به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط ؛ احمد شاملو ادیب و هنرمندی چندوجهی بود. شاعر، فیلم‌ساز، روزنامه‌نگار، پژوهشگر، مترجم، فرهنگ‌نویس و از دبیران کانون نویسندگان ایران- که در زندگی شخصی‌اش نیز منبع الهام عشاق بسیاری شمرده می‌شد که نام و زندگی خود را پای عشق گذاشت و تا روز آخر عمر عاشق ماند.
زندگی احمد شاملو
احمد شاملو که در ۲۱ آذر ۱۳۰۴ در خیابان صفی‌علیشاه تهران چشم به دنیا گشود؛ تبارش آن‌گونه که خودش در شعر «من بامدادم سرانجام» در مجموعهٔ «مدایح بی‌صله» گفته از طرف مادری به قفقازی‌هایی که در جریان انقلاب بلشویکی ۱۹۱۷ به ایران کوچ کرده بودند و از طرف پدری هم به کابل بازمی‌گشت.
احمد که دورهٔ کودکی را به خاطر شغل نظامی پدر در شهرهای مختلف، از رشت تا سمیرم و اصفهان، و از آباده تا شیراز، خاش، زاهدان و مشهد گذراند؛ بعدها گفت که عشق و علاقه گردآوری مواد فرهنگ عامه از همان دوران در وجودش رخنه کرده است.
شاملو که سال‌های دبیرستان را در گرگان و ترکمن‌‌صحرا گذرانده بود، در فعالیت‌‌های سیاسی شمال کشور شرکت و بعدها هم در زندان شوروی در رشت اسیر شد. بعدتر یک بار دیگر هم هم‌زمان با ماجرای پیشه‌‌وری و جبهه دموکرات آذربایجان دستگیر- و حتی جلوی جوخه آتش قرار گرفت، اما بعد از کسب تکلیف از مقامات بالا آزاد شد و به تهران بازگشت و البته برای همیشه ترک تحصیل کرد. این‌ها همه مواد و مصالح لازم برای اشعاری سرتاپا شور و شوق آزادی و عدالت را در اختیار احمد شاملو قرار داد- و همین اشعار هم بود که شاملو را در جایی نزدیک به قله کوه سربلند شعر ایران قرار داد...
راز شاملو شدن!
احمد شاملو کارهای زیادی در دنیای هنر و ادبیات کرده. از شاعری تا نویسندگی و روزنامه‌نگاری و فیلمسازی و فیلمنامه‌نویسی و البته بسیار کارهای دیگر. با این حال شهرت اصلی شاملو به‌خاطر شعرهایش است. یا به عبارت بهتر به خاطر سرودن گونه‌ای شعر موسوم به شعر سپید یا شعر شاملویی- که در حال حاضر یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین قالب‌های شعری در ایران به‌شمار می‌آید.
شاملو که در حوالی سال ۱۳۲۵ تحت تاثیر نیما یوشیج به شعر نیمایی روی آورده بود؛ چند سال بعد در شعر «تا شکوفهٔ سرخ یک پیراهن» وزن را رها کرد و سبک شعر سپید را شکل داد- و حتی اگر کارهای دیگرش هم نبود، با همین یک کار در دنیای فرهنگ و هنر ایران ماندگار می‌شد. چنان که «نخستین شب شعر بزرگ ایران» نیز در سال ۱۳۴۷ از سوی وابسته فرهنگی سفارت آلمان در تهران برای احمد شاملو ترتیب داده شد.
دلایل دیگر شهرت
علاوه بر شعر و روزنامه‌نگاری و البته ترجمه دلایل دیگری نیز برای شهرت و جایگاه شاملو وجود دارد. از جمله مجموعهٔ سترگ «کتاب کوچه»- که بزرگ‌ترین اثر پژوهشی است که درباره فرهنگ عامه مردم ایران به انجام رسیده است.
شاملو هم‌چنین جزو معدود شعرای ایران است که در سطح جهان نیز شناخته شده است- که البته این شهرت مدیون و مرهون ترجمه بعضی از آثار وی به زبان‌های سوئدی، انگلیسی، ژاپنی، فرانسوی، اسپانیایی، آلمانی، روسی، ارمنی، هلندی، رومانیایی، فنلاندی، کردی و ترکی است.
درباره احمد شاملو باید به این موضوع نیز اشاره کرد که او در سینما نیز فعّال بود و برای فیلم‌سازان نامداری چون ساموئل خاچیکیان و ناصر ملک‌مطیعی و ایرج قادری فیلمنامه نوشته است. اخیراَ گفته می‌شود که مسعود کیمیایی نیز به دنبال ساخت فیلمی بر اساس فیلمنامه‌ای از احمد شاملو است...
عشق بزرگ شاملو
نقطه عطف مهم زندگی احمد شاملو اما با آشنایی او با آیدا سرکیسیان (ریتا آتانث سرکیسیان) رقم خورد. یک آشنایی و عشق پرشور- که تأثیر بسیاری بر زندگی او گذاشت و نقطهٔ عطفی در زندگی او به وجود آورد. شاملو در این دوران درگیر توقف کامل در آفرینش‌گری هنری خود شده بود. اما الهه الهامش باعث خلق شعرهای مجموعهٔ «آیدا: درخت و خنجر و خاطره!» و «آیدا در آینه» شد. اتفاقی که خود شاملو نیز آن را مدیون و مرهون آیدا می‌دانست و در این مورد به مجله فردوسی گفت: «هر چه می‌نویسم برای اوست و به خاطر او… من با آیدا آن انسانی را که هرگز در زندگی خود پیدا نکرده‌بودم پیدا کردم».
به هر حال آیدا و شاملو در فروردین ۱۳۴۳ ازدواج می‌کنند و این ازدواج تا آخر عمر شاملو ادامه می‌یابد. شاملو در این فاصله مجموعه شعرهای دیگری منتشر می‌کند و البته تحقیق و گردآوری کتاب کوچه را نیز ادامه می‌دهد و البته در کنارش بی‌شمار اثر دیگر در عمری سرشار از آفرینش و خلاقیت و الهام. تا روز دوم مرداد ۱۳۷۹ که زندگی احمد شاملوی بزرگ به نقطه پایان می‌رسد!