به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط، با آنکه التهاب کرونا در دنیا طی ماههای اخیر فروکش کرده بود، اما جهش گونه جدید این ویروس از آفریقای جنوبی به نام اومیکرون و شیوع آن در برخی کشورهای اروپایی و همینطور آمریکا، بار دیگر زنگ خطر درگیری دنیا با سویه جدید این بیماری را به صدا درآورد و بالاخره به ایران هم رسید؛ بیماریای که رحم ندارد و کسانی که پروتکلها را رعایت نمیکنند، همچنین واکسنگریزان را هدف قرار داده است.
طبق گزارشهای موجود، اکثر کسانی که بعد از واکسیناسیون گسترده در دنیا مبتلا به این بیماری شده یا جانشان را از دست دادند افرادی هستند که واکسن نزده بودند و یا به نوعی مخالف آن هستند؛ بنابراین در برابر این سویه جدید هم آنها شاید اولین کسانی باشند که در معرض خطر قرار میگیرند. اگرچه محدودیتهایی برای این افراد در نظر گرفته شده است، اما تاکنون آن طور که باید و شاید شکل اجرایی واقعی به خود نگرفته است.
مخالفت با واکسن البته در جوامع مختلف پیشینهای دراز دارد؛ حتی زمانی که دانشمندان مشغول مطالعه و تحقیق روی این روش ابداعی ایمنی افراد در برابر برخی بیماریها بودند، شاهد مخالفتها و حتی مقاومتها بودهایم که تا به امروز هم ادامهدار است. از دهه ۷۰ میلادی حتی جنبشهایی علیه واکسیناسیون در کشورهای غربی شکل گرفت که دلایل اصلی مخالفت شان را میتوان ظهور شایعاتی درباره ارتباط میان واکسنها و برخی بیماریها، غیرضروری بودن واکسنها و مبارزه با شرکتهای داروسازیای که در پی کسب سود هستند، دانست. البته در ایران خودمان هم واکسیناسیون علیه آبله که توسط امیرکبیر حدود ۱۵۰ سال قبل اجرا شد با مقاومت زیادی روبهرو شد.
در حال حاضر هم با وجود اینکه همزمان با شروع به کار دولت سیزدهم روند تولید داخل و واردات گسترده واکسن شتاب گرفت و به دنبال آن با بسیج همگانی اعم از نهادهای دستاندرکار و سپاه و بسیج، واکسیناسیون سراسری در کشور به طور گسترده تحت پوشش قرار گرفت، شاهد مقاومتها در برابر آن هستیم؛ کسانی که به بهانههای واهی و دلایل غیرعلمی از تزریق واکسن امتناع میکنند. کرونا در حالی به دومین سال شیوع خود در کشور نزدیک میشود که در این مدت جانهای بسیاری را گرفت، نفسهای بسیاری را به شماره انداخت، افراد زیادی را راهی تختهای بیمارستان کرد و خانوادههای بسیاری را گرفتار و داغدار ساخت. با همه این تلفات و رنجها و دردها، واقعا قابل درک نیست که چرا هنوز عدهای خطر آن را جدی نگرفتهاند؛ در عین حال که متخصصان از همان ابتدا تنها راه نجات از این بیماری را پیشگیری با واکسیناسیون جمعی میدانستند. واکسنگریزان با این کار نهتنها خود بلکه خانواده، اطرافیان و افراد جامعه را نیز در معض خطر قرار میدهند؛ بنابراین دولت و نهادهای مسوول در این شرایط باید به فکر راهکارهایی برای مجاب کردن این افراد به تزریق واکسن باشند و در صورت عدم تمکینشان با اعمال محدودیتهای شدید اجتماعی آنها را مجبور به انجام واکسیناسیون کنند، چراکه ایمنی جمعی حاصل از واکسیناسیون بدون مشارکت این بخش از جمعیت جامعه بینتیجه خواهد ماند.
برابر آمار و ارقامی که تاکنون منتشر شده است ابتلا، بستری شدن و مرگومیر ناشی از کرونا در افراد واکسینه شده نسبت به افرادی که واکسن نزدهاند در محیطهای مختلف و کشورهای مختلف بهمراتب کمتر است؛ میزان ابتلا به کرونا در افراد واکسینه نشده ۱۸ برابر افراد واکسینه شده طی دو ماه گذشته بوده که عدد بسیار بالایی است. ناگفته نماند که همزمان با شیوع این بیماری در کشور ما، کادر زحمتکش درمان با وجود جانفشانیهای زیاد و حتی تقدیم شهدایی در این راه، بیشترین فشار روحی و روانی و مادی را از این بحران جهانی تحمل کردهاند؛ بنابراین با توجه به شیوع سویه جدید آفریقا جنوبی که به سرعت نیز در کشورهای اروپایی و آمریکا گسترش یافته است، لازم است به طور جدی مسوولان دستاندرکار تا دیر نشده برای برخورد با ناقضان پروتکلهای بهداشتی و بویژه واکسنگریزان وارد میدان شوند.
کشورها، سیاستهای تشویقی و تنبیهی مختلفی را برای افراد فراری از واکسن در نظر گرفتهاند تا از این طریق آنها را ترغیب یا مجبور به تزریق واکسن کنند؛ دادن جایزههای نقدی، بلیتهای سرگرمی یا بن خرید مواد غذایی، در کنار ممنوعیت رفتن به محل کار، جریمه مالی یا اخراج از کار که حتی باعث تظاهرات گسترده در برخی کشورهای اروپایی و آمریکا شد از جمله این سیاستها است. به نظر میرسد اعمال همزمان از سیاستهای تشویقی و تنبیهی با توجه به نوع فرهنگ و ساختار حکومتی کشورها میتواند موثرتر باشد.
در کشور ما نیز به کارگیری سیاستهای تشویقی و تنبیهی با توجه به فرهنگ کشورمان مطمئنا میتواند چارهساز باشد و واکسنگریزان را برای زدن واکسن ترغیب کند. اعمال سیاستهای تشویقی بهطور حتم در ترغیب طبقات پایین جامعه به امر واکسیناسیون موثر است. در صورت امتناع افراد نیز لازم است نهادهای مرتبط با ایجاد محدودیتهای شدید اجتماعی و منوط کردن برخی خدمات اجتماعی به ارائه کارت واکسن در زمینههای مختلف اعم خدمات بانکی و اداری، کسر از حقوق، خدمات مسافرتی و زیارتی، حضور در سر کار و... نسبت به برخورد با آنها اقدام کنند تا در کنار رعایت پروتکلهای بهداشتی به صورت حداکثری، کشورمان از این بحران جهانی نیز به سلامت گذر کند.