پایگاه خبری تحلیلی خطوط: غدیر خم از آن دست وقایع صدر اسلام است که تقریبا همه مورخان اسلامی به آن اذعان دارند. گرچه ممکن است میان جریان‌های مختلف اسلامی در کم و کیف آن اختلاف‌نظر‌هایی وجود داشته باشد. با این اوصاف، هر کس با هر رویکردی که به غدیر نگاه کند و از هر زاویه‌ای که به آن بیندیشد، روز غدیر، روز یادآوری شخصیت، جایگاه، نقش، عملکرد، ظرفیت‌ها و میزان قرابت علی ابن ابیطالب با پیامبر اسلام (ص) و مکتب اوست. از این منظر شاید بتوان یکی از مهم‌ترین رویکرد‌ها در این روز را مطالعه پیرامون شخصیت کم‌نظیر و بلکه بی‌نظیر علی ابن ابیطالب به عنوان پسر عمو و داماد پیامبر (ص)، اولین مرد ایمان‌آورنده به اسلام و یکی از اقربای محمد (ص) دانست. در میان جمیع خصائل و ویژگی‌هایی که از او به یادگار مانده است، توجه به خصوصیت عدالت‌محور ایشان از جمله موضوعاتی است که هرگز نمی‌توان و نباید نسبت به آن غفلت ورزید. عدالتی که بی‌گمان بیش از داشتن ره‌آوردی برای او، تبعات و پیامد‌هایی ناگوار برایش در پی داشت. عدالتی که دوستان او را به دشمنانش تبدیل کرد و محمل و فرصتی برای دشمنان ساخت تا سال‌ها پس از شهادتش دشنام‌گوی او بر منابر باشند. اما همین عدالت نام او را در تاریخ جاودانه کرد و مسیری فراروی عدالت‌خواهان قرار داد تا بتوانند راه و روشی را در تاریخ برای دستیابی به عدالت جست‌وجو کنند. از زاویه و نظرگاهی برای حرکت عدالت‌محور علی (ع) می‌توان دو ویژگی مهجور و کمتر پرداخته‌شده برشمرد. نخستین این ویژگی‌ها را باید در وجه حکومتی آن دانست. تاریخ نشان می‌دهد که علی (ع) در عرصه حکومت‌داری هرگز از محور عدالت‌خواهی و عدالت‌جویی با هر هزینه‌ای عقب‌نشینی نکرد. در این هنگامه او برای اجرای عدالت از برادر و دوستانش نیز گذشت و کوتاه نیامد. به بیان دیگر، علی (ع) اجرای عدالت را از طبقه اشراف مسلمان آغاز کرد. او خودش و حکومتش را بهای عدالت کرد و هرگز ناروا‌ها را نشنید. دیگر ویژگی عدالت‌محور علی (ع) اجرای عدالت در کنار تعهد او به آزادی بود. علی به آزادی بیان، آزادی مذهب و آزادی عقیده باوری عمیق داشت.
علیرضا صدقی روزنامه‌نگار
