به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط، صدیقه ببران طی یادداشتی در شماره امروز اعتماد با عنوان نزول شاخصها با گرانی اینترنت نوشت: با ورود به عصر اطلاعات و بهرهمندی از مواهب و تکنولوژیهای ارتباطی نوین که تمام وجوه زندگی انسان را در بخشهای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، آموزشی و... در برگرفته، باید دید ایران مبتنی بر ظرفیتهایی که دارد تا چه اندازه توانسته، زیرساختهای رشد در این حوزه را ارتقا بخشد. بر اساس اسناد بالادستی (سند چشمانداز ۲۰ ساله و برنامههای توسعه ۵ ساله) ایران باید تا سال ۱۴۰۴ در حوزههای مختلف از جمله فناوریهای ارتباطی (به خصوص اینترنت) در راس کشورهای منطقه قرار بگیرد. اما متاسفانه نه تنها دستیابی به چنین جایگاهی میسر نشده، بلکه بر اساس اسناد معتبر نهادهای مسوول، ایران جایگاه نازلی را به خود اختصاص داده است. طبق یکی از گزارشهای اسپیدتست در حوزه اینترنت ثابت در ماه فوریه ۲۰۲۲ میانه سرعت دانلود در ایران، ۷۸/ ۹ مگابیت بر ثانیه، میانه سرعت آپلود ۳۱/ ۱ مگابیت بر ثانیه و تاخیر ۲۹ میلیثانیه است که رتبه ایران را به ۱۴۵ از میان ۱۷۸ کشور میرساند. این درحالی است که در ژانویه ۲۰۲۲، در حوزه اینترنت ثابت، میانه سرعت دانلود در ایران، ۳۹/ ۱۰ مگابیت بر ثانیه و میانه سرعت آپلود ۵۵/ ۱ مگابیت بر ثانیه و تاخیر ۲۹ میلی ثانیه بود و ایران در رتبه ۱۴۱ از میان ۱۷۸ کشور قرار داشت. این روند طی ماههای بعدی و در حوزه اینترنت همراه نیز با نزول همراه بوده است. موضوع وقتی بحرانیتر جلوه میکند که بدانیم، رتبه نخست این رنکینگ در اختیار کشوری، چون امارات متحده عربی است که در زمره کشورهای همسایه ایران قرار دارد. امروز کاربران ایرانی نقدهای جدی پیرامون گرانی اینترنت، کاهش پهنای باند و فیلترینگ گسترده و... دارند و احساس میکنند که خدمات لازم در این بخش در اختیار آنان قرار نمیگیرد. فراموش نکنید، در دوران جدید، اینترنت دیگر نه به عنوان یک کالای تفریحی و لوکس، بلکه به عنوان ابزاری که بخش قابل توجهی از معیشت، اقتصاد، آموزش و... شهروندان را در بر گرفته است، ظهور و بروز پیدا کرده است.
انسان هزاره سوم، بدون اینترنت و ابزارهای نوین ارتباطی، معنا و مفهومی پیدا نمیکند و این دو گزاره (انسان و ارتباطات) به گونهای خاص یکدیگر را تکمیل میکنند. اما متاسفانه در ذهن بسیاری از سیاستگذاران و تصمیمسازان کشورمان، ابزارهای نوین ارتباطی در حکم ابزارهای غیرضروری هستند که تنها کاراییشان مواجهههای فانتزی، چت و ارتباطات بیهوده است. این در حالی است که بخش قابل توجهی از مشاغل کشور امروز در پهنه اپلیکیشنها و به صورت مجازی گسترش پیدا کرده است. دامنه وسیعی از مشاغل خرد و متوسط امروز در پهنه فضای مجازی جریان دارند و مردم از طریق این فضا به بازاریابی و ارایه محصولات خود مشغولند. در عین حال نباید فراموش کرد که گردش آزاد اطلاعات یکی از ضرورتهایی است که باعث رشد و پیشرفت جوامع میشود. در قانون اساسی کشور نیز بر ضرورت گردش آزاد اطلاعات و جلوگیری از انحصار رسانهای و اطلاعاتی تاکید شده است. بررسیهای تحلیلی حاکی از آن است که بخش قابل توجهی از مفاسد، اختلاسها، رانتها، روابط غیرقانونی و ... از طریق فضای مجازی اطلاعرسانی و در خصوص آنها شفافسازی صورت گرفته است. در چنین شرایطی طبیعی است که برخی افراد و جریانات که این شفافسازی را مخالف منافع کلان خود میبینند به فکر مقابله با فضای مجازی بیفتند و طرحهایی از جنس طرح صیانت را در دستور کار قرار دهند. طرحی که اکثریت قریب به اتفاق کارشناسان، کاربران و اساتید دانشگاهی با آن مخالفند و خواستار توقف آن هستند، اما توجهی به این مخالفتها نمیشود. مشکلاتی که این روزها در خصوص پهنای باند وجود دارد، برآمده از نگاهی است که سیاستگذاران کشور نسبت به فضای مجازی دارند. مدیران برخی اپراتورهای اینترنتی معتقدند که مشکلات فعلی پهنای باند و سایر خدمات، ناشی از مشکلات زیرساختی و خدماتی آنها نیست، بلکه پهنای باندی که این اپراتورها از شرکت ارتباطات زیرساخت دریافت میکنند، کاهش پیدا کرده است. این در حالی است که با افزایش مصرف اینترنت در کشورمان و نیاز روزافزون شهروندان به پهنای باند، نه تنها رشدی در افزایش باند رخ نداده، بلکه از حجم آن نیز کاسته شده است. در این میان ادعا میشود که شرکت ارتباطات زیرساخت برای خرید پهنای باند بینالمللی با مشکلاتی روبهرو است و به این دلیل ظرفیت پهنای باند اینترنت کشور با کاستیهایی مواجه شده است. ادعایی که اگر آن را درست فرض کنیم، نشاندهنده اثرات تحریمهای اقتصادی در چشماندازهای ارتباطی، اقتصادی، آموزشی و فناورانه کشور است؛ بنابراین باید خطاب به آن دسته از مسوولانی که مدام ادعا میکنند، تحریمها اثری بر کشور نداشته گفت، دامنه تاثیرگذاری تحریمها به اندازهای وسعت پیدا کرده که پهنای باند کشور را نیز در بر گرفته است. نباید فراموش کرد که کاهش پهنای باند به معنای بروز ناهنجاریهای مستمر در حوزههای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و... است.