سازمان برنامه و بودجه و وزارت کار باید پاسخگوی اوضاع آشفته معیشت شاغلان باشند!
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط، براساس این گزارش، سیاستگذار اقتصاد با فهم ناقص از دلایل افزایش نرخ تورم، حقوق و دستمزد کارگران و کارمندان را
سال ۱۴۰۱ قیمت‌ها نسبت به سال ۱۳۹۵ به میزان ۶/۴ برابر افزایش یافته، اما دستمزد کارگران تنها ۳ برابر شده است، حقوق کارکنان بخش دولتی هم ۲/۴ برابر شده که این به معنای شتاب گرفتن پروژه فقیرسازی کارگران و کارمندان است چراکه کارگران در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۳۹۵ تا ۵۲ درصد از قدرت خرید خود را از دست داده اند ضمن اینکه کارکنان دولتی هم ۶۱ درصد از قدرت خرید خود را نسبت به سال ۱۳۹۵ از دست داده‌اند.
به عنوان دلیل افزایش سطح عمومی قیمت‌ها در نظر گرفته است. گفتنی است، مسعود میرکاظمی رئیس وقت سازمان برنامه و بودجه در ایام تدوین سند مالی ۱۴۰۱ کشور، مدعی شد با تعیین حقوق‌ها زیر نرخ تورم رسمی، مانع افزایش پایه پولی، بسط حجم نقدینگی و نهایتا چاپ پول بدون پشتوانه خواهد شد؛ ایده‌ای که خیلی زود شکست خورد و تورم ۵۰ درصدی در سال گذشته بر سر اقشاری که درآمد ثابت دارند آوار شد.
تیشه به ریشه اقتصاد کشور نزنید
در همین خصوص، «سهراب دل انگیزان» اقتصاددان و استاد دانشگاه با انتقاد از تصمیم دولت که در اصل تیشه به ریشه اقتصاد زدن است، اعلام کرد: اگر روند اقتصاد ایران از سال ۹۷ تا به الان را بررسی کنیم مشاهده می کنیم با وجود تورم سنگین، دستمزد‌ها ترمیم نشده است. در سال ۱۴۰۱ قیمت‌ها نسبت به سال ۱۳۹۵ به میزان ۶/۴ برابر افزایش یافته، اما دستمزد کارگران تنها ۳ برابر شده است، حقوق کارکنان بخش دولتی هم ۲/۴ برابر شده که این به معنای شتاب گرفتن پروژه فقیرسازی کارگران و کارمندان است چراکه کارگران در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۳۹۵ تا ۵۲ درصد از قدرت خرید خود را از دست داده اند ضمن اینکه کارکنان دولتی هم ۶۱ درصد از قدرت خرید خود را نسبت به سال ۱۳۹۵ از دست داده‌اند.
این اقتصاددان با بیان اینکه از دست رفتن هر ۵ درصد قدرت خرید یک فاجعه تمام عیار است، گفت:عملا خانوار‌های طبقه متوسط به دره فقر سقوط کرده اند. تمام رفاهیات خانوارایرانی از بین رفته است؛ عمده منابع درآمدی صرف مسکن و خوراک می‌شود و مشاهده می‌کنیم بهداشت، آموزش و مسائل معنوی از سبد هزینه خانوار‌ها به کلی حذف شده به شکلی که امروز حتی قدرت خرید پوشاک هم از بین رفته و مردم مجبور به خرید پوشاک تاناکورا شده اند.
پاسخ فقیر شدن مردم را بدهید
دل انگیزان در ادامه گفت: سازمان برنامه و بودجه و وزارت کار باید پاسخگوی اوضاع آشفته معیشت شاغلان باشند. مرجع تظلم خواهی کارگران کجاست؟ به کدام صنف و تشکل مراجعه کنند تا حق خودشان را بگیرند؟ کارمندان دولتی که وضع به مراتب بدتری دارند، چون باید برای گرفتن حق خودشان به دولت شکایت ببرند که آن‌ها را فقیر کرده است.
زنجیره دستمزد-تورم در اقتصاد ایران نداریم
این استاد دانشگاه در پاسخ به این سوال که آیا ایده افزایش نرخ تورم بر اثر بالارفتن دستمزد‌ها قابل دفاع است؟ بیان کرد: به علت پایین بودن هزینه دستمزد در هزینه تمام شده تولید، اساسا در اقتصاد ایران زنجیره دستمزد-تورم وجود ندارد. هزینه دستمزد کمتر از ۲۰ درصد هزینه یک بنگاه تولیدی را شامل می‌شود ضمن اینکه توجه کنید در بخش نفت، پتروشیمی و فولاد که صادرات دلاری دارند در عمل دستمزد کارگر کمتر از ۱۰ درصد هزینه تولید را شامل می شود، این در حالی است که در اقتصاد‌های توسعه یافته و کشور‌های صنعتی در بیشتر مواقع تا ۷۰ درصد هزینه یک بنگاه تولیدی مربوط به دستمزد نیروی کار است.
وی ادامه داد:سیاستگذار محترم با سرکوب دستمزد‌ها به هیچ دستاوردی در سال‌های گذشته نرسیده و البته دستاوردی که رقم خورده از بین رفتن طبقه متوسط و بوجود آمدن چرخه فقر است که مشاهده می‌کنیم دانش آموزان به دلیل ناامیدی از آینده قید تحصیل را می‌زنند، چون می‌دانند حتی از طریق درس خواندن و حضور در بازار کار نمی‌توانند طبقه اجتماعی خود را تغییر دهند.
منابع را صرف بخش غیرمولد نکنید
این تحلیلگر اقتصادی در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود با «اقتصادآنلاین» راه حل وضعیت کنونی را صفر شدن هزینه بخش‌های غیرمولد اقتصادی عنوان کرد.
دل انگیزان همچنین تصریح کرد:راهی جز لاغرکردن و چابک‌سازی دستگاه عریض و طویل دولتی باقی نمانده است. در سال آینده امکان ایجاد پایه مالیاتی جدید یا افزایش نرخ‌های مالیات دیگر وجود ندارد چرا که همین امسال هم با مالیات‌ستانی عجیبی مواجه بودیم. از طرفی وضعیت رفع تحریم‌ها مبهم است و نمی‌دانیم آیا قیمت نفت در سطوح فعلی حفظ می‌شود یا خیر؟ البته این را هم نمی‌دانیم که آیا صادرات نفت امکان افزایش دارد یا خیر؟ درباره مولدسازی دارایی‌های دولتی هم که گزارش شفافی منتشر نمی‌شود که ببینیم خروجی طرح پر سر و صدای دولت سیزدهم چیست، بنابراین بودجه بخش‌های غیرمولد کشور باید به سرعت قطع شود، زیرا دلیلی ندارد برخی نهاد‌ها که هیچ ارزش افزوده‌ای برای اقتصاد کشور ندارند، منابع مالی را تصاحب کنند.
دل انگیزان در پایان گفت: ظرفیت اقتصاد ایران بسیار بالاتر از آن چیزی است که اکنون وجود دارد. همین حالا فقط حدود ۴۰ درصد کارخانه‌هایی که مجوز دارند، فعال هستند. همین تعداد کارخانه هم بسیار کمتر از ظرفیت اسمی در حال تولید هستند. سیاستگذار اقتصاد باید در تعیین مدیران اقتصادی تجدیدنظر اساسی کند و با بکارگیری افراد توانمند، بخش تولید را فعال کند تا از این ناحیه درآمد کشور افزایش قابل توجهی پیدا کند. مجددا تاکید میکنم که تئوری دولت درباره نقش داشتن افزایش دستمزد در بالارفتن تورم از اساس غلط است و باید با راهکار‌های واقعی که در تمام دنیا مرسوم است، اقتصاد کشور را از چاه فعلی بیرون آورد.