به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط ؛ محمدعلی نجفی کارگردان فیلمها و سریالهایی چون «سربداران»، «گزارش یک قتل»، «پرستار شب»، «زمین آسمانی»، «پرسه در شهر لاجوردی»، «عشق طاهر»، «زمان شوریدگی» و «زاگرس» یکی از علاقمندان سینمای علی حاتمی است- که به گفته نجفی یک سینماگر ملی است و به عبارت بهتر بهترین جلوه سینمای ملی را میتوان در آثار زندهیاد علی حاتمی دید. نجفی به این دلیل در زادروز تولد زندهیاد علی حاتمی از دلایل علاقهاش به سینمای علی حاتمی و خود این سینماگر میگوید و البته درباره اینکه حاتمی چگونه به جایگاهی چنین رفیع در سینمای ایران دست یافته است...
باغبان سینمای ملی
محمدعلی نجفی درباره دلیل علاقهمندیاش به سینمای علی حاتمی میگوید: «کاری که علی حاتمی کرده، باز کردن یک باغ از سینمای ملی با توجه به فرهنگ ایرانی بود- که کار بسیار بسیار بااهمیت و ارزشمندی است. آقای علی حاتمی مرد بزرگی بود و هست و همچنان هم بزرگ خواهد ماند و در آینده نیز همه مردم به نیکی از او یاد خواهند کرد. تا جایی که فکر نمیکنم هیچ ایرانی وطندوست و البته هیچ فرد مسلمانی بتواند نسبت به علی حاتمی و سینمایش بیعلاقه و بیارادت باشد. به هر حال آثار علی حاتمی، چه قبل و چه بعد از انقلاب، آثاری به شدت ارزشمند هستند و در عین حال در میان سینمادوستان و مخاطبان فیلم و سریال از محبوبیت بالایی نیز برخوردارند. این واقعیتی است که به هیچ وجه نمیتوان آن را نادیده گرفت یا انکار کرد».
نجفی در ادامه صحبتهایش فیلمهای آقای حاتمی را مصداق کامل ترکیب سینمای ملی عنوان میکند: «شما اگر علی حاتمی را از کلیت سینمای ایران جدا کنید، دیگر نخواهید توانست کسی دیگر را پیدا کنید که به طور مستقیم وارد حوزه سینمای ملی شده باشد. زندهیاد علی حاتمی تنها فیلمساز و کارگردان ایرانی هستند که میتوانند- و حتما باید- مصداق اصلی این ترکیب قلمداد شوند. و همانطور که گفتم، قای علی حاتمی به دلیل این نگاه ویژهای که به فرهنگ و سنن ایران دارد، در سینمای ایران صاحب مکتب قلمداد میشود و از این نظر از جایگاه بسیار بالایی برخوردار است».
به باور محمدعلی نجفی جایگاه بالای علی حاتمی نه فقط به خاطر کیفیت سینمایی آثار این کارگردان، بلکه به خاطر اشتیاق عجیبش به فرهنگ و جزئیات فرهنگی ایران به دست آمده است. او در این زمینه میگوید: «مهمترین کار علی حاتمی این بود که روی سنتها و گوشههای گوناگون فرهنگ ایرانی دست گذاشت و آن را به مخاطبانی ارائه داد که در فیلمها و سریالها کمترین رد و نشانی از خودشان و فرهنگ و آداب و رسوم خودشان نمیدیدند. این یعنی که حاتمی یک ادبیات جدیدی را در فضای سینمای ایران باب کرد- که هم بینظیر بود و هم بیسابقه. ارزش و بزرگی کار ایشان را نگاهی حتی گذرا به وضعیت سینمای قبل و حتی بعد از انقلاب ایران آشکار میکند. یعنی شما باید ببینید علی حاتمی در متن چه نوع سینمایی فعالیت کرده و در این نوع سینما که جایگاه و وضعیتش عریان و عیان است، چه دستاوردهایی به دست آورده و به بیانی دیگر چه خدمت بزرگی به این فضا کرده است».
یک ایرانی کامل
اما شخصیت فردی علی حاتمی به عنوان یک انسان؛ از نگاه محمدعلی نجفی یکی از دلایل محبوبیت شگفتانگیزش در میان مردم میتواند باشد: «علی حاتمی یک انسان بسیار بسیار افتاده، ارزشمند و باوقار بود، با دانش و بینشی بینظیر درباره فرهنگ و آداب و سنن این سرزمین. در حقیقت ما به سادگی میتوانیم از علی حاتمی به عنوان یک ایرانی کامل نام ببریم. یک ایرانی به شدت وطندوست، که البته وطندوستیاش کورکورانه و متعصبانه نبود و حاصل دانش و بینش شگفتانگیزش بود. بنده از این نظر به شدت به آقای حاتمی ارادت داشتم و هنوز هم دارم. علی حاتمی خیلی خیلی دوستداشتنی بود. هم خودش و هم فیلمهایی که ساخته- که همگی از ارزشهای بسیار بالایی برخوردار هستند».
به نظر محمدعلی نجفی مهمترین چیزی که علی حاتمی را به این جایگاه بلندمرتبه رساند «هم خود علی حاتمی و هم فیلمهایی بود که در سیوچند سال فعالیت سینماییاش ساخت»: «اینها همه و همه در کنار هم بزرگی به نام علی حاتمی را ساختند و او را به جایگاهی رساندند که الان بی نام او انگار تاریخ سینمای ایران یک چیزی کم دارد. یعنی نمیشود کتابی درباره تاریخ سینمای ایران، یا فیلمی را در این باب، بدون ذکر نامی از ایشان تجسم و تصور کرد».
صد سال دیگر
محمدعلی نجفی میگوید که آیندگان علی حاتمی را با توجه ویژهای که در تمام آثار کارنامهاش به سنت، ادبیات و فولکلور ایران داشت، به یاد خواهند سپرد. یا به عبارت بهتر همان چیزی که در ادبیات سینمایی ایران از آن به عنوان مکتب سینمایی علی حاتمی ثبت و ضبط شده است.