به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط، مهدی خادم ثامنی مدیر کل دفتر مدیریت پسماند سازمان حفاظت محیط زیست کشور در برنامه صبح به وقت فرهنگ شبکه رادیو فرهنگ درباره بازیافت کیسه‌های پلاستیکی گفتگو کرد.
ما یک پرسشی را مطرح کردیم آقای ثامنی عزیز که راهکار ساده شما برای کاهش ظروف و کیسه‌های پلاستیکی چی هست نظر‌های مختلفی هم از مردم گرفتیم خیلی‌ها گفتند که از این کیسه‌های پارچه‌ای استفاده می‌کنیم، خیلی‌ها گفتند از کیسه‌های برنج استفاده می‌کننم سعی می‌کنیم که کمتر از کیسه‌های پلاستیکی استفاده کنیم، خیلی‌ها گفتند از یک کیسه چند بار استفاده می‌کنیم حالا می‌خواهم بدانم در سازمان حفاظت محیط زیست کشور طرحی اصلا وجود دارد طرح تشویقی و تنبیهی برای اینکه کمتر از این ظروف و کیسه‌های پلاستیکی استفاده شود?
خادم ثامنی: من یک توضیح مختصری خدمتتان بدهم در خصوص پلاستیک‌ها، خوب پلاستیک‌ها دارای تنوع بسیار بالایی هستند ما چیزی حدود ۳۰ نوع پلاستیک داریم این‌ها همه به دلیل آن ساختار شیمیایی که دارند خوب بسیار خطرناک هستند و معمولا این‌ها تجزیه ناپذیر هستند یعنی یک چیزی براساس ساخته‌های شیمیایی شان چیزی بین ۲۵۰ سال تا ۵۰۰ سال فرایند تجزیه این ترکیبات در محیط زیست خوب متاسفانه گونه‌های دریایی، لاک پشت‌ها، پرندگان حتی آلودگی هوا را ایجاد می‌کنند وقتی که سوزانده می‌شوند سوال:پس سوزاندنشان هم کار خوبی نیست
خادم ثامنی: این‌ها معمولا انتشار فلزات سنگین می‌کنند و ترکیب خطرناکی تولید می‌کنند.
چون یکی از شنوندگان هم گفتند که پلاستیک‌ها را جمع می‌کنند و می‌سوزانند و ما گفتیم که باید از یک کارشناس سوال کنیم
خادم ثامنی: کار خیلی خطرناکی است، چون اگر شرایط زباله سوز را نداشته باشند بسیار بسیار سوزاندن پلاستیک‌ها و لاستیک‌ها بسیار خطرناک است و نه تنها این‌ها آلودگی هوا بلکه دو مرتبه فرونشست لندینگ انجام می‌شودو آب‌های سطحی و زیرزمینی را هم آلوده می‌کنند درخصوص کیسه‌های پلاستیکی تقریبا امسال و پارسال یک آئین نامه اجرایی کاهش مصرف کیسه‌های پلاستیکی تدوین شد درهیات دولت شامل ده تا ماده بود اولا ببینید روی بحث پلاستیک‌های تخریب پذیر پلاستیک‌هایی هستند که قابلیت تجزیه را دارند، ولی در نهایت تبدیل به گاز سه او دو و آب و گاز متان می‌شوند ما خیلی از پلاستیک‌ها را داریم که با اشعه یو بی خورشید شکسته می‌شوند و تبدیل می‌شوند به میکرو پلاستیک‌ها که متاسفانه میکروپلاستیک‌ها هم یکی از این آلاینده‌های نوظهور و نوپدید هستند و بسیار خطرناک هست خوب خوشبختانه این آئین نامه تصویب شد و همچنین ابلاغ شد یکی از این ماده‌ها این است که ممنوعیت توزیع کیسه‌های نازک با ضخامت کمتر از ۲۵ میکرون را داریم، چون کیسه‌های کمتر از ۲۵ میکرون نه توانایی بازیافتش هست و بسیار پرهزینه هست بازیافت این کیسه‌ها و همین طور جمع آوری این کیسه‌های نازک بسیار سخت است و در کنار این ممنوعیت توزیع کیسه‌های پلاستیکی نازک با ضخامت کمتر از ۶۰ میکرون در زنجیره ممنوع شده است که البته این انشالا ابلاغ می‌شود و انشالا در ۱۴۰۲ عملیاتی می‌شود.
یعنی در مورد آن ضخامت‌ها هم در میزان تاثیر منفی شان، مثلا ما در اصطلاح عامیه میگوییم چه قدر کیفیت نایلون‌ها کم شده و چه قدر این‌ها نازک شدند یعنی همین نازک شدن آسیب به طبیعت می‌زند.
خادم ثامنی: جمع آوری این کیسه‌ها بسیار سخت است، چون با کوچکترین بادی این‌ها به هر صورت جمع آوری شان خطرناک است و منتشر پیدا می‌کنند در محیط زیست و هر چه کیسه نازک‌تر باشد زمانی که استفاده می‌شود از کیسه کوتاهتر می‌شود.
طرح تشویقی شما چی هست?
خادم ثامنی: در این آئین نامه اجرایی تولید کننده‌هایی کیسه‌های زیست تخریب موظف شدند که استاندر‌های ملی و بین المللی را رعایت کنند در واقع وقتی که اعلام می‌کنند که یک کیسه زیست تخریب هست خوب ملزم هستند که استاندارد‌های ملی و بین المللی را رعایت کنند در کنار این خوب ما قانون مدیریت پسماند را داریم که سال ۱۳۸۳ تدوین و تصویب شد توی ماده ۷ این قانون مدیریت اجرایی پس ماند‌های عادی بر عهده شهرداری‌ها هست خوب خوشبختانه شهرداری‌ها اخیرا سال ۱۴۰۱ خرداد ماه چند ماه قبل یک آئین نامه جمع آوری هوشمند پس ماند‌های خشک توسط مجریان بخش خصوصی را تدوین کردند که انشالا ما بتوانیم تفکیک پسماند را در مبدا داشته باشیم وقتی تفکیک مبدا را داشته باشیم خوب پس ماند‌های پلاستیکی را می‌توانیم تفکیک بکنیم و جدا بکنیم
برای شهروندان چه طرح‌هایی دارید الان تفکیک زباله از مبدا سالهاست که راجب بهش صحبت می‌شود خود من ۲۰ سال است که در خانه این را جدا می‌کنم و در نهایت هم می‌برم در یک سطل مشترک می‌اندازنم و واقعا هم استقبال می‌کنم برای مردم چه طرحی دارید که خودشان بی واسطه و مستقیم مثلا یک مثال بخواهیم بزنیم مثلا اگر کیسه‌های تجدید پذیر شما بخواهید بخواهید ازش استفاده کنید قیمتش به مراتب گران‌تر از کیسه‌های مضر است خوب معلوم است که از کیسه‌های مضر بیشتر استفاده می‌شود
خادم ثامنی: خوب این طرح‌هایی است که روی فروشگاه‌های زنجیره‌ای وقتی کیسه‌های تخریب پذیر را دریافت می‌کنند این کیسه‌ها کیسه‌هایی هستند که هم طولانی مدت می‌شود استفاده کرد هم تخریب کمتری را به محیط زیست خواهند داشت بتوانیم با فروشگاه‌های زنجیره‌ای حالا طرحی که سازمان وزارت محیط زیست دارد که بتواند یک تفاهم نامه‌ای را با فروشگاه‌های زنجیره‌ای داشته باشد که بتواند توزیع رایگان این کیسه‌ها را داشته باشیم انشالا در سال آینده که بتوانیم حداقل تشویق کنیم روی بحث این که مردم بتوانند از این کیسه‌های تخریب پذیر استفاده بکنند و همچنین ممنوع کردیم توزیع مابقی کیسه‌هایی که کیسه‌های تخریب پذیر نیستند.
خیلی مچکریم و امیدواریم این طرح‌ها به صورت جدی عملی شود که گاهی وقت‌ها باید بی واسطه با خود مردم اگر صحبت بشود مثلا همین تفکیک زباله که من میدانم خیلی‌ها در منزلشان تفکیک می‌کنند، ولی در نهایت در آن سطل زباله سرکوچه با هم قاطی می‌اندازند اگر تعامل مستقیم تری با مردم صورت بگیرد اتفاق‌های بهتری می‌افتد تا در این بروکراسی‌ها اداری گم شود
خادم ثامنی: در مشهد، در اصفهان انشالا در تهران هم در سال ۱۴۰۲ خواهیم داشت من خدمتتان عرض کردم که وزارت اقتصاد دارایی هم مجوزی به دفتر هماهنگی محیط کسب و کار داده که بتوانند خرید کالا‌های بازیافتی را داشته باشند در واقع اپلیکیشن‌ها وارد این موضوع خواهند شد و کمک خواهند کرد به این بحث
چون کار پرسودی هم هست اگر کار پر سودی نبود این همه شغل‌های کاذب پیش نمی‌آمد در ارتباط با این موضوع
خادم ثامنی: در کشور چیزی حدود سه و نیم میلیون تن داریم پلاستیک تولید می‌کنیم و ۷۰۰، ۸۰۰ هزار تن هم واردات پلاستیک را داریم که متاسفانه فعلا به خاطر این که جمع آوری ناقص داریم ۲۰ درصد این پلاستیک‌ها بیشتر بازیافت نمی‌شود یعنی یک چیزی حدودا کمتر از ۳۰۰ هزار تن داریم پلاستیک تولید می‌کنیم پلاستیک‌هایی که حالا در بخش پسماند‌های ایرانی حدود ۲۰ میلیون تن پسماند عادی در کشور دارد تولید می‌شود که حالا ۳۰ درصدش خشک باشد حدودا ۶ هزار تنش پسماند خشک است و نیم درصدش حدودا سیصد هزار تنش پسماند‌های پلاستیکی است که ۲۰ درصد این بیشتر بازیافت نمی‌شود که انشالا بتوانیم بازیافت این را افزایش بدهیم در نتیجه پس ماند کمتری را به محیط زیست وارد خواهیم کرد./ صدا و سیما