قاسم جعفرزاده، دکترای جامعه شناسی و مدیر کل تبلیغات اسلامی استان اردبیل در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی خطوط، به مناسبت روز اربعین مطرح کرد: جریان تمدنی اربعین چند محور بسیار مهم دارد؛ محور اول سابقه عدد چهل در فرهنگ توحیدی است، محور دوم جایگاه اربعین در نهضت عاشورا و محور سوم اربعین در نگاه تاریخ معاصر است. ما فقط عاشورا را نداریم که اربعین را در آن لحاظ میکنیم در فرهنگهای توحیدی ادیان دیگر هم عدد چهل وجود داشته است. در جریان وعده خداوند با حضرت موسی علیه السلام در کوه طور وعده اول سی شبانه روز بود که با اتمام آن با ده شب وعده کامل در چهل شب انجام گرفت. که خداوند در قرآن به این ماجرا اشاره می کند و می فرماید: (و واعدنا موسی ثلاثین لیله و اتممناها بعشر فتم میقات ربه اربعین لیله)
جعفرزاده ادامه داد: نبی مکرم اسلام در ۴۰ سالگی مبعوث به رسالت شد یعنی عقل انسانها در ۴۰سالگی انسان به یک بلوغ فکری و عقلانی میرسد بنابراین ۴۰ یک رمز و ارتباطی با نظام هستی دارد و این چنین جایگاهی را حائز است. در وفات یا شهادت بزرگان دینی بحث بزرگداشت اربعین را نداریم اما در شخصیت حضرت امام حسین(ع) چنین چیزی وجود دارد؛ نه تنها تاکید شده است که اربعین را بزرگ بداریم بلکه یکی از نشانههای ایمان است امام حسن عسکری در روایتی می فرماید:نشانه هاى مؤمن ، پنج چيز است : [گزاردن] پنجاه ركعت نماز [در شبانه روز] ، [خواندن] زيارت اربعين ، انگشترى را در دست راست كردن ، پيشانى بر خاك نهادن [در برابر خدا] ، و بلند گفتن «بسم اللّه الرحمن الرحيم» . .
تهذيب الأحكام : ج 6 ص 52 ح 122
که این ویژه امام حسین(ع) است.
وی افزود: اربعین برای امام حسین(ع) است که این موضوع یک دلیل بسیار مهم دارد اولا نهضت عاشورا یک جریان و نهضت به هم پیوسته است؛ جریان و انقلابی که در کربلا متوقف نشده و تداوم پیدا کرده اما این جایگاه زیارت امام حسین علیه السلام در اربعین در بحث زمان نهضت عاشورا اتفاق بسیار مهمی بود. قصه عاشورا و کربلا رمز آلود است عاشورا نگاه پیروزمندانه در منظر ابن زیاد و یزید و... را به دست لشکر زینب کبری به صورت طوفانی شکست کشاند، جهاد تبین جهاد زینبی است، مجاهد عرصه جهاد تبیین باید نگاه به مکتب حضرت زینب کند، حضرت زینب(س) کار ناتمام امام حسین(ع) را تمام کرد. بیش از ۸۰خطبه توسط حضرت زینب و زنان عاشورایی در فاصله بین حرکت از کربلا به کوفه و تا شام و از آنجا تا مدینه خوانده شده و جهاد تبیین امام سجاد علیه السلام و حضرت زینب احساس غرور پیروزی ظاهری در کربلا را به شکست و رسوایی تبدیل کرد، یزیدی که اعلام پیروزی کرد و سرمست قدرت بود، به تحاشی افتاد و گفت حاشا که من دستور قتل حسین را نداده بودم. ابن زیاد خود این کار را به تنهایی کرده است. کاروان اربعین ثابت کرد، می شود با مجاهدت خاموش بر همه امکانات تا بن دندان مسلح دشمن غلبه کرد و پیروز شد و این درس بزرگ برای امروز ما در تقابل با هجمه های فرهنگی متخاصم است.
این دکترای جامعهشناس گفت: این مسیر بسیار خطیر توسط عاشورائیان با استخدام دو عنصر عاطفه و احساس و عقلانیت و معرفت بود. روضه های حضرت زینب یک بعد عاطفی بود و اربعین اوج عاطفه و احساسات بشر بود، بشری همانند اهل بیت علیهم السلام.
جعفرزاده بیان کرد: نقطه دوم بهره گیری از عقلانیت بود یعنی جهاد تبیین هم استفاده از عاطفه هم عقلانیت انقلاب دیگری را رقم زد. این حرکت عظیم وقتی به اربعین ختم میشود به اوج خود میرسد و آنجا نقطه پیروزی نهضت امام حسین(ع) تثبیت میشود. در روز اربعین جابر بن عبد الله انصاری صحابه بزرگ رسولخدا صلی الله علیه و آله به زیارت قبر مطهر امام حسین علیه السلام می رود و این حرکت اجتماعی اثبات تقدس و جایگاه رفیع شهدای کربلا و حقانیت مسیر آنها را در جامعه نمایان ساخت. بر اساس نقل برخی از مورخین برگشت اهلبیت امام حسین(ع) در اربعین اول رخ داد. حضور اهل بیت در کربلا و عزاداری اهل بیت در آنجا قدم بزرگ دیگری در تاریخ بر می دارد.. زینب کبری دارد مهندسی تمام عیار میکند تا پیام آوری قیام سیدالشهداء به بهترین نحو ممکن رخ دهد. اربعین اول نقطه کمال و تمام و نقطه اعلام پیروزی مکتب توحیدی، خدایی و مکتب بزرگ انسانساز اهل بر مکتب انحرافی اومانیستی و انسان محور طاغوت زمانه است پس اربعین را از این منظر نگاه کنیم.
وی افزود: حرکت عاشورا از روز عاشورا شروع و در اربعین به نقطه کمال خود رسید. اربعین یک اتفاق بزرگ، تحولآفرین و جریانساز برای مکتب توحیدی بود. ائمه کاری کردند اثرگذاری بزرگ معنوی در طول تاریخ اتفاق افتاد. قلبها حول یک محور در جهان در کنار هم قرار میگیرد که این امر بزرگ در اربعین است. متاسفانه در بین جامعهشناسان امروز کم داریم پدیدههای اسلامی و دینی را بتوانند تحلیل کنند. اینکه اتفاق بزرگی همانند اربعین که امروز در جهان هستی دارد رقم میخورد را نمیتوانند تحلیل کنند.
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان اردبیل گفت: اربعین امروز مصداق ذکر خدا است. روزهای که انتصاب به خدا دارد، ایامی که متعلق به خدا است. اربعین امروز و جریان امروز مصداق ذکر پروردگار عالم است. اربعین نرمافزار اجتماعی ایجاد کرد تا بنیانهای اندیشه اصیل دینی در منظر تشیع و ستونهای آرمان فرهنگ دینی روز به روز بیشتر جلوه اجتماعی پیدا کند. اربعین امروز نه تنها از اسلام دارد دفاع میکند بلکه از کل جریان فرهنگ توحیدی و جهان خدامحور در مقابل جهان شیطانی دارد حراست میکند و جریانسازی میکند.
جعفرزاده متذکر شد: در این حرکت عظیمی که مردم مسلمان منطقه و آزاد اندیشان سایر کشورها جمع میشوند، یکی از مهمترین افق تمدنی جریان فلسطین و غزه است که یکی از پیامهای مهم اربعین است که دارد مسئلههای حیاتی جهان اسلام مثل وحدت، فرهنگ برادری، ظلم ستیزی، عدالت محوری و تحقق حاکمیت دینی حقیقی و شکوفایی فطرت و سرشت پاک و الهی انسان را به صورت جدی مطرح می کند. امروز پرچم فلسطین را بالا نگه داشته است و در مقابله با مستکبرین عالم همانند رژیم غاصب و آمریکا سینه به سینه ایستاده است و فطرت پاک بشر را دارد حراست میکند و اعلام می دارد که راه قدس از کربلا می گذرد. این پیامآوری امروز اربعین است. خداوند در زیارت اربعین ثوابی قرار داده که عقل بشر از فهم آن در حیرت است بلکه بخشی از حوائج و نیاز معنوی اجتماعی بشر را به نحوی پاسخ می دهد و حتی در افق اربعین جامعه مهدوی را در پیاده روی اربعین و نهضت خدمت ان شاهد هستیم، جامعه توحیدی و الهی و انسانی توام با آسایش و آرامش واقعی همین گونه است نه جامعه امروز که بدترین ظلمهادر غزه و فلسطین دارد رخ میدهد. در اربعین امروز وظیفه تمامی ما انسانها مشخص است و اگر وظیفه خود را به درستی انجام دهیم در افق نگاه مهدوی و غدیر از دریچه نگاه عاشورا قرار خواهیم گرفت.