به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط ، تا سال ۱۳۹۸، وزارت ارشاد در سالنامه‌های خود اقدام به انتشار وضعیت آماری محصولات فرهنگی و فعالیت‌های هنری در کل کشور می‌کرد. اعداد و ارقام انتشاری در این سالنامه‌ها، به‌نوعی چشم‌اندازی از وضعیت فرهنگی ایران به‌حساب می‌آمد. ملاک قضاوت برای منتقدان و پژوهشگران، اعدادی بود که در این اسناد دولتی رقم می‌خورد.
در فاصله ۱۰ ساله اخیر، آمار سینما به‌نحوی بوده که ناقدان را به فکر وامی‌دارد نسبت سینمای ایران با مخاطبش به چه نحوی بوده است، از سوی برخی سینمای ایران را منتزع از مخاطب می‌داند و برخی فروش سینمای کمدی را دلیلی بر وجود مخاطب با ذائقه‌ای متفاوت از منتقد می‌دانند، برخی سینمای ایران را مبتذل و برخی سینمای ایران را تنها توصیف می‌کنند.
در دهه ۶۰ با توجه به گسترش سینماسازی در شهر‌های کوچک، بخش اعظمی از مردم ایران به سینما دسترسی داشتند. در دودهه اخیر بیشتر سینما‌های شهرستان به‌دلیل ضعف در زیرساخت و عدم‌تعمیر و نوسازی، به تعطیلی کشیده شدند. طبق آمار ۱۰ ساله سالنامه‌های وزارت ارشاد، در کل کشور تا ۱۳۹۸، ۳۵۱ سالن سینما موجود است و ۱۹۷ عدد از آن در تهران مستقر است و از قضا ۴۸ درصد مخاطبان سینما هم تهرانی هستند. آمار دیگری نشان می‌دهد ۸۸ درصد مخاطبان سینما در ۱۰ استان کشور ساکن هستند و ۲۰ استان دیگر نسبت چندانی با سینما ندارند.
در سال‌های اخیر اگرچه سینما کمتر از انقیاد دولت در تولید خارج شده و ارقام فروش نیز به میلیارد تومان‌ها ختم شده، اما خبر زیادی از افزایش مخاطب نبوده است. با خصوصی‌سازی قیمت بلیت‌ها افزایش‌یافته و بخشی از این افزایش رقم فروش محصول تورم بوده است. با وجود این مقایسه سینمای ایران با گذشته نه‌چندان دور نشان می‌دهد سیاستگذاری سینمایی ما را به کدامین سو رسانده، برای مثال در گزارشی متعلق به سال ۱۳۶۴ که قدیمی‌ترین گزارش آماری سینمای ایران پس از انقلاب است، مشخص می‌شود در این سال به‌جز استان بوشهر، ۲۳ استان دیگر کشور – هنوز تفکیک‌های سه‌دهه اخیر رخ نداده بود - از نعمت سینما برخوردار بودند. البته از این میزان، استان‌های ایلام و کردستان، تنها یک سینما و ۱۳ استان دیگر نیز کمتر از ۱۰ سینما داشتند. ۲۲۹ سینما با ۲۳۱ سالن در کشور وجود داشت و تعداد صندلی‌های آن، ۱۴۷ هزار و ۱۰۳ عدد بود. آمار جالب مربوط به این سال، تعداد مخاطبان سینماست که ۷۷ میلیون و ۱۵۹ هزار و ۹۷۳ نفر بوده است، یعنی بیش از ۱.۵ برابر جمعیت ۴۶ میلیونی آن سال. در همین سال سینمای ایران توانست با متوسط قیمت بلیت ۷۳ ریال، حدود ۵۶۳ میلیون تومان فروش داشته باشد. پرفروش‌ترین فیلم این سال، «عقاب‌ها»ی ساموئل خاچیکیان بود که با سه‌میلیون و ۲۴۶ هزار مخاطب، ۲۹ میلیون تومان فروش داشت. تهران تنها یک‌سوم مخاطبان کشوری را شامل می‌شود که با رقم ۴۸ درصد سال ۹۸ اختلاف فاحشی دارد. در سال ۱۳۹۸، ۳۵۱ باب سینما در کشور وجود دارد، استان زنجان هم با دو سینمای تک‌سالنه، کم‌برخوردارترین استان کشور از نعمت سینما محسوب می‌شود. تعداد مخاطبان سینمای ایران، ۲۶ میلیون و ۳۱۱ هزار نفر بوده است. به‌عبارتی سینمای ایران که در سال ۶۴، ۱.۵ برابر میزان جمعیتش مخاطب سینما داشت، این میزان در شرایط نرمال سال ۹۸ که خبری از کرونا نبود، به یک‌سوم میزان جمعیت کشور تقلیل یافته است. پرفروش‌ترین فیلم این سال، «مطرب» بود که با سه‌میلیون و ۲۹۸ هزار مخاطب، ۳۸ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان فروش داشت. قیاس میان «مطرب» و «عقاب‌ها» نیز می‌تواند نشان دهد چگونه با مرگ سینمای اکشن، سینمای کمدی جایگزین مهمی در گیشه شده و خواندن مقالات گذشته می‌تواند نشان دهد چه اتفاقاتی در شکل‌گیری وضعیت امروز رخ داده است./روزنامه فرهیختگان.
