به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط، حامد خراسانی، پژوهشگر میراث فرهنگی در یادداشتی کوتاه نوشت: مسجد شیخ لطف الله که امروز به علت «مرمت» گنبد آن، نامش را در میان مردم و رسانه‌ها بیشتر می‌شنویم! بخشی از مجموعه ارزشمند و کهن میدان مشهور اصفهان است؛ میدان شاه اصفهان که بعد از انقلاب اسلامی به «میدان امام خمینی» تغییر نام داد.
این میدان شامل عناصر مختلف معماری است؛ در جنوب میدان، مسجد شاه یا امام خمینی، در شرق میدان، مسجد شیخ لطف الله و در قبر عمارت عالی قاپو و اطراف میدان را بازار و قیطریه احاطه کرده است. این نکته بسیار حائز اهمیت است که به این مجموعه فرهنگی باید با نگاه عمیق، ژرف و فرا بخشی نگاه کرد. یعنی هویت هر کدام از این میراث را باید در مجموعه کلان خود، یعنی میدان کهن اصفهان تعریف کرد.
این مجموعه کهن که پیش از دوره صفویه به دلیل مجاورت با باغی با نام نقش جهان به میدان نقش جهان معروف بود، در زمان شاه عباس صفوی که پایتخت به اصفهان منتقل شد، مرکز حکومت به شمار می‌آمد و شاه عباس به ساخت عمارتی در اطراف میدان پرداخت و این میدان به میدان شاه معروف شد.
تلفیقی از مذهب، حکومت، اقتصاد، ورزش
نکته دیگر حائز اهمیت به نگاه نگارنده این مهم است که این تلفیق معماری را در هیچ کجای جهان نمی‌توان یافت؛ تلفیقی از مذهب، حکومت، اقتصاد، ورزش و سرگرمی. حالا شاید درک این مساله که چرا، مرمت مسجد شیخ لطف الله برای دلسوزان میراث فرهنگی مهم است، ساده‌تر باشد.
امروز یکی از عناصر این میراث ارزشمند مورد نقد قرار گرفته است. اگر چه این بنا در دوران هزارساله خود از زمان ساخت آن توسط استاد حسین بنا اصفهانی تا به امروز دستخوش تغییرات بسیاری شده است؛ به طوری که در دوران قاجار، کاشی کاری سر در و گنبد فرو‌می‌ریزد و کاشی‌های جامانده در زیر زمین بنا به کار برده می‌شود. همچنین در سال ۱۳۰۷ نیز با توجه به طرح اصلی، کاشی‌های باقیمانده سر در و گنبد مورد مرمت قرار گرفت. در سال ۱۳۱۵ نیز توسط اداره باستان شناسی و مرمت دیگری در گنبد انجام شد. یک سال بعد نیز حوض جلوی مسجد برداشته شد. حالا می‌توان قضاوت کرد و به نقد مرمت‌های انجام شده پرداخت. اگر چه نقد اصلی در این مقوله، مرمت انجام شده نیست.
نقد اصلی به مدیریت محوطه‌ها و مجموعه تاریخی بر می‌گردد، نقطه‌ای که حفاظت جای خود را به مرمت و در جایی دیگر به تعمیر بنای تاریخی داده است. مرمتگر بنای تاریخی، پزشکی است که در آغاز تلاش به حفظ سلامت بیمار می‌کند و در صورت بروز مشکل بیمار را به متخصص مورد نظر ارجاع می دهد. به علاوه در مواردی در جهت تلاش برای بهترین اقدام، نیاز به چندین پزشک متخصص و مشورت با آن‌ها دارد. در مورد بنای تاریخی هم به همین صورت باید عمل شود، محوطه و بناهای تاریخی باید به صورت روزانه مورد بازدید متخصصان قرار گیرد؛ اما متاسفانه دربهره گیری از متخصصان کوتاهی شده است. به طوری که نه تنها دانشجویان این رشته به فعالیت‌های غیر مرتبط مشغول هستند، بلکه دانشگاه میراث فرهنگی که به تربیت دانشجویان متخصص همت داشت، نیز چند سالی می‌شود که تعطیل شده است.
