به گزارش پایگاه خبری‌تحلیلی خطوط؛ در روز‌های نهم و دهم محرم که به عنوان تاسوعا و عاشورا شناخته شده‌اند، برنامه‌های عزاداری به اوج شور می‌رسند و آداب و رسوم متفاوتی در هرجای این سرزمین به چشم می‌خورد.
مراسم تاسوعا در ابیانه
روز نهم محرم به نام حضرت ابوالفضل (ع) ثبت شده است. به حرمت کار و نام بزرگ‌شان مراسم عزاداری و سوگواری در این روز برگزار می‌شود
شب تاسوعا / مراسم ذاکری
مردم ابیانه از شب قبل تاسوعا برای برگزاری مراسم آماده می‌شوند. آن‌ها در این شب به برگزاری مراسمی به نام ذاکری می‌پردازند و نوحه‌هایی را با نوا و آهنگ‌های خاص خود می‌خوانند.
صبح تاسوعا / پرسه
در صبح تاسوعا، مردان محله‌های ابیانه در جلوی امام‌زاده روستا تجمع و خودشان را برای برگزاری مراسم پرسه آماده می‌کنند. آن‌ها در کوچه‌ها به راه می‌افتند و به سمت خانه‌هایی که از محرم پارسال تا امسال، عزیزی را از دست داده‌اند، می‌روند و خانواده‌های عزادار از این افراد با دادن نذورات و خیرات استقبال می‌کنند
روز تاسوعا / جغجغه‌زنی
یکی از جذاب‌ترین مراسم روز تاسوعا که متخصص این روستا بوده جغجغه‌زنی است. جغجغه نام ابزاری چوبی است که دوتا از آن‌ها را در دست می‌گیرند و بر هم می‌کوبند و صدایی شبیه به چک‌چک به وجود می‌آورند که به نوایی شنیدنی و جذاب تبدیل می‌شود.
حوالی ظهر تاسوعا / نخل‌گردانی
باشکوه‌تربن مراسم ظهر تاسوعا در ابیانه، نخل‌گردانی است که طی آن نخل را که نمادی از پیکر سیدالشهداست، به بالای کوهی با شیب تند می‌برند. به حرکت درآوردن نخل یکی از مشکل‌ساز‌ترین کار در این مراسم است. برای این کار عده‌ای از اهالی آن را بر دوش می‌گذارند و عده‌ای دیگر با کشیدن طناب‌های وصل‌شده به نخل آن را کنترل می‌کنند تا مشکلی پیش نیاید.
صبح عاشورا / طلوع‌خوانی
صبح عاشورا در ابیانه، هنگام برگزاری مراسم طلوع‌خوانی است که دل هر بیننده‌ای را به صبح کربلا می‌برد. این مراسم پیش از اذان صبح آغاز و تا طلوع آفتاب ادامه دارد. طلوع‌خوانی با خواندن اشعاری از مصیب عاشورا همراه است و حادثه کربلا را مرور می‌کند.
نخل‌گردانی روز عاشورا
با پایان یافتن طلوع‌خوانی، همه خود را برای نخل‌گردانی عاشورا آماده می‌سازند. معمولا در ساعت ۸ صبح نخل هر محله به راه می‌افتد و پشت‌سر آن هیات‌های سینه‌زنی و زنجیر‌زنی آماده حرکت می‌شوند. در مسیر گذر نخل، عزادارن جلوی درب خانه‌های تازه داغ‌دیده توقف می‌کنند و نخل را بر زمین می‌گذارند. در هنگام توقف نخل، مردم نذر‌های خود را، که یکی از معروف‌ترین آن‌ها نان زرد است، پخش می‌کنند.
پس از غروب عاشورا / شام غریبان
با غروب خورشید و تاریکی هوا، جوانان جلوی مسجد یسمان گرد هم می‌آیند و به دو دسته نوحه‌خوان تقسیم می‌شوند. زنان و مردان دیگر نیز پشت دسته جوانان حرکت می‌کنند. دسته عزاداران پس از رسیدن به امام‌زاده شاهزاده عیسی و شاهزاده یحیی، لحظاتی را به عزاداری می‌پردازند و سپس دوباره به مسجد یسمان باز می‌گردند و این‌گونه عاشورا به پایان می‌رسد.
ورود گردشگر ممنوع
در روز‌های تاسوعا و عاشورا کسی حق ورود به ابیانه را ندارد. مگر آنکه با تور‌های مجوز‌دار راهی آن شوند و یا آشنای یکی از اهالی روستا باشند. روستاییان از ورود افراد ناشناس به دلیل آسیب‌های احتمالی و کمبود فضا به روستای خود جلوگیری و تلاش می‌کنند که مراسم خود را به بهترین شکل برپا کنند.
شعرش هم یه بیتش رو یادمه که میگه:
طلوع صبح محرم دمید واویلا
عزای آل محمد رسید واویلا