به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط، مسکن به عنوان یکی از اساسیترین نیازهای هر جامعه، نقش مهمی در تامین رفاه اجتماعی و اقتصادی افراد ایفا میکند. با این حال، در سالهای گذشته تهیه مسکن به یک چالش جدی برای بسیاری از افراد و خانوادهها تبدیل شده است. افزایش تورم عمومی، رکود اقتصادی، کاهش قدرت خرید و افزایش قیمتها، مشکلات زیادی برای متقاضیان تهیه مسکن ایجاد کرده است. یکی از طرحهایی که در راستای حل این معضل مطرح شده، طرح حمایتی ساخت واحدهای مسکونی کوچکمتراژ است.
بازار مسکن در ایران طی دهههای اخیر با نوسانات زیادی روبهرو بوده است. از یکسو، افزایش قیمت زمین و مصالح ساختمانی و از سوی دیگر رشد بیرویه تقاضا برای مسکن، منجر به افزایش قیمتهای بیسابقهای در این بازار شده است. این افزایش قیمتها، عمدتا تحت تاثیر عواملی مانند تورم عمومی و کاهش ارزش پول ملی، رشد جمعیت و افزایش تقاضا و کاهش ساختوساز و عرضه ناکافی است.
یکی از عوامل اصلی افزایش قیمت مسکن، تورم عمومی در اقتصاد کشور و کاهش قدرت خرید مردم است. افزایش نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی، به طور مستقیم بر هزینههای ساختوساز و قیمت تمامشده مسکن تاثیر گذاشته و تهیه مسکن را برای بسیاری از افراد دشوار کرده است.
رشد جمعیت در شهرهای بزرگ و افزایش تقاضا برای مسکن، بدون برنامهریزی مناسب برای تامین این نیاز باعث افزایش رقابت بر سر مسکن و در نتیجه افزایش قیمتها شده است.
یکی دیگر از دلایل افزایش قیمتها در بازار مسکن، کاهش نرخ ساختوساز و عرضه ناکافی واحدهای مسکونی است. در سالهای اخیر، به دلیل شرایط اقتصادی نامطلوب و کاهش سودآوری پروژههای ساختمانی، بسیاری از سرمایهگذاران تمایل کمتری به ساختوساز نشان دادهاند. این کاهش در عرضه، به افزایش قیمتها دامن زده است.
ارتباط طرح ساخت مسکن کوچکمتراژ با قدرت خرید متقاضیان
با توجه به تورم عمومی و افزایش مداوم قیمتها، قدرت خرید متقاضیان مسکن به شدت کاهش یافته است. این کاهش قدرت خرید به ویژه در میان اقشار کمدرآمد و دهکهای پایین جامعه مشهود است. این اقشار که معمولا درآمد ثابتی دارند و توانایی پرداخت هزینههای بالا را ندارند، با چالشهای بیشتری در تهیه مسکن روبهرو هستند. در نتیجه بسیاری از افراد مجبور شدهاند تا به اجارهنشینی روی آورند یا به مناطق حاشیهنشین و کمامکانات مهاجرت کنند.
در پاسخ به مشکلات ذکر شده، یک طرح که به تازگی از سوی اتحادیه تعاونیهای عمرانی تهران به عنوان نمایندهای از بخش تعاون کشور مطرح شده، ساخت واحدهای مسکونی کوچکمتراژ است. این طرح، با هدف تسهیل دسترسی متقاضیان مسکن، به ویژه اقشار کمدرآمد و دهکهای پایین جامعه، طراحی شده است. در این بخش، به بررسی اهداف و تاثیرات احتمالی این طرح خواهیم پرداخت.
طرح ساخت واحدهای مسکونی کوچکمتراژ با اهداف کاهش هزینههای ساخت و افزایش سرعت اجرا، افزایش دسترسی اقشار کمدرآمد به مسکن و بهبود فضای شهری و کاهش حاشیهنشینی طراحی شده است.
یکی از اهداف اصلی این طرح، کاهش هزینههای ساختوساز از طریق ساخت واحدهای کوچکمتراژ و افزایش سرعت اجرای پروژههاست. واحدهای کوچک، به دلیل نیاز به مصالح کمتر و مساحت کوچکتر، هزینههای کمتری نسبت به واحدهای بزرگتر دارند و میتوانند در زمان کوتاهتری به بهرهبرداری برسند.
واحدهای کوچکمتراژ به دلیل قیمت کمتر، دسترسی به مسکن را برای اقشار کمدرآمد و متوسط جامعه آسانتر میکنند. این امر میتواند به کاهش فشار بر بازار اجاره و افزایش نرخ مالکیت مسکن کمک کند.
ساخت واحدهای مسکونی کوچکمتراژ میتواند از گسترش مناطق حاشیهنشین جلوگیری کند. این واحدها که معمولا در مناطق شهری با امکانات مناسب ساخته میشوند، میتوانند بخشی از تقاضای مسکن را جذب کرده و از مهاجرت افراد به مناطق کمامکانات جلوگیری کنند.
در ادامه نظرات موافقان طرح ساخت مسکن کوچک متراژ را میتوانید بخوانید:
دکتر مسعود پزشکیان، رئیس جمهور
کسی که مخالف مسکن کوچکمتراژ است، اصلا نیاید! شما از این خانههای کوچکمتراژ درست کنید، ببینید چه میزان مورد استقبال قرار میگیرد. علت مخالفت تصمیمگیران با ساخت مسکن کوچکمتراژ، این است که آنها نه درد بیمسکنی را چشیدهاند و نه در حال حاضر چنین دردی دارند. اگر آنها این درد را چشیده بودند و میدانستند که افراد بیمسکن چقدر در رنج هستند و یک مسکن کوچک برای آنها تا چه میزان میتواند مؤثر باشد، قطعا در سیاستگذاری مخالفت نمیکردند.
سید کریم معصموی خسروآبادی، نماینده مجلس

حقیقت ماجرا این است که تا به امروز هیچگونه اقدامی موثری برای کمک به خانه دار شدن اقشار آسیب پذیر جامعه صورت نگرفته است؛ بنابراین عمده انتقادات مردمی در این خصوص صحیح و منطقی بوده و ما در مجلس موظف به انجام اقدامات مهم در راستای تامین نیازهای متقاضیان هستیم. تجربیات این چنینی نشان می دهد که طرح های مانند نهضت ملی مسکن نمی تواند چاره ساز باشد و گرهای از مشکلات مردم را باز کند. دولت برای دستیابی به نتایج بهتر در این زمینه، بهتر است که به سراغ طرح های اصولیتر برود و دست از آزمایش برنامه های شکست خورده بردارد. فعالسازی بخش خصوصی می تواند یک راه موثر در این زمینه باشد و خروجی مطلوبی را برای ما به وجود آورد. متولیان امر باید واحدهایی با مساحت کمتر در اختیار زوجین قرار دهند که اقساط بلندمدتی نیز داشته باشد.
سید سلمان ذاکر، نماینده مجلس شورای اسلامی
بسیاری از مردم به دنبال رفاه زیاد نیستند و تنها خواهان تأمین نیازهای اولیه خود هستند، مردم میگویند ما نمیدانیم زن و بچه خود را کجا اسکان دهیم. فاصله بین محیط کار و محل سکونت آنها به حدی زیاد است که نمیتوانند به موقع به محل کار خود برسند. همچنین، مشکلاتی در پرداخت اجاره بها دارند. بسیاری از مردم کیفیت را بر کمیت ترجیح میدهند، آنها حاضرند در واحدهای کوچک متراژ ۲۰، ۲۵ و ۳۰ متری زندگی کنند، اما در واحدهای اجارهای که از نظر ایمنی، محیط زیستی و کیفیت در سطح پایینی هستند، زندگی نکنند. خانه ۲۵ متری به مراتب از زندگی در بافتهای فرسوده بهتر است. نباید جوانان از بنگاهی به بنگاه دیگر برای جستجوی خانه اجارهای بروند. این در شان ملت ایران نیست.
وحید احمدی، عضو کمیسیون امنیت ملی
