منصور مجاوری، مدیرکل اسبق برنامه و بودجه وزارت آموزش و پرورش در گفتگو با پایگاه خبری تحلیلی خطوط به تشریح علت استعفای آقای بطحایی از وزارت آموزش و پرورش پرداخت. آنچه در ادامه میخوانید ماحصل گفتگوی ایشان با خطوط است:
خطوط: جناب آقای مجاوری، با توجه به مطرح شدن نام آقای بطحایی، وزیر مستعفی دولت روحانی به عنوان گزینه پیشنهادی وزارت آموزش و پرورش دولت دکتر پزشکیان، از آنجایی که جنابعالی مشاور اجرائی ایشان بودید نظرتان در خصوص استعفای آقای بطحایی چیست؟
ضمن تقدیر و تشکر از پایگاه خبری تحلیلی خطوط به خاطر درج اخبار دقیق و اطلاع رسانی مناسب در رابطه با موضوعات روز جامعه و کشور لازم است مقدمتا بگویم آقای بطحایی به عنوان یک انسان صادق، پاکدست، امین و بسیار کارشناس خبره در تمامی حوزههای آموزش و پرورش است که ما دو سال طلایی را در زمان تصدی وزارت ایشان داشتیم. همزمان که وزیر شدند بحث بیمه طلایی پیش آمد. بیمه طلایی از سال ۱۳۸۹ برای اولین بار پای کار آمد در حالی که قبل از سال ۱۳۸۰ بیمه تکمیلی کارکنان را داشتیم و از سال ۱۳۸۹ یک اسم را به عنوان بیمه طلایی فرهنگیان نامگذاری و با یکی از شرکتهای بیمهای فعالیت را آغاز کردند. با توجه به تورم و افزایش تعرفه و نرخ بیمهها از سال دوم افزایش هزینه شرایط سختی را برای آموزش و پرورش ایجاد کرد چون بیمه تکمیلی از سمت بودجه عمومی اعتباری پیشبینی نشده بود و به تدریج که بحث تغییر دولت پیش آمد در سال ۱۳۹۲ اتفاق افتاد و تغییر دولت با تغییر قوانین بودجهای همراه بود که اعتبار خاصی برای بیمه تکمیلی از طرف دولت برای آموزش و پرورش اختصاص پیدا نکرد. شرکت بیمهای قطعا به دنبال منافع خود حرکت میکند پس زمانی که دید اعتبارات و بدهیهای زیادی را ایجاد کرد به طوری که تا سال ۱۳۹۳ مبلغی بالغ بر ۴۰۰میلیارد تومان بدهی آموزش و پرورش به بیمه مربوطه بود. از آن زمان به بعد شرکت بیمه با نامه مشخص و رسمی به وزارتخانه اعلام کرد که ما قادر به ادامه همکاری با شما نیستیم. وزارتخانه نظرسنجیهای از معلمین انجام دادند و از آن رضایت خاطری که در روزهای اول فرهنگیان از بیمه داشتند دیگر خبری نبود دلایل این موضوع مشخص بود: کمبود منابع بیمه، کمبود منابع آموزش و پرورش و مسائل دیگر.
آقای بطحایی بلافاصله موضوع را از طریق سایر بیمهها مطرح و با چند شرکت بیمه وارد مذاکره شدند که جهت عقد قرارداد بیمه تکمیلی فرهنگیان ورود پیدا کنند. نهایتا بیمهای تحت عنوان آتیهسازان حافظ به وزارت آموزش و پرورش معرفی شد. پس از نشستهای متعدد راهکاری را پیدا کردند تحت عنوان اینکه نرخ تعرفه را یک تعرفه قابل قبول برای فرهنگیان با توجه به منابع درآمدی آنها در نظر بگیریم و از آن طرف هزینههایی که باید به شرکت بیمه دهیم را مدیریت کنیم. زمانی که رضایتهای لازم اخذ شد اعتباری را که لازم بود از معلمان میگرفتند و بخشی از آن را هزینه میکردند و بیمهگر متعهد شد که بیمه طلایی را اجرا کند به طوری که تا سال ۱۳۹۸ که آقای بطحایی وزیر بودند یک ریال کسری بودجه نداشتیم.
موضوع بعدی این است که پس از سال ۱۳۹۸ بحث رتبهبندی مطرح شد. در زمان آقای احمدینژاد طرح رتبهبندی معلمان به دستگاهها ابلاغ شده بود اما از دولت بعدی دائما آییننامهها مورد تغییر قرار گرفت تا اینکه در انتهای سال ۱۳۹۷ آقای بطحایی به عنوان وزیر گفتند باید بحث رتبهبندی را آغاز کنیم که با بررسی موضوع متوجه شدند باید ارقام زیادی وارد بودجه آموزش و پرورش شود؛ از چند هزار میلیارد تا دههزار میلیارد بودجه مورد نیاز ما برای اجرای رتبهبندی صحیح بود.
آقای بطحایی مطرح کردند که قرار است دولت مبلغی را بدهد تا براساس آن رتبهبندی را آغاز کنیم، مسئولین مالی گفتند با این مبلغ نه تنها رتبهبندی قابل اجرا نیست بلکه هم رتبهبندی از بین خواهد رفت هم عزت و احترام و جایگاه معلمین. این موضوع به تدریج باعث مشکلاتی شد؛ آقای بطحایی نتایج اجرای غلط رتبهبندی را پیشبینی کرده بود به همین دلیل متن نامهای را تنظیم کردند که به محضر رییس جمهور محترم رفتند و موضوع را مطرح کردند، زمانی که دیدند پذیرفته نمیشود که مبالغ واقعیتر و مناسبتری در اختیار قرار گیرد، از ادامه کار و فعالیت در جهت عزت و احترام به معلم انصراف و استعفای خود را اعلام کردند.
در زمان آقای بطحایی بیشترین اعتبار را از سازمان برنامه بودجه در طول یک سال دریافت کردیم چطور میتوان به این فرد تهمت زنیم که ایشون را به دلایل و شرایط خاص از دولت بیرون کردند؛ ایشان فقط در جهت عدم اجرای طرح صحیح رتبهبندی از پست خود کنارهگیری کردند.
با توجه به اینکه آموزش و پرورش یک اصل حاکمیتی برای کشور است و طبق فرمایش مقام معظم رهبری ۴۰ میلیون نفر با آموزش و پرورش در ارتباطند پس دستگاهی به این عظمت و چالشها نیاز به وزیری دارد که توانمندی مالی، انسانی، آموزشی و تربیتی در خودش داشته باشد، وزیری که تمام این مراحل را با عملکرد خوب پشت سر میگذارند باید از آن استقبال کنیم. چرا باید برخی از اساتید همچون یک استاد جامعه شناس بگوید میخواهیم در آموزش و پرورش وزارت کنیم؟ آموزش و پرورش مربوط به تمامی حوزهها است. مدیریت یک میلیون نفر کارمند به یک مدیر زبده و باتجربه نیاز دارد و باید جایگاه ویژه داشته باشد. نمیتوانیم بپذیریم که از سایر دستگاهها افرادی بیایند و در وزارت آموزش و پرورش وزارت کنند، این افراد تا با وزارتخانه آشنا شود یک سال گذشته است. کسی که ۳۰ سال در آموزش و پرورش خدمت کرده تازه در خط اول است. در این دوره به یک وزیر مقتدر و آشنا به کلیه جوانب و حوزهها بر اساس تحول سند بنیادین نیاز داریم تا در مرحله اول بتواند ابرچالشهایی که در اول مهر با آن مواجه هستیم را حل کند.
خطوط: با توجه به نزدیکی آغاز سال تحصیلی جدید، به نظر جنابعالی به عنوان یکی از پیشکسوتان آموزش و پرورش وزیر پیشنهادی دولت چهاردهم با چه چالشهایی مواجه خواهد بود؟
تقاضای بنده از دکتر پزشکیان این است فردی که میخواهید به عنوان وزیر آموزش و پرورش انتخاب کنید، به حوزه منابع مالی اطلاع کافی و مشرف باشد در حوزه منابع مفیدی که در آموزش و پرورش است مطلع باشد و به ساختارگزینی آموزش و پرورش آشنایی داشته باشد، اگر در بحث تربیت دانش آموزان با وجود بسیاری از فناوریهای جدید و هوش مصنوعی نتوانیم به درستی عمل کنیم با مشکل مواجه خواهیم شد پس وزیری باید بیاید که همه جانبهنگر باشد. بیش از ۵۰ روز دیگر به بازگشایی مدارس نمانده است ۱۶میلیون دانش آموز روانه کلاسهای درس میشوند، حدود ۴۰میلیون نفر از جمعیت ما مستقیما با دانشآموزان در ارتباط هستند چرا امروز سخنانی را میشنویم که از الان خانوادهها نگران هستند که آیا کمبود معلم به کلاس بچه من ارتباط دارد؟ بیش از صدهزار معلم کمبود داریم این تعداد خیلی ساده بیان میشود اما بیش از ۱۰۰هزار کلاس درس در روز اول مهرماه معلم ندارند، چند صد میلیون کتاب و قلم بدون استفاده قرار میگیرد؟
باید وزیر معرفی شده بحث نیروی انسانی، چگونگی تأمین و راهکارهایی برای حل بحران کمبود معلم را داشته باشد. در کنار این بحران مسئله دیگری است و آن محدودیتهای اعتباری که داریم، میباشد؛ رقمی را که خود وزیر فعلی در مجلس اعلام کردند رقمی بیش از ۷۵هزار میلیارد تومان است، اکثر این کسریها کسریهای پرسنلی هستند که نتوانستم حق و حقوقشان را در زمان معین پرداخت کنیم. چگونه میتوانیم با کمبود منابع مالی که داریم بیش از ۱۰۰هزار معلم را راضی کنیم که شما خودتان را بازنشست نکنید و ادامه کار دهید. پس دو چالش بسیار بزرگ در ابتدای مهر داریم.
خطوط: سخن پایانی؟
امیدوارم هر وزیری که معرفی میشود از درون خود آموزش و پرورش باشد که معلمین با کمال میل بپذیرند. امیدوارم خروجی کمیتههای تخصصی منجر به یک وزیر آگاه، شجاع، پاکدست و صادق روانه ساختمان وزارتخانه شود. مطمئن هستیم دکتر پزشکیان با انتخاب یک وزیر مناسب پاداش حضور مردم را در پای صندوقها جبران خواهد کرد.