فریب در سیاست یک رفتار عادی و راهبردی است
محمد‌صادق جنان‌صفت طی یادداشتی در شماره امروز جهان صنعت نوشت: دو جنگ بزرگ در جهان امروز خودنمایی می‌کند: جنگ اوکراین و جنگ غزه. شوربختانه پای ایران در هر دو جنگ به میان کشیده شده است. رسانه‌های نیرومند غربی و سیاستمداران قطب قدرت یادشده توانسته‌اند افکار عمومی بخشی از شهروندان جهانی را مجاب کنند که ایران در جنگ اوکراین به روسیه کمک تسلیحاتی می‌کند. از سوی دیگر نام ایران در جنگ غزه نیز بر سر زبان‌هاست و افکار عمومی دنیا این را نیک دریافته‌اند که ایران با همه نیروی خود از مبارزان غزه در برابر اسرائیل حمایت می‌کند. حالا پس از یورش آمریکا و بریتانیا به حوثی‌های یمن، پای ایران به جبهه سوم جنگ باز شده است. برخی از زدوخورد‌های منطقه‌ای در لبنان، سوریه و عراق نیز به پای ایران نوشته می‌شود.
ایران در برابر همه خبرها، گزارش‌ها و تحلیل‌های ارائه‌شده از سوی سیاستمداران، رسانه‌ها و کارشناسان غرب ایستادگی کرده و پافشاری دارد که در منطقه نیروی نیابتی ندارد و در غزه حمایت‌های انسانی انجام می‌دهد و به روسیه نیز کمک نظامی نمی‌کند. با این همه شهروندان ایرانی نگرانند و باور دارند رهبران سیاسی ایران باید برای اثبات این حرف‌ها کوشش بیشتری کنند و افکار عمومی دنیا را مجاب کنند این حرف‌هایی که درباره نقش ایران در دو جنگ در جریان گفته می‌شود اساس ندارد. از سوی دیگر کارشناسان اقتصادی و سیاسی، فعالان اقتصادی و علاقه‌مندان به اقتصاد سیاسی ایران باور دارند رهبران ایران در حساب و کتاب‌های خود در هر بستری باید به جنگ‌های اشاره‌شده در بالا بیش از پیش دقت کنند و راه هر روزنه‌ای که پای خطای راهبردی در شناخت قدرت و وفاداری در جهان به حساب‌وکتاب‌ها باز می‌کند را ببندند.
یکی از خطا‌های راهبردی می‌تواند این باشد که قدرت غرب را دست‌کم بگیریم و شهروندان ایرانی را زیر تیغ سرچشمه‌گرفته از این خطای شناختی قرار دهیم. تقلیل‌گرایی حتی در شعار و امیدوارسازی نسبت به واقعیت قدرت اقتصادی، سیاسی و نظامی غرب همان خطای راهبردی است که باید با دقت بررسی شود.
خطای راهبردی دیگر این است که در میزان وفاداری کشور‌هایی که ما آن‌ها را شریک استراتژیک می‌دانیم (اما آن‌ها نمی‌خواهند این را بر زبان بیاورند و برای خود تعهد ایجاد کنند) بیش از اندازه منطقی و تجربه‌شده حساب باز کنیم. نباید رفتار‌های روسیه و چین در پایبند نبودن به پیمان‌های خود را نادیده بگیریم و یادمان برود فریب در سیاست یک رفتار عادی و راهبردی است و احتمال وقوع آن از سوی دو کشور یادشده صفر نیست.
یکی دیگر از خطا‌های راهبردی در این چارچوب، اندازه‌گیری اشتباه در میزان توانایی‌های اقتصادی و سیاست خارجی ایران و نیز خطای راهبردی در شناخت تاب‌آوری و وفاداری همه شهروندان ایرانی است. واقعیت این است که میزان رضایت شهروندان ایرانی از اداره کشور به ویژه در کسب‌وکار و معیشت‌شان باید در کانون توجه قرار گیرد.