به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط، حوزه فعالیت کسب و کارها، شرایط کار جامعه کارگری، فعالیت کارفرمایان و کارآفرینان در مسیر اشتغال، تولید و بهره‌وری و همچنین فعالیت‌های اقتصادی و تولیدی دولت‌ها در جهان در مدت زمان شیوع کرونا، به شدت مورد هجمه این بیماری قرار گرفته و آثار آسیب‌های فراوان ناشی از وجود این شرایط در حوزه‌های فعالیت اقتصادی و کسب و کار در همه کشور‌ها قابل مشاهده است.
یکی از حوزه‌هایی که پس از همه‌گیری کرونا بیشتر از دیگر بخش‌ها دچار آسیب‌های مختلف شد و باید مورد توجه و حمایت قرار گیرد، تعطیلی کسب و کارها، کارگاه‌ها و بیکاری‌های ناشی از شرایط پاندمی در جهان است که منجر به از دست رفتن اشتغال بسیاری از کارگران در سطح جهان و کشورمان شد و نیاز به حمایت‌های همه جانبه دولت‌ها برای ترمیم این شرایط دیده می‌شود.
۸۷ درصد نیروی کار جهان تحت تاثیر کرونا
بر اساس گزارش‌های رسمی موجود، بیماری کرونا از زمان شیوع در حدود ۸۷ درصد نیرو‌های کار در جهان را تحت تاثیر قرار داده و معادل ۲۵۵ میلیون شغل تمام وقت را از بین برده و همچنان بیش از ۱۳۰ میلیون فرصت شغلی در سال جاری را تهدید می‌کند.
سال گذشته، سازمان جهانی کار اعلام کرد که کووید ۱۹ تابحال در حدود ۹۰ درصد نیرو‌های کار در جهان را تحت تاثیر قرار داده است و «گای رایدر» دبیرکل سازمان بین المللی کار از بانک جهانی و صندوق بین المللی پول خواست تا برای حمایت از کسب و کارها و شاغلین در برابر پیامد‌های اقتصادی ویروس کرونا، هر چه زودتر دست به کار شوند؛ چرا که این حمایت‌ها به ویژه برای کسب و کار‌های آسیب پذیر و کشور‌های در حال توسعه ضروری خواهد بود.
بر اساس اعلام سازمان بین‌المللی کار (ILO)، با شکل گیری پاندمی کرونا تعداد مشاغل از دست رفته در سال ۲۰۲۰ رکورد بی‌سابقه‌ای زد و ۱۱۴ میلیون نفر بیکار شدند که در این میان زنان و جوانان بیش از همه آسیب دیدند.
گفتنی است که ویروس مرگبار کرونا در سال ۲۰۲۱ میلادی نیز بیش از ۱۳۰ میلیون فرصت شغلی دیگر را تهدید می‌کند و بر این اساس کنفدراسیون بین‌المللی اتحادیه کارگری از دولت‌ها خواسته تا ایجاد اشتغال را به عنوان یکی از اهداف اصلی خود درنظر بگیرند و تضمین بهبود و اشتغال پایدار بر مبنای اساسنامه سازمان بین‌المللی کار مدنظر قرار دهند.
حذف ۲۶ میلیون فرصت شغلی در جهان در سال آینده
مدیرکل سازمان بین‌المللی کار در تازه‌ترین آمار این نهاد بین‌المللی از حذف ۲۶ میلیون فرصت شغلی در سال آینده میلادی خبر داده است و تعداد بیکاران در آن برهه زمانی را ۲۰۵ میلیون نفر برآورد کرد.
بر اساس برآورد‌های کارشناسان حوزه اقتصاد و کسب و کار، میلیون‌ها انسان در سراسر جهان در دوران شیوع کرونا از حدود یکسال نیم قبل، شغل خود را از دست داده و بیکار شده‌اند یا ساعات کاری آن‌ها کاهش یافته است و اگر شاهد گردش چرخ‌های اقتصاد به طور کامل هم باشیم، بازهم آثار ناشی از این شیوع این ویروس در سطح کشور‌های جهان کاملاً قابل مشاهده خواهد بود.
بر اساس اعلام دبیرکل سازمان بین‌المللی کار (ILO)، تاثیر ویروس مرگبار کووید ۱۹ بر بازار کار در جهان غیرقابل کتمان است و در این شرایط، ضرورت سیاست‌های بهبود نیروی انسانی و سیاست‌های انسان‌محور اهمیت فراوانی دارد و البته نابرابری‌های متعدد و روند رو به رشد آن نشان می‌دهد که سیاست‌های حمایتی در دوران پاندمی، شکست خورده‌اند.
نیروی کار جوان بیشترین آسیب دیدگان شرایط کرونایی
بر اساس آمار سازمان بین المللی کار، خطر بیکاری، زنان را نسبت به مردان بیشتر تهدید می‌کند و البته آثار و تبعات منفی بیشتری در این حوزه گریبانگیر نیروی کار جوان در جهان خواهد شد.
پیش بینی (ILO) در ارتباط با ورود فارغ التحصیلان به بازار کار در سال جاری و سال آینده این است که فارغ‌التحصیلان جوان با دشواری‌های فراوانی وارد بازار کار خواهند شد و همچنین، معضلاتی که به دلیل از بین رفتن فرصت‌های شغلی به وجود می‌آیند، سال‌ها ادامه خواهند داشت و جوامع، نیروی کار، کسب و کارها و اقتصاد جهان را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
امیدواری در بازگشت به کار افراد بیکار شده
نکته قابل اشاره و نقطه امیدواری این است که در این شرایط خاص و پس از نزدیک به دوسال از شیوع کرونا در جهان، به آرامی و با آغاز واکسیناسیون کرونا در جهان و همچنین با تدابیر و سیاست‌های اتخاذی دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی در حمایت از کسب و کارها و کارگران آسیب دیده از شیوع این بیماری، در چند ماه اخیر شاهد شروع به کار دوباره کارگاه‌ها و بازگشت کارگران به اشتغال هستیم.
بازگشت بخش قابل توجهی از افراد بیکار شده در جهان به کار و اشتغال مجدد آن‌ها در کارگاه‌های خود، نشان از اثربخشی برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌های جهانی و دولت‌ها در قبال حمایت از کسب و کارها در مقابله با کرونا است.
حمایت دولت از کسب و کارها
در کشورمان نیز در مدت همه‌گیری کرونا، حمایت‌های مختلف در شرایط خاص از کسب و کارها و افراد آسیب دیده شاهد بوده‌ایم اثرات آن در برخی بخش‌ها قابل مشاهده است.
سال گذشته حمایت‌های قابل قبولی از خانوار‌ها و کسب‌وکار‌های آسیب دیده از کرونا انجام در کشور انجام شد که براساس آن تا تابستان سالجاری در حدود ۸۹۰۰ میلیارد تومان تسهیلات ارزان قیمت به کسب‌وکار‌های آسیب‌دیده از کرونا و ۴۹۵۰۰ میلیارد تومان به خانوار‌ها در قالب وام ودیعه مسکن و تسهیلات یک میلیونی مرحله اول و دوم و بسته‌های معیشتی و ماهانه و ۲۰۰۰ میلیارد تومان مقرری بیمه بیکاری به شاغلان بیکارشده و ۱۷۰۰۰میلیارد تومان به بخش درمان پرداخت شد.
گفتنی است که در شرایط خاصی که اقتصاد، تولید و مجموعه کسب و کارها در طی دوسال گذشته آسیب‌های فراوان ناشی از تحریم‌ها و شرایط کرونایی را متحمل شده اند، انتشار این است که علاوه بر فعالیت‌ها و سیاست‌گذاری در حوزه حمایت از کسب و کارها از طرف دولت و دستگاه‌های مرتبط با اشتغال و تولید، موضوعات حمایت دیگری مانند امهال بدهی‌های مالیاتی و بخشودگی جرایم، اعطای تسهیلات ویژه و ارزان قیمت کرونایی به کسب‌وکارها، تعویق بازپرداخت اقساط وام‌ها، برنامه ویژه و گسترده حمایتی از کسب‌وکار‌های آسیب دیده از کرونا را در سالجاری و سال ۱۴۰۱ شاهد باشیم.
مطابق آمار‌های رسمی موجود، گزارش مقایسه‌ای تعداد شاغلین به تفکیک فعالیت اقتصادی (بهار و تابستان ۱۳۹۸-۱۳۹۹) از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی حاکی از این است که تعداد شاغلین در بهار ۹۹ نسبت به بهار سال ۹۸ بیش از ۱.۴۵۵.۰۰۰ نفر کاهش داشته‌اند که دلیل اصلی این کاهش تاثیر شیوع بیماری کرونا بوده است، اما در تابستان سال گذشته کاهش تعداد شاغلین نسبت به فصل مشابه سال قبل اتفاق افتاده است که حاکی از کاهش شدت تاثیر شیوع بیماری کرونا بر اشتغال کشور است.
البته گفتنی است که در راستای حمایت‌های دولتی از مشاغل آسیب دیده در دوران شیوع کرونا، فهرست مشاغل و کسب‌وکار‌های به شدت آسیب دیده که مخاطب اصلی برنامه‌های حمایتی دولت هستند، پیش از این در قالب رسته‌های ۱۴گانه از سوی کارگروه مقابله با پیامد‌های اقتصادی کرونا در سال گذشته تدوین و اعلام شده است.
در ادامه سیاست‌های حمایتی دولت از کسب‌وکار‌های به شدت آسیب‌دیده از کرونا در برنامه جامع ۱۴۰۰، حمایت‌های مالیاتی، بیمه‌ای و تسهیلاتی بانکی و غیربانکی با هدف کاهش هزینه‌های کسب‌وکار‌های آسیب دیده و به تعویق انداختن تعهدات مالی آن‌ها به دولت تصویب و ابلاغ شده است.
بازگشت به‌کار بیش از ۵۰ درصد افراد بیکار شده
بر اساس اعلام وزارت کار از نزدیک به ۲میلیون نفر ریزش اشتغال ناشی از شرایط کرونایی در کشور، یک میلیون و ۱۰۰ هزار نفر بازگشت به کار داشتند و در حوزه بیمه بیکاری نیز حدود ۷۳۰هزار نفر مشمول حمایت‌های دوره کرونا شدند که بخشی از این افراد ۲۵۰ هزار نفر همچنان مشمول دریافت بیمه بیکاری هستند که نیازمند منابع جدیدی خواهند بود.
بازگشت به‌کار بیکاران با حمایت دولت‌ها
بدون شک دولت‌ها به عنوان سیاستگذاران اصلی در اداره کشور‌ها و تصمیم‌سازان حوزه‌های اقتصاد، تولید و اشتغال با توجه به مشکلات ناشی از شیوع کرونا که در طول دوسال گذشته متوجه بسیاری از کسب و کارها، شاغلان، کارفرمایان و سرمایه‌گذاران در سراسر جهان شده است، می‌توانند با ارائه راهکار‌های مبتنی بر شرایط و ظرفیت‌های اقتصادی کشورشان در راستای جبران آسیب‌های وارده به اشتغال، تولید و اقتصاد باشند و مسیر بازگشت به کار نیروی کار را با حمایت‌های لازم فراهم کنند.