پایگاه خبری تحلیلی خطوط - سید حسن تهرانی؛ متولد ۱۳۷۰است، لیسانس حقوق دارد و حدود ۱۳ سال است که در دفتر فروش ومشاوره املاک و در حیطه مشاوره مسکن، ساخت، خرید، فروش، انبوه سازی فعالیت می کند. محسن معین در یک گفتگوی خودمانی به پرسش های خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی خطوط در رابطه با بازار مسکن، اجاره ووضعیت ساخت و ساز پاسخ داده است
چرا مستأجران هیچ حق و یا نظری درخصوص تعیین قیمت اجاره ندارند؟
به دلیل کم بودن واحدهای استیجاری نسبت به تعداد مستاجران، مستاجر چارهای جز سازش با گرانی و سایر کمبودها ندارد.
به نوعی میتوان گفت دست او زیر ساتور صاحبخانه است؛ از طرفی به خانواده خود تعهد دارد و جابجایی از یک خانه به خانهای با شرایط مشابه از لحاظ قیمت و ...، با توجه به هزینههایی که از لحاظ مالی (استهلاک و شکستن وسایل، کرایه حمل، کمیسیون و ...)، بار روانی و ... دارد، معقولانه نیست.
ضمن آنکه در این بازار هر نوع جدال و کشمکش با مالک خانه به دلیل عدم داشتن حامی مناسب، به ضرر مستاجر خواهد بود و نتیجه عکس خواهد داشت؛ لذا مستاجر در اکثر موارد برای گذران امور خود کوتاه خواهد آمد.
چرا بازار مسکن آشفته است؟
به دلیل بی ثباتی در قیمت و نبود نظارت بر بازار مواد اولیه ساختمانی، عدم برنامهریزی و دوراندیشی در عرضه مسکن، با توجه به افزایش جمعیت، مدیران این بخش را جهت کنترل بازار مسکن به چالش عظیمی کشانده است.
از آنجا که ارزش رهن خانه معمولاً بین ۱۵ تا ۲۰ درصد قیمت ملک است، لذا قیمت اجاره مسکن هم بالا رفته؛ افزایش مداوم اجاره بها به ناچار سطح توقعات مردم را در پیدا کردن مسکن مناسب پایین آورده است.
آیا وام مسکن، تاثیری در بهتر شدن وضعیت کنونی مسکن دارد؟
پرداخت تسهیلات میتواند در کوتاه مدت کمک کننده، اما در بلند مدت موجب تورم و افزایش مسکن شود. گاهاً توقعات مالکین بالا رفته و اجاره بها و قیمت مسکن بالا میرود و این بیشتر شدن قیمت جنبه عمومی پیدا می کند. هرچند به اعتقاد برخی از کارشناسان بهتر است اگر وامی تعلق می گیرد، به حوزه ساخت مسکن داده شود تا واحد خالی در بازار بیشتر شود.
چرا قیمت خانهها بیشتر از طرف مالکین تعیین میشود؟
تقریباً کل بازار مسکن دست بخش خصوصی قرار دارد و از اختیار دولت هم خارج است. مالک هم اختیار ملک خود را دارد؛ بنابراین باید از دولت انتظار داشت به فکر مستاجران باشد؛ اما باید به طور ریشهای برای حل این مسئله چاره بیندیشد. چون دستوری عمل کردن دولت تا الان نتیجه مثبتی برای مستاجر نداشته است. آیا طرحهای دولت مثل دریافت مالیات از مالکین برای کنترل قیمت مفید است؟
خانههای زیادی وجود دارند که مالکین آنها این املاک را ارائه نمیدهند و همانطور که قبلا گفته شد از علل گرانی ملک و اجارهبها همین احتکار و عدم عرضه آنها به بازار مسکن است. به همین دلیل است که دولت تصمیم به اخذ مالیات گرفته است این نوع مالیات شاید بتواند در عرضه این واحدها تاثیر بگذارد، ولی با توجه به تفاوت فاحش تعداد مستاجران با تعداد خانههای استیجاری، نتوانسته قیمت را به کنترل درآورد. کنترل قیمت مسکن باید به طور ریشه ای حل شود. آنچه شرایط بازار مسکن را بهبود میبخشد افزایش تولید مسکن متناسب با شرایط مالی و نیازهای مردم و کنترل قیمت سایر اقلام مورد نیاز است تا هم قدرت مالی مستاجران بهبود و هم در سایه آن اجاره بهای مسکن تعدیل یابد.
بیشترین نقش و گرانی در مسکن توسط مالکین است یا بنگاههای املاک؟
در تلاطم گرانیها و اجارههای نامتعارف هرکس، اما دیگری را مقصر میداند. برخی از دولتیها، نمایندگان مجلس و حتی مردم، همواره از مشاوران املاک به عنوان مسبب اصلی گرانی مسکن یاد میکنند.
مشاوران املاک، بانکها را مقصر میدانند و معتقدند بزرگترین دلالان مسکن بانکها هستند و تا زمانی که در این بخش فعال اند نمیتوان انتظار تعدیل قیمت داشت از سوی دیگر تورم لحظهای و مداوم قیمتها این اختیار را به مالکین داده تا با افزایش اجاره بها خلاهای زندگی خود را پر کنند. تورم به مالکان فشار آورده؛ آن هم در شرایطی که بعضی از مالکان تنها منبع درآمد شان همین اجارهبها ست که از مستاجرین میگیرند.
توپ را به زمین دیگری انداختن نه راه حل این مسئله است نه کاملا منصفانه. باید بدانیم که راه حل، افزایش تعداد واحدهای استیجاریست. چیزی که در سالهای اخیر مشهود بوده این است که هر کالا و وسیلهای محدود شد، با افزایش قیمت مواجه شد و ما باید از این مسئله درس بگیریم.
با چه راهکار و مکانیزمی میتوان بازار مسکن را کنترل کرد؟
در این چند سال مشاورین املاک کمپین « نه به اجارههای نامتعارف» را راهاندازی کردند به این صورت که از ثبت آن سرباز میزدند، اما کماکان سایتها طبق روال گذشته اقدام به ثبت میکنند که امیدواریم مدیرانشان با همکاری و پیوستن به این کمپین بستری را فراهم کنند تا قیمتها عادلانه شود. البته که دولت برای مدیریت و کنترل بازار در وهله اول خانههای خالی را شناسایی و در گام دوم به سازمان امور مالیاتی معرفی کرد. تا این اقدام باعث ارائه هرچه بیشتر این خانهها به بازار مسکن شوند. همچنین تصمیم به افزایش تولید مسکن گرفت که امیدواریم با تدابیر اخذ شده و همچنین کنترل و نظارت شدید به بخش مسکن بتوان این اسب افسار گسیخته را به کنترل درآورد.
راهکار شما برای مهار قیمت مسکن چیست تا بین عرضه و تقاضا تعادل ایجاد شود؟
دولت میتواند واحدهای کوچک بسازد و آنها را اجاره دهد. ادارات دولتی هم میتوانند خانههای سازمانی ساخته و تحویل کارمندان خود دهند؛ این حرکت باعث میشود تا بخش زیادی از کارمندان فاقد خانه، وارد بازار مسکن نشوند