به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط، قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت که به تصویب دولت و مجلس رسید، قانونی که می‌تواند اجرا و استمرار آن در افزایش ازدواج، رشد نرخ جمعیت، جوانی و پویایی جامعه مؤثر باشد.
بر اساس اعلام کارشناسان جمعیت، جمعیت کشور ایران و به‌تبع استان لرستان رو به سمت سالمندی در حال حرکت است و به گفته کارشناسان اگر جلوی این افزایش نرخ سالمندی گرفته نشود، در آینده با مشکلات متعددی از جمله نبود نیروی کار، مشکلات اجتماعی، فرهنگی و… مواجه خواهیم شد.
حمایت‌ها برای ازدواج و فرزندآوری کم است
در چنین شرایطی دولت سیزدهم پیش‌قدم شده و اقدامات و برنامه‌هایی را پیش‌بینی کرده، اما به گفته مردم این حمایت و ارائه تسهیلات کافی نیست و کفاف رفع مشکلات آنها باتوجه‌به شرایط اقتصادی کشور را نمی‌دهد.
به نظرم حمایت‌های مالی که در نظر گرفته می‌شوند، خیلی کم است، تسهیلات مثلاً ۳۰ میلیون‌تومانی برای سال اول، باتوجه‌به گرانی و وضعیت اقتصادی، خیلی نمی‌تواند مشکل‌گشا باشد.
یک خانم دارای سه فرزند دررابطه‌با طرح جوانی جمعیت اظهار داشت: من خودم از تسهیلات این طرح هنگامی که فرزند سومم به دنیا آمد، استفاده کرده‌ام.
وی گفت: سیاست‌هایی که دراین‌رابطه در نظر گرفته شده، خوب هست، اما به نظرم بیشتر روی بینش و آگاهی مردم فرهنگ‌سازی شود، اقدامات تأثیر بیشتری خواهد داشت.
یک شهروند دیگر خرم‌آبادی، اظهار داشت: به نظرم این طرح خوبی است، اما به نظرم راهکارها و زیرساخت‌هایی می‌خواهد، تا جامعه به سمت فرزندآوری تشویق شوند.
شهروند دیگر خرم‌آبادی هم به مهر، گفت: این طرح‌های جوانی جمعیت تأثیر دارند، اما به نظرم حمایت‌های مالی که در نظر گرفته می‌شوند، خیلی کم است، به نظرم تسهیلات مثلاً ۳۰ میلیون‌تومانی برای سال اول، باتوجه‌به گرانی و وضعیت اقتصادی، خیلی نمی‌تواند مشکل‌گشا باشد.
وی ادامه داد: الان اکثر جوانان با مشکل مسکن مواجه هستند، این مشکل باید حل شود، همچنین برای پرداخت تسهیلات ازدواج، سنگ‌های زیادی جلوی پای زوجین می‌اندازند.
تنها ۱۶ درصد از جمعیت لرستان جوان است
علی فرهادی معاون دانشگاه علوم پزشکی لرستان نیز دراین‌رابطه در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: بحث جوانی جمعیت یکی از موضوعات بسیار مهم کشور است.
در حال حاضر ۴۴ درصد از جمعیت ما میان‌سال و بین سنین ۳۰ تا ۶۰ سال هستند.
وی با بیان اینکه جمعیت ما در حال تبدیل به جمعیتی کهن‌سال است، عنوان کرد: در حال حاضر ۴۴ درصد از جمعیت ما میان‌سال و بین سنین ۳۰ تا ۶۰ سال هستند.
معاون دانشگاه علوم پزشکی لرستان در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه این جمعیت طی سال‌های آینده تبدیل به جمعیت سالمند می‌شوند و این در حالی است که جمعیت پویا، فعال و جوان ما در استان تنها ۱۶ درصد است، افزود: در دهه آینده ما ۴۴ درصد کهن‌سال و ۱۶ درصد جمعیت پویا و فعال داریم.
قرارگاه جوانی جمعیت تشکیل شد
فرهادی با تأکید بر اینکه به همین خاطر از آبان‌ماه سال ۱۴۰۰، قانون جمعیت جوانی در مجلس شورای اسلامی ابلاغ شد که تقریباً ۶۰ درصد از آن مربوط به وزارت بهداشت است، گفت: به همین منظور اولین اقدام در سال ۱۴۰۰، تشکیل قرارگاه جوانی جمعیت در دانشگاه علوم پزشکی لرستان بود.
وی ادامه داد: این قرارگاه شامل ۹ کمیته آموزش، فرهنگ، درمان، بهداشت، رصد، پایش و همچنین پشتیبانی بوده که به‌صورت ماهانه تشکیل می‌شود.
علاوه بر تشویق‌هایی که صورت‌گرفته، برای مادران باردار و کسانی که فرزند به دنیا آورده‌اند، مرخصی و دورکاری در نظر گرفته می‌شود.
معاون دانشگاه علوم پزشکی لرستان در ادامه سخنان خود با بیان اینکه در این کمیته‌ها اقدامات مختلفی طی این دو سال صورت‌گرفته است، عنوان کرد: اولین اقدام تشویق پرسنل دانشگاه به ازدواج و فرزندآوری بوده است.
فرهادی، بیان داشت: در این راستا علاوه بر تشویق‌هایی که صورت‌گرفته، برای مادران باردار و کسانی که فرزند به دنیا آورده‌اند، مرخصی و دورکاری در نظر گرفته می‌شود.
وی با تأکید بر اینکه اگر دارای فرزندان دوقلو شده باشند، مرخصی زایمان به میزان یک سال برای آنها در نظر گرفته می‌شود، تصریح کرد: پیگیری برای ایجاد خوابگاه‌های متأهلی برای دانشجویان دانشگاه یکی دیگر از اقدامات در دستور کار است.
معاون دانشگاه علوم پزشکی لرستان همچنین پرداخت ودیعه مسکن به دانشجویان متأهل به‌عنوان اقدام زودبازده در دستور کار دانشگاه عنوان کرد و گفت: تبلیغات گسترده با همکاری سایر دستگاه‌ها یکی دیگر از اقدامات صورت‌گرفته بوده است.
درمان رایگان ناباروری زوجین
فرهادی در ادامه پیشگیری از سقط را یکی دیگر از اقدامات و برنامه‌ها در راستای جوانی جمعیت در استان برشمرد و گفت: در این راستا رصد داروخانه‌ها، ممنوع کردن فروش داروهای سقط، رصد عطاری‌ها، ایجاد مراکز «نفس» برای جلوگیری از سقط صورت‌گرفته است.
از اقدامات خوب وزارت بهداشت و سازمان‌های بیمه‌گر، تحت پوشش قراردادن خدمات پزشکی ناباروری است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به موضوع ناباروری و درمان آن در استان، عنوان کرد: یکی از مشکلاتی که در این زمینه وجود داشت، بحث هزینه‌های آن بود، خیلی از مواقع زوج‌هایی که صاحب فرزند نمی‌شدند، هزینه‌های گزافی را می‌بایست برای درمان پرداخت می‌کردند و تحت پوشش بیمه هم نبودند.
معاون دانشگاه علوم پزشکی لرستان، تصریح کرد: از اقدامات خوب وزارت بهداشت و سازمان‌های بیمه‌گر، تحت پوشش قراردادن خدمات پزشکی ناباروری است، در شهرستان بروجرد مرکز سطح دو درمان ناباروری را راه‌اندازی کردیم، خدمات سطح یک در مراکز بهداشت انجام می‌شود، مرکز سطح سه نیز با ۹۰ درصد پیشرفت نیز نهایتاً تا اسفندماه به بهره‌برداری می‌رسد.
فرهادی، تأکید کرد: اگر زوجی از وجود این مراکز اطلاع نداشتند و خودشان این هزینه‌ها را انجام داده‌اند، می‌توانند با ارائه اسناد و تأییدیه به سازمان خدمات درمانی، هزینه‌هایی را که پرداخت کرده‌اند را دریافت کنند.
چالشی به نام «سقط»
وی با اشاره به مرکز «نفس» و به عبارتی فرزندان سقط، گفت: در شهریورماه این مرکز را در خرم‌آباد و در مرکز بیمارستان «عسلیان» راه‌اندازی کردیم، به‌زودی هم مرکز ناباروری در این بیمارستان راه‌اندازی می‌شود.
معاون دانشگاه علوم پزشکی لرستان، تصریح کرد: فرهنگ‌سازی و آموزش در خصوص عواقب قانونی و فقهی سقط، شناسایی خانواده‌ها دراین‌رابطه، حمایت از خانواده‌ها برای رفع مشکلات اقتصادی و…، در این مراکز «نفس» صورت می‌گیرد.
فرهادی، ادامه داد: در این راستا تا کنون ۴۷ نفر به این مرکز در خرم‌آباد مراجعه کرده‌اند که ۴۱ نفر از آنها از سقط منصرف شده‌اند.
وی، بیان داشت: در بقیه شهرستان‌ها نیز این مراکز «نفس» را راه‌اندازی کرده‌ایم و با افراد متبحر و متخصصی که در این مراکز فعالیت دارند، می‌توان کمک خیلی زیادی برای جلوگیری از اقدام به سقط صورت گیرد.
معاون دانشگاه علوم پزشکی لرستان، تأکید کرد: خدمات مراکز «نفس» کاملاً رایگان است.
حمایت‌ها و پرداخت تسهیلات باید بیشتر شود
فرهادی در بخش دیگری از سخنان خود از راه‌اندازی مراکز مشاوره اسلامی و ازدواج در دانشگاه علوم پزشکی لرستان برای آشنایی زوجین با یکدیگر برای ازدواج خبر داد و گفت: تأمین خوابگاه‌های متأهلی برای دانشجویان در نظر گرفته شده است.
وی عنوان کرد: در مجموع برای ترغیب جوانان به امر ازدواج و همچنین فرزندآوری باید اقدامات مهم‌تر و کلان‌تر، اعتبارات و تسهیلات بیشتر شود، تا اینها به‌صورت واقعی و عملی اجرا نشود، نباید انتظار بالایی دررابطه‌با جوانی و رشد جمعیت داشته باشیم.
افزایش سن ازدواج در میان جوانان
بهرام دلفان رئیس دانشگاه علوم پزشکی لرستان نیز دراین‌رابطه با مهر، اظهار داشت: کاهش نسبت جمعیت جوان و مولد در کشور و از سوی دیگر گسترش روزافزون جمعیت سالمندی هشدار بزرگی برای پیری جمعیت است.
وی عنوان کرد: سالمندی جمعیت عواقب متعددی به دنبال دارد که کاهش نیروی کار و تولید ناخالص داخلی و کاهش ذخایر ارزی تنها بخش کوچکی از عواقب این معضل است.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی لرستان با بیان اینکه باید حمایت‌ها در بحث تشویق خانواده‌ها به فرزندآوری به‌تمامی دستگاه‌های اجرایی تسری پیدا کند، اضافه کرد: علت کاهش و یا عدم تمایل خانواده به فرزندآوری که بیش از یک‌دهه است با آن درگیر هستیم متعدد است.
دلفان، تصریح کرد: افزایش میانگین سن ازدواج در بین جوانان مخصوصاً در بین جوانان لرستانی یکی از این دلایل اصلی هست.
نگرانی از کاهش فرزندآوری
وی با تأکید بر اینکه این دانشگاه آمادگی کامل برای حمایت از خانواده‌های دارای فرزندان سه‌قلو و بالاتر را دارد، یادآور شد: قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در آبان‌ماه سال ۱۴۰۰ به همه دستگاه‌ها، ادارات، ارگان‌ها و سازمان‌ها ابلاغ شد.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی لرستان، گفت: قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت در حوزه‌ای مختلف، تسهیلات متعددی را برای موضوع حمایت از خانواده و فرزندآوری و ازدواج مقرر کرده است.
یکی از پیامدهای منفی گسترش سالمندی، کاهش نیروی کار و جمعیت فعال است.
دلفان در ادامه سخنان خود با بیان اینکه یکی دیگر از پیامدهای منفی گسترش سالمندی، کاهش نیروی کار و جمعیت فعال است، افزود: یکی از نگرانی‌های مقام معظم رهبری هم همین مسئله کاهش فرزندآوری و به دنبال آن پیری جمعیت است و امید است انتظاری که از خانواده‌های لرستانی می‌رود تحقق یابد.
وی، جمعیت هر کشور را سرمایه اجتماعی آن کشور دانست و اضافه کرد: افزایش جمعیت فواید زیادی در سطح ملی و بین‌المللی دارد و کاهش جمعیت و پیری جمعیت، کشور را آسیب‌زا می‌کند.
در قبال نوزادان متولد شده لرستان مسئول هستیم
فرهاد زیویار استاندار لرستان نیز دراین‌رابطه با اشاره به اینکه جوانی جمعیت می‌تواند در نشاط و پیشرفت کشور اثر مستقیم داشته باشد، اظهار داشت: دستگاه‌های اجرایی استان موظف هستند امکانات خود را برای ترویج جوانی جمعیت استفاده کنند.
وی با بیان اینکه جوانی جمعیت می‌تواند در نشاط و پیشرفت کشور اثر مستقیم داشته باشد، تأکید کرد: همه ما در حوزه ترویج جوانی جمعیت، مسئول هستیم و دستگاه‌های اجرایی استان موظف هستند در این راه از همه امکانات خود استفاده کنند.
استاندار لرستان، افزود: حمایت از خانواده‌های سه فرزند و بیشتر از برنامه‌های جدی در بخش جوانی جمعیت و مورد تأکید رئیس‌جمهور است و ازاین‌رو دستگاه‌ها باید به وظایف خود در این حوزه عمل کنند.
زیویار با اشاره به مسئله تهدید جمعیتی در استان، افزود: در موضوع خانواده و تحکیم این نهاد مقدس، جمعیت مولد و رشد فرزندآوری همه باید همکاری کنند.
وی با اشاره به اینکه در قبال این نوزادان سه‌قلو و سایر نوزادان متولد شده لرستان مسئول هستیم، افزود: باید در رفع نیازهای آنها احساس مسئولیت کنیم.
بنا بر این گزارش، برای ترغیب جوانان به امر ازدواج و همچنین فرزندآوری باید اقدامات مهم‌تر و کلان‌تر و اعتبارات و تسهیلات بیشتر شود، تا اینها به‌صورت واقعی و عملی اجرا نشود، نباید انتظار بالایی دررابطه‌با جوانی و رشد جمعیت داشته باشیم./ مهر