را بهره برداری و یا نوسازی کند.
تعیین تکلیف مددجویان بی بضاعت بدون مسکن
اگر مددجویی نتواند تسهیلات را دریافت کند، راهکاری برای ادامه روند ساخت و یا ترمیم مسکن وجود دارد؟
اگر در این بین واحد‌هایی وجود داشته باشند که مددجو نتواند دریافت تسهیلات داشته باشد و یا به دلایل تکانه‌های اقتصادی، مددجو بخواهد در تأمین منابع آن معطل بماند، ساز و کاری تعریف کرده ایم که همکاران ما در این گروه، موارد خاص اشاره شده را به ما ارجاع می‌دهند، ما نیز در مرکز برای تأمین منابع و تکمیل منابع پیشنهادی به صورت اقتضایی عمل می‌کنیم.
تعمیر خانه‌های روستایی مددجویان پیش از وقوع زلزله
چرا شما وارد بحث ساخت و ترمیم بافت‌های فرسوده شدید؟
نگاه ما این است که ما نباید منتظر باشیم تا زلزله، سیل و بلایی طبیعی رخ بدهد و جان و مال مددجوی ما به خطر بیفتد بلکه باید به فکر نوسازی و تهیه مسکن برای مددجویان باشیم. ما در این طرح با بنیاد مسکن نیز همراه هستیم و به آرامی بازسازی مناطق روستایی را انجام می‌دهیم تا خانه‌ها مقاوم شوند و در برابر حواث آسیب کمتری ببینیم.
اگر مقایسه‌ای درباره خسارت‌های جانی در زلزله بم با زلزله‌های اخیر داشته باشیم شاهد این خواهیم بود که خسارت‌ها کاهش یافته است، این نتیجه تلاش‌های مجموعه مهندسی کشور است.
این تفاهم نامه یکی از طرح‌های خاص ما است، به جهت اینکه شرکای خیر دیگری داریم و طرح‌های دیگری را اجرا می‌کنیم. ما در آن طرح‌ها از سال ۱۳۹۸ به بعد، در استان کرمان، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان در مجموع کار احداث و ترمیم ۱۶ هزار واحد را آغاز کردیم و بخش‌های عمده آن‌ها تکمیل شده است که ۶ هزار واحد در سیستان و بلوچستان شروع شده بود و تقریباً پایان یافته است. ۵ هزار واحد در خراسان جنوبی است و در کرمان ۵هزار واحد آغاز شده که ۳هزار واحد آن کامل شده است.
توجه کمیته امداد به این ۷ استان/ تحویل ۲۰ هزار مسکن تا پایان ۱۴۰۱
کدام استان‌ها به احداث و ترمیم بافت‌های فرسوده بیشتر نیاز دارند؟
خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان، کرمان، خراسان جنوبی، خوزستان، فارس و اصفهان استان‌هایی هستند که ظرفیت‌های بالایی دارند و اقدامات به لحاظ کمی با تعداد بالاتری انجام دادیم.
در مجموع بیش از ۱۰۰ هزار واحد مسکونی فرسوده در روستاها وجود دارد که باید تعمیر شوند. الزاماً این به آن معنا نیست که همه آن‌ها در صف مسکن هستند، بخشی از سابقه حمایتی این مددجویان کمتر از یکسال است که براساس ضوابط ما به این افراد فعلا نمی‌توانیم کمک کنیم، برخی از این‌ها توانمند شده اند و در برنامه تأمین مسکن ما قرار ندارند یا برخی از آن‌ها تک نفره هستند که سیاست ما درباره تک نفره احداث یا خرید مسکن نیست و این‌ها را با اولویت‌هایی مانند تأمین ودیعه مسکن و اجاره و اسکان در سایر اعضای خانواده تأمین می‌کنیم.
امسال براساس تخمینی که روی برنامه زمانبندی داریم تلاش می‌کنیم تا بتوانیم ۲۰ هزار واحد مسکن مددجویی را در پایان سال ۱۴۰۱ تحویل و تقدیم خانواده‌ها کنیم و به نظر بنده هم قابل تحقق است.
ثبت نام ۳۶۰ هزار مددجو در طرح ملی مسکن
برنامه‌ای برای احداث و یا خرید مسکن برای مددجویان ساکن شهرها دارید؟
در تهران، البرز و قم مددجو به آن معنای روستایی نیست، عمدتاً در این استان‌ها مددجویان مستأجر در شهرها زندگی می‌کنند. ما برای مددجویان ساکن شهرها، در قالب طرح نهضت ملی مسکن از آن‌ها حمایت می‌کنیم؛ به طوری که امروز بیش از ۳۶۰ هزار خانوار ما در طرح نهضت ملی مسکن ثبت نام کرده اند، به این معنا که خود آن‌ها متقاضی بوده اند و از این طرح استفاده کرده‌اند. ثبت نام شده‌ها در این طرح براساس ضوابط راه و شهرسازی، پالایش می‌شوند و ما هیچ هزینه‌ای در این مرحله پرداخت نمی‌کنیم.
از مجموع ۳۶۰ هزار خانوار ثبت نام شده در طرح نهضت ملی مسکن، به حدود ۱۴۹۰۰ خانوار پروژه اختصاص داده شده است.۱۴۸۰۰ خانوار توانسته اند واریزی‌های وزارت راه و شهرسازی را داشته باشند، ۲۹۶۰۰ خانوار هنوز تعیین تکلیف نشده اند و ۳۲هزار خانوار نیز برای افتتاح حساب اقدام کرده اند و در این میان، ۱۰۰ هزار خانوار نیز در طرح رد شده اند.
ما بحث رد شدن این تعداد از خانوار را در طرح نهضت ملی مسکن پیگیری می‌کنیم و انشالله به زودی مشکل آن‌ها را نیز از وزارتخانه مربوط حل خواهیم کرد./ فارس