به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط: سفر رئیس‌جمهور چین به عربستان و انعقاد قرار داد ۳۵ میلیارد دلاری با این کشور سبب شد تا این مساله پیش آید که چینی‌ها طبیعتا عرب‌ها را ترجیح می‌دهند. چرا که عرب‌ها ثروتمند هستند دارای بازار بسیار بزرگ هستند و با دنیا رابطه دارند و پروتکل‌های FATF را قبول کردند و بر مبنای آن به نظام بانکی دنیا متصل هستند و تجارت با آن‌ها دردسرآفرین نیست و موجب تحریم شرکت‌ها نمی‌شود. این‌ها مسائلی است که کشور‌ها در روابط خارجی خود به آن‌ها اهمیت داده و رعایت می‌کنند. روابط بازرگانی چین با کشور‌های عربی خصوصا عربستان سعودی و همچنین مصر، امارات و... چندین برابر بیشتر از روابطش با ایران است. چگونه می‌توان توقع داشت که بازار عربی را به بازار ایران ترجیح ندهند. اما در اعلامیه‌ای که دادند البته گرچه به‌خاطر منافع‌شان یک اظهار راهنمایی کردند که اختلافات ایران و امارات بر سر جزایر به صورت مسالمت‌آمیز حل و فصل شود، اما این حرف فرصت‌طلبانه‌ای است که برای منافع خودشان زدند. چین با ایران نه اتحاد خاصی دارد و نه تعهد خاصی در برابر ایران دارد و نه نیازی دارد به عنوان بزرگ‌ترین قدرت اقتصادی و بازرگانی جهان بخواهد با ایران متحد باشد. به خصوص، چون ایران به‌خاطر تحریم‌ها رابطه مهم بازرگانی ندارد و این رابطه نیز با چین دارای ابعاد گسترده است از نظر چینی‌ها این ارتباط الزامی است. کشور‌هایی که در دنیا روابط بین‌المللی دارند اگر خواسته‌های خود را از چین تامین نکنند از سایر کشور‌ها تامین خواهند کرد. در حالی که ایران به‌خاطر تحریم‌ها روابط بین‌المللی تجاری چندانی ندارد و بیشتر منحصر به چین و روسیه است و در عرصه رقابتی هم قرار نمی‌گیرد و آن‌ها هم آزادانه سیاست‌های خود را پیگیری می‌کنند. البته نباید این مساله را نادیده گرفت که اقدام چینی‌ها کاملا شتاب‌زده و حساب نشده بود که نباید بدان دامن زد و بر ابعاد آن افزود. فقط چینی‌ها باید پاسخگو باشند که به مقام مسئول این کشور در سفر به تهران پاسخگوی این مساله بوده و به حاکمیت ملی و تمامیت ارضی ایران احترام گذاشته است.
ایران باید به مسائل مهمی در منطقه بیندیشد و بتواند با انعقاد قرارداد‌های اقتصادی با کشور‌های دیگر اقتصاد خود را تقویت کند. ما گرفتاری‌های بزرگی را بعضا ناشی از برخی عملکرد‌ها و رویکرد‌های خودمان داریم که باعث شده آنطور که باید و شاید به منافع مدنظر دست پیدا نکینم؛ لذا بهتر است در نوع رویکرد‌ها و عملکرد‌ها اصلاحات و تغییراتی انجام دهیم تا بتوانیم در عرصه دیپلماسی موفقیت‌های بیشتری به‌دست آوریم
البته ایران باید به مسائل مهمی در منطقه بیندیشد و بتواند با انعقاد قرارداد‌های اقتصادی با کشور‌های دیگر اقتصاد خود را تقویت کند. ما گرفتاری‌های بزرگی را بعضا ناشی از برخی عملکرد‌ها و رویکرد‌های خودمان داریم که باعث شده آنطور که باید و شاید به منافع مدنظر دست پیدا نکینم؛ لذا بهتر است در نوع رویکرد‌ها و عملکرد‌ها اصلاحات و تغییراتی انجام دهیم تا بتوانیم در عرصه دیپلماسی موفقیت‌های بیشتری به‌دست آوریم. البته اینکه گفته می‌شود ایران فقط نباید به سمت شرق یعنی چین و روسیه متمایل باشد بلکه باید با غربی‌ها نیز تعامل داشته باشد باید گفت؛ ایران اگر به سمت کشور‌های غربی هم برود دوباره دچار همین مساله‌ای می‌شود که به سمت کشور‌های شرقی رفته‌ایم؛ لذا ایران نه به سمت غرب و نه به سمت شرق باید برود بلکه باید به سمت جهان برود و قوی‌ترین روابط را با قوی‌ترین اقتصاد‌های دنیا داشته باشد. مهم‌تر از این‌ها نیز زمانی که ایران مسائل بین‌المللی خود را حل و فصل کرد بهتر است بیش‌ترین روابط صنعتی اقتصادی را با کشور‌های ثروتمند همسایه مثل عراق، کویت، امارات، عربستان و ترکیه ایجاد کند. چرا که دور و بر هیچ کشوری را به اندازه ایران چنین همسایگان ثروتمندی نگرفتند که ایران می‌تواند با ارتباط مفید با آن‌ها اقتصاد خود را تقویت کند.
فریدون مجلسی تحلیلگر مسائل بین‌الملل