بحران مدیریتی - اقتصادی که بیم آن می‌­رود به بحران امنیتی تبدیل شود! +سند

 شواهدی از اهم فسادهای دومین شرکت بزرگ بورسی ایران! 

به دنبال شفاف سازی های ادامه دار کارنامه شرکت ملی مس در سال 1401  در پایگاه خبری تحلیلی خطوط با عناوین:

هدف از نگارش و گردآوری این گزارش، آگاه ­سازی افکار عمومی و نهادهای نظارتی و مسئولین ذیربط در نهاد ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی، استانداری و مدیران استانی، سازمان حفاظت محیط زیست کشور و کلیه افراد و نهادهایی است که می­ توانند در مبارزه با فساد سازمان یافته در این شرکت ایفای نقش نموده و از گسترش ابعاد این فسادها جلوگیری نمایند

۱- شفاف سازی کارنامه شرکت ملی مس در سال ۱۴۰۱/ عزل و نصب‌های رانتی و سیاسی!
۲- سودای بهارستان با رزومه سازی/انتقادات تند به دولت و مجلس! /ادامه شفاف سازی کارنامه ۱۴۰۱
۳- شروع سیر قهقرایی مجتمع مس سونگون بزرگترین قربانی/ادامه شفاف سازی کارنامه۱۴۰۱
۴- پشت پرده‌های شرکت‌های صندوق بازنشستگی برای جلب رضایت سیاسیون/ادامه شفاف‌سازی کارنامه ۱۴۰۱
۵- انتصاب کرمانی‌ها و آذربایجانی‌های منتسب به عضو مجمع تشخیص و نیکزاد برای ماندن در قدرت/ادامه شفافسازی کارنامه ۱۴۰۱
۶- شما را به خدا از متخلفین حمایت نکنید! / اجازه دهید صنعت و اقتصاد کشور علمی نه رانتی و تبلیغاتی اداره شود! +فیلم و سند
۷- جوابیه شفاف‌سازی کارنامه شرکت ملی مس در سال ۱۴۰۱/ تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل!

۸-متهم احتمالی دلار‌های تلگرامی و نابسامانی بازار ارز در بیانات اخیر مقام معظم رهبری را بشناسید! +سند

۹-فاجعه زیست محیطی در سفر رئیسی به آذربایجان افتتاح می‌شود؟!

۱۰-رهبری حجت را بر همگان تمام کرد! /پای باجناق رئیس اسبق بانک مرکزی هم در میان است/حد و مرز کارفرما و پیمانکار کجاست؟ +سند

که رکورد بازدیدهای مطالب پربازدید، پر بحث و پر طرفدار این رسانه با عنوان "پشت پرده‌های ماجرای نامه با قید فوریت به رئیس مجلس راجع به استیضاح وزیر؛ شایعه یا واقعیت؟! /همیشه پای یک زن در میان است!" را  شکست، اخیرا  نیز کتابچه ای با عنوان" گزارش مختصری از وضعیت شرکت ملی مس ایران در طول 1401" منتشر شده که گویا مجلداتی از آن نیز در اختیار برخی از نمایندگان مجلس یازدهم استیضاح کننده وزیر صنعت، معدن و تجارت قرار گرفته است تا در روز استیضاح با استناد به مستندات افشاء شده، وزیر را نسبت به جریانات سوء حاکم بر زیرمجموعه حوزه ریاستی وزیر نه معاونت معدنی وزارتخانه بازخواست کنند.

در مقدمه این گزارش مختصر آمده است: آنچه جمعی از دلسوزان صنعت مس ایران را به تهیه این گزارش جامع ترغیب نمود این است که شرکت مس به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین و مؤثرترین بنگاه ­های بزرگ اقتصادی و ارزآور کشور در معرض شدیدترین مخاطرات از زمان تأسیس خود قرار گرفته و بیم آن می­ رود که این بحران مدیریتی - اقتصادی به یک بحران امنیتی تبدیل شود. بی­ تردید نشانه­ هایی از انواع فسادهای اقتصادی - مالی، اخلاقی، مدیریتی و اجتماعی و امنیتی در این شرکت شکل گرفته یا در حال شکل­ گیری است که در این گزارش به شواهدی از این فسادها اشاره خواهد شد. اهم موارد عبارت‌اند از:

• انتصاب هدف­دار افراد منتسب به سیاسیون جهت تقویت ارتباط با کانون ­های قدرت با هدف ماندگاری مدیرعامل.
• شیوه­ های نادرست، غیرقانونی و غیرمتعارف در واگذاری پروژه ­ها به شکل هدایت‌شده به شرکت­ های خاص.
• به‌کارگیری مدیران غیرمتخصص و بی ­تجربه و مطیع مطلق به‌عنوان جاده‌صاف‌کن اقدامات غیرقانونی (عمدتاً خارج از مس).
• ساختن تصویری به‌ظاهر حزب الهی، مذهبی و ریاکارانه و همسو نشان دادن خود با جریان اصولگرایی و ولایی.
• القاء دروغین انتساب خود به مقامات عالی‌رتبه و هزینه کردن از اعتبار آنها در جهت ترساندن مخالفین.
• تخریب ساختار سازمانی شرکت و ایجاد سردرگمی، بی ­انگیزگی و نا­امیدی کامل در بدنه شرکت مس.
• تزریق انبوهی از اشخاص نامرتبط (بالغ بر 300 نفر) در تار و پود شرکت به شکل خزنده و برنامه ریزی برای جذب بیشتر.
• ایجاد تعهدات غیرقابل اجرا و ناصحیح با شرکت­های داخلی و خارجی و همچنین مسئولین کشور و مردم. 
• کاهش تولید، کاهش فروش، ارائه آمار دروغ و تولید محصولات نامرغوب.
• تلاش برای افتتاح ­های صوری و صدمات مالی و فنی و اجتماعی ناشی از آن و فریب مسئولین.
• حذف نیروهای متخصص و متعهد و مدیران مطلع از تخلفات و سوء جریانات.
• ایجاد حلقه بسته جهت جلوگیری از شفافیت عملکرد.
• وجود گزارشات مستند از مسائل اخلاقی مدیرعامل و افراد منتسب به وی.

بر اساس این گزارش، شرکت ملی صنایع مس ایران به‌عنوان دومین شرکت بزرگ بورسی ایران در سال گذشته بالغ بر 80 هزار میلیارد تومان درآمد و بالغ بر 2 میلیارد دلار صادرات داشته است. این شرکت برای حدود 30 هزار نفر به‌طور مستقیم و غیرمستقیم اشتغال ایجاد نموده است و همچنین محدوده­ های پتانسیل ­داری را در دست اکتشاف دارد که در صورت فعال شدن آنها این عدد به 50 هزار نفر نیز قابل افزایش خواهد بود. بدلیل کیفیت بسیار بالای محصولات تولیدی و همچنین نیاز فزاینده جهانی به محصولات تولیدی این شرکت، تقاضا برای خرید مس تولیدی این شرکت در سطح جهانی بسیار زیاد است بطوریکه شدیدترین تحریم ­های اعمال شده توسط آمریکای جنایتکار و عمال وابسته ­اش، تاکنون نتوانسته راه صادرات این شرکت را مسدود نماید و این شرکت با صادرات 2 میلیارد دلاری نقش بسیار مهمی در تامین ارز برای کشور ایفا نموده است. از این رو، تمام صنایع خودروسازی کشور در قالب عقود تهاتر، ارز مورد نیاز خود برای خرید قطعات و مواد اولیه را از طریق شرکت مس تامین می­ نمایند که اگر این امکان وجود نداشت قطعاً بسیاری از صنایع خودروسازی کشور تاکنون تعطیل شده بودند. از ابتدای سال 1401، انتصاب افراد نالایق با توان مدیریتی پایین و دارای پرونده ­های تخلف متعدد در نهادهای امنیتی، این شرکت را با چالش­ های جدی و خطر ورشکستگی و رکود مواجه کرده است. متأسفانه در واپسین روزهای اسفند ماه سال 1400، انتصاب فردی به نام علی رستمی به عنوان مدیرعامل، به نقطه عطفی در تاریخچه این شرکت تبدیل شد و از آن روز، شرکت مس در حال طی کردن روند نزولی در کلیه شاخص­ های حیاتی خود می ­باشد.

 در خصوص انتصاب این فرد، موارد ذیل قابل توجه است.

در نیمه دوم سال 1400 و زمانی که دولت مردمی و مجلس انقلابی در کشور مستقر بودند، علی رستمی که مدیرعامل شرکت خاک چینی مرند بود با حمایت چند نفر از نمایندگان مجلس، به‌عنوان مدیرعامل شستا منصوب گردید لیکن با اثبات ناکارآمدی، انتصابات حاشیه ­دار و زد و بندهای سیاسی، پس از 3 ماه با دستور مستقیم وزیر کار و توسط سازمان تامین اجتماعی، عزل و مجبور به ترک شستا گردید، ولی در کمال ناباوری، با وجود اینکه بدلیل اقدامات مشکوک و ناکارآمدی واضح، از مدیریت شستا حذف شده بود با فشار لابی نمایندگان خاص و مافیای اقتصادی، بدون استعلام از نهادهای امنیتی در اسفند سال 1400 به‌عنوان سرپرست یکی از بزرگ‌ترین شرکت­ های صنعتی و معدنی زیرمجموعه وزارت صمت یعنی شرکت ملی صنایع مس ایران منصوب گردید. هنوز پس از 11 ماه از انتصاب، صلاحیت نامبرده از طرف نهادهای امنیتی (وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه) تایید نشده است و وی با حمایت مافیای اقتصادی – صنعتی بدون داشتن صلاحیت لازم بر راس یکی از بزرگترین بنگاه ­های اقتصادی کشور تکیه زده است.

 نکته قابل توجه و بسیار مهم اینکه رد صلاحیت ایشان در گذشته هم سابقه داشته است و در تاریخ 13/4/1390 طی نامه شماره 41538 وزارت محترم اطلاعات، پاسخ استعلام علی رستمی برای مدیریت سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) منفی بوده و آن نهاد امنیتی با انتصاب ایشان مخالفت نموده است.

در این گزارش با اشاره به لو رفتن اطلاعات شرکت­ های تراستی در سابق، تاکید شده است که پس از انتصاب علی رستمی در شرکت مس نیز اطلاعات محرمانه تمام شرکت­ های تراستی شامل مقدار صادرات، نام خریداران، نحوه دریافت پول و موارد دیگر در جلسات متعدد توسط وی فاش گردید.

همچنین بلافاصله پس از انتصاب علی رستمی در شرکت مس، اسناد محرمانه دور زدن تحریم ­ها توسط شرکت مس، در سایت WIKIRAN منتشر شد و نامه ­های شرکت مس با اسامی و امضا در این سایت افشا گردید. همچنین در گزارش منتشر شده به دریافت حقوق توسط رستمی از دو محل؛ هم از شرکت مس ایران و هم از شرکت صدر تامین اشاره و آن را یکی از دلایل رد صلاحیت نامبرده ذکر کرده است.

دیگر موارد گزارش به شرح ذیل است:

1) خاتمه زودهنگام قرارداد فاز 3 تغلیظ مس سونگون با شرکت کیسون و واگذاری آن به یک شرکت زیرمجموعه صندوق به نام کانی­ مس و پرداخت مبالغ هنگفتی به کیسون بابت ضرر و زیان و ادعاهای آن شرکت.

2) مطرح نمودن طرحی رویایی و غیرقابل تحقق به نام طرح غدیر:

طرح غدیر به زبان ساده عبارتست از برنامه توسعه برای یک میلیون تن کاتد مس و 6/3 میلیون تن کنسانتره برای سال ۱۴۰۶ یعنی حدود سه برابر تولید فعلی آنهم در 5 سال! بدون داشتن زیرساخت‌هایی چون برق و گاز و آب و ماشین ­آلات معدنی.

علی رستمی از اول 1401 با مطرح نمودن این طرح رویایی سعی نمود ماندگاری خود را در شرکت مس حداقل برای 6 سال تضمین نماید و با کمک سیدمجید هدایت که قبلا در وزارت دفاع و سایر نهادهای حاکمیتی دارای موقعیت بوده تلاش نمود مخالفین این طرح را ساکت نموده و از سیستم براند. کلیه مدیران سابق شرکت مس و صاحبنظران این صنعت از منتقدین طرح غدیر می باشند و از بین این مدیران، فقط تعداد معدودی از جمله بهروز رحمتی معاون توسعه و شهریار متوکل مدیر سابق اکتشافات و معاون اکتشافات در چارت جدید به این طرح دامن می زنند تا ماندگاری خود را در کنار علی رستمی تضمین نمایند.

تناژ ساختگی 6 میلیارد تن برای سونگون نیز در همین راستا توسط این دو نفر به همراه معبود عباس­زاده مدیر بی­تجربه و قادر رضایی معاون بهره ­برداری مجتمع سونگون مطرح شده است! کارشناسان اعتقاد دارند مطرح نمودن این طرح آنهم بلافاصله پس از نشستن بر صندلی مس، بیشتر جهت تحکیم جایگاه مدیرعامل در بزرگ‌ترین بنگاه اقتصادی معدنی کشور بوده است که مسئولین را مجاب نماید تا تحقق کامل این طرح برای حفظ ایشان در صندلی مدیرعاملی تلاش نمایند. اعداد و ارقام ادعایی نیز در همین راستا می ­باشد تا مسئولین را غرق در رویاها نموده و حمایت­ها را جلب کند، نشان به آن نشان که معاون اول رئیس جمهور در اواخر سال 1401 و پس از ارائه گزارش طرح غدیر دستور داد شرکت مس به جای 1 میلیون تن، افق پروازی خود را روی ۳ میلیون تن کاتد تنظیم نماید!!

این طرح در حالی از جانب مدیرعامل و هیأت مدیره شرکت ملی صنایع مس ایران در ابتدای سال ۱۴۰۱ مطرح شده است که افزایش ظرفیت تولید اولیه آن شرکت از ۷۰ هزار تن به ۲۵۰ هزار تن کاتد، در بازه زمانی ۴۵ ساله (از سال ۱۳۵۵ تا ۱۴۰۰) محقق شده است و هدف‌گذاری برای افزایش ظرفیت ۴۰۰ درصدی آنهم در بازه زمانی ۵ ساله با توجه به مشکلات و محدودیت‌های موجود که به آن اشاره خواهد شد نشان از رویایی بودن طرح مذکور داشته و صرفاً حرکتی پوپولیستی و نمایشی و آخرین تلاش برای بقا در مسند قدرت جهت سرپوش گذاشتن بر فسادها و بی‌کفایتی‌های مدیرعامل مس ایران و منصوبانش می‌باشد.

علی رستمی با کمک مجید هدایت یک ساختار سازمانی برای شرکت متمم طراحی کرد که گویی یک شرکت مس دیگر موازی شرکت مس اصلی در حال پایه­ریزی است. در زیر، چارت مربوط به شرکت متمم آورده شده است. هدف این است که حداقل هزار نفر از نزدیکان نمایندگان و افراد سفارش شده و نیز نفراتی از شستا و جاهای دیگری که رستمی و هدایت قبلا در آنجا بوده­اند در این شرکت به کارگیری شوند. حداقل 6 معاونت برای این شرکت پیش­­­بینی شده و دهها مدیریت و پست­های پایین­تر! حتی در یک مقطع زمانی، مصوب شده بود یک ساختمان در خیابان وزرا نبش بیستم (شهید رفیعی) به قیمت 2000 میلیارد تومان برای این شرکت خریداری شود که پس از رسانه­ای شدن موضوع، فعلا اقدامی در این مورد صورت نگرفته است.

آنچه در مورد شرکت متمم قابل توجه و هشدار می­باشد اینکه، علی رستمی بدون مجوز هیات مدیره، تمام اختیارات اجرای طرح های توسعه را به شرکت متمم داده است! سئوال اینجاست که چرا باید طرح­های توسعه شرکت مس به یک شرکت دیگر که موازی شرکت مس بوده و زاییده افکار و برنامه­های علی رستمی و مجید هدایت است، محول شود؟ از طرف دیگر، طبق مصوبه هیات مدیره، قرار بود 8% ارزش پروژه­های توسعه، به شرکت متمم بالاسری داده شود و علاوه بر آن، 2% هم پاداش در نظر گرفته شود و اگر ارزش طرح­های توسعه را 14 میلیارد دلار در نظر بگیریم در مجموع قرار بود 000/000/400/1 دلار (10%) به شرکت متمم به‌عنوان بالاسری پرداخت شود که مصداق دقیق پولشویی است. البته بعداً هیات مدیره دید "آش خیلی شور شده است" طی مصوبه جدیدی، 8 درصد را به 4 درصد و 2 درصد را به نیم درصد و در مجموع، بالاسری را به 5/4% کاهش داد که با این حساب، بالغ بر 800 میلیون دلار بایستی به شرکت متمم پرداخت شود! اصلا چرا شرکتی که متعلق به شرکت مس است باید بالاسری بگیرد؟

در همان زمان نیز، نامه بهروز رحمتی معاون توسعه شرکت مس رسانه­ای شد که از شرکت­های زیرمحموعه خواسته بود 100 نفر از کارشناسان را برای مرحله اول این طرح معرفی کنند تا نسبت به جذب آنها اقدام شود! راستی جذب نیرو به معاون توسعه چه ارتباطی دارد؟

در کل می­توان گفت هدف از تأسیس شرکت متمم، پول­شویی گسترده و نیز بی­خبر نگه داشتن کارکنان و سهام­داران از نحوه هزینه کرد اعتبارات می­باشد. 

3) عملکرد ضعیف مالی (فروش – صادرات)

 به طور خلاصه، عملکرد مالی شرکت مس را می­توان در چند بند خلاصه نمود:

• کاهش 10 درصدی مقدار فروش کاتد از 315 به 283 هزار تن در سال 1401.
• رشد 5 درصدی درآمد شرکت در شرایطی که نرخ رسمی ارز بیش از 40 درصد رشد کرده است.
• کاهش مقدار صادرات از 160 هزار تن به 100 هزار تن در سال 1401 (40 درصد کاهش صادرات)
• کاهش مبلغ صادرات از 6/1 به کمتر از 1 میلیارد دلار (حدود 40 درصد کاهش - حدود 620 میلیون دلار کاهش منابع ارزی).
• برهم زدن ترکیب صادرات و توقف صادرات به کشورهای مقصد.
• بدنامی شرکت مس در سایه تلاش برای بالابردن قیمت فروش محصولات با نرخ دلار تلگرامی که منجر به تقویت ارزش دلار و تضعیف پول ملی شده است و گلایه و هشدار مقام معظم رهبری را به دنبال داشت.

4) پیشرفت فیزیکی ناچیز پروژه‌ها:

• پروژه احداث کارخانه تغلیظ دره‌آلو در ۹ ماهه اول سال ۱۴۰۱ کمتر از ۷ درصد رشد داشته و از ۸۲ درصد به ۸۷ درصد رسیده است. این رقم تا آخر سال 1401 نیز تغییر محسوسی نداشت تا در نهایت با عدم افتتاح این معدن، صدای استاندار و مسئولین استان درآمد!
• پروژه تغلیظ مس دره‌زار طی مدت مشابه از ۷۵ درصد تا ۸۷ درصد پیشرفت داشته که کمتر از ۱۲ درصد یعنی ماهانه یک درصد رشد داشته است! و تا پایان سال نیز پیشرفتی مشاهده نشد.
• پروژه تغلیظ چاه فیروزه به دلایل نامشخصی با ۳۳ درصد رشد در سال قبل متوقف شده است.
• طرح مس کاتد سونگون که ۱۹۳ میلیون یورو منابع ارزی و ۲۲۰۰ میلیارد تومان منابع مالی لازم دارد، با هزینه‌کرد ۱۵ میلیارد تومان، در گزارش شرکت مس حدود ۲۱ درصد پیشرفت فیزیکی نشان داده است که واقعاً جای شگفتی فراوان داشته و اگر درست باشد چیزی شبیه معجزه رخ داده است! احتمالاً نرخ پیشرفت ۲ درصد بوده است که به اشتباه ۲۱ درصد عنوان شده است! البته اعداد و ارقامی که در دوران زمامداری علی رستمی توسط شرکت مس ارائه می‌شود و بارها در رسانه‌ها به آن پرداخته شده است ابهامات و اشکالات اساسی دارد.
• پروژه هیپ‌لیچینگ سونگون در طول این مدت از ۷۸ درصد به ۸۴.۵ درصد پیشرفت داشته که گویای رشد حدود ۷ درصدی است.  اگر قرار باشد شرکت مس با همین آهنگ رشد، پروژه‌ها را پیش برده و به یک میلیون تن کاتد و 3.6 میلیون تن کنسانتره دست یابد، بایستی 10 تا 15 سال انتظار بکشیم.  جالب اینجاست که با این شرایط پروژه، علی رستمی و معبود عباسزاده با مشارکت شرکت کانی­مس (حسنعلی حق­شناس) در یک اقدام شتاب­زده در دهه فجر 1401، با دعوت از معاون اول رئیس­جمهور در صدد افتتاح نمایشی این پروژه بودند که به دنبال افشاگری رسانه­ها، این اقدام با شکست مواجه شد.
• تراژدی مدیریتی رستمی در افتتاح ناقص این پروژه نیز باعث آبروریزی شد زمانی که در هوای یخبندان سونگون در بهمن ماه 1401، ده­ها تن اسید سولفوریک در داخل تانکرها و قبل از تخلیه، یخ زدند و ده­ها تانکر غول­پیکر در محوطه کارخانه متوقف شدند. راننده­ها به نشانه اعتراض تجمع نمودند و هفته­ها طول کشید تا تانکرها را در داخل سوله­ها با گرمای بخاری یخ­زدایی نمایند و جالب این جا بود که در طول این مدت به ازای هر تانکر اسید، مبلغ 10 میلیون تومان در هر روز کرایه اضافه پرداخت نمودند. تخلف فاحش دیگر نیز این بود که برای ظاهرسازی و بزک کردن صورت افتتاح، ده­ها تن سولفات مس از بیرون مجموعه خریداری و به سلول­ها ریختند تا بلکه بتوانند در حضور مخبر و به صورت فی­المجلس از اولین کاتد مس سونگون رونمایی کنند که همه این نقشه­ها و دسیسه­ها نقش بر آب شد.
• نکته مهم این که علی رستمی کوتاه نیامده و اعلام کرده بود برای عید فطر برنامه افتتاح دارند. بر اساس شنیده­ها، بنا بود با هماهنگی استاندار، از رئیس جمهور محترم برای افتتاح دعوت کنند تا در کنار افتتاح راه آهن تبریز – بستان آباد، این طرح هم افتتاح شود که با رسانه ای شدن فاجعه محیط زیستی آن برای منطقه، این اتفاق نیفتاد.
• پروژه‌های احداث ورزشگاه‌ها نیز تقریباً متوقف شده و پیشرفت قابل ملاحظه‌ای وجود نداشته است. ورزشگاه مس سونگون نیز صرفا در حد حرف باقیست و فقط بستری برای رانت و پول‌پاشی گسترده شده است. پروژه فاضلاب شهری ورزقان هم تکانی نخورده فقط در مصاحبه­ها از آن به‌عنوان یکی از پروژه­های استثنایی یاد می­شود. البته رستمی با تأسیس شرکتی به نام عمران مس، یکی از همشهریان خود را به‌عنوان مدیرعامل این شرکت منصوب نموده تا این مجموعه نیز کاملا در اختیار خود و اطرافیانش باشد.

5) عزل و نصب­ های غیر اصولی و خارج از روال که در تاریخ شرکت مس بی ­سابقه بوده است   

از زمان روی کار آمدن علی رستمی در شرکت ملی صنایع مس ایران شاهد بیشترین حجم از تغییرات در بدنه مدیریتی این شرکت و واحدهای تابعه هستیم. مدیران کاردان و کاربلد در ستاد و مجتمع ها که عمدتا تربیت یافته در بدنه شرکت بودند عزل شده و افراد سیاسی و وابسته به کانون های قدرت و ثروت از شستا و سازمان های دیگر و حتی بدون کمترین سابقه کار و رزومه علمی – فنی به جای مدیران قبلی جایگزین شدند.

6) تخلف در خرید ژنراتور گازی برای سونگون

هیات مدیره مس ایران در بررسی درخواست خرید ژنراتور گازی برای تامین برق اضطراری دو مجتمع مس سونگون و مس شهربابک در زمان اوج مصرف، دو مصوبه کاملا متفاوت و متضاد از تصویب گذراند. برای مس شهربابک، انجام مناقصه عمومی با سقف مبلغ 15 میلیون یورو و برای سونگون که نور چشم علی رستمی، مدیر آنجاست، ترک تشریفات و خرید به مبلغ 21 میلیون یورو آنهم از یک شرکت خاص به نام توربین ماشین خاورمیانه! و جالبتر اینکه همین توربین ماشین خاورمیانه در مناقصه عمومی شهربابک به دلیل قیمت بسیار بالا و مطالبه هزینه های جنبی اضافی، کنار گذاشته شده بود. البته شایعات بسیاری در خصوص ارتباط مدیرعامل این شرکت (توربین ماشین خاورمیانه) با سید مجید هدایت رئیس هیات مدیره مس ایران وجود دارد. جالبتر اینکه پس از رسانه­ای شدن این فساد آشکار، معبود عباس­زاده ضمن تکذیب این خبر اعلام نمود که قرار است مناقصه عمومی در این مورد برگزار شود. در همین حین، نامه عباس­زاده خطاب به آن شرکت به بیرون درز نمود که خواستار انجام مراحل عقد قرارداد و عملیاتی نمودن پروژه شده بود. پس از بر هم خوردن برنامه­ها، شرکت مذکور با نوشتن نامه­ای خطاب به شرکت مس، مطالبه خسارت نمود و ادعا کرد که از بابت هزینه خرید و هزینه­های گمرکی در ترکیه، کلی متضرر شده (جمعا به مبلغ 1/600/000 یورو) و شرکت مس باید این ضرر و زیان را جبران نماید.

این تخلف در رسانه ­ها نیز بازتاب وسیعی داشت که در ذیل، یک مورد از گزارش­ های رسانه ­ای آورده شده است.  

۷) دخالت ­های نماینده در شرکت مس و خوش­خدمتی مدیرعامل 

معصومه پاشایی که در رسیدن رستمی به صندلی شستا و سپس مس خیلی تلاش کرده بود نیز از مواهب مس ایران بی ­بهره نمانده و در اواخر سال ۱۴۰۱، یک آزمایشگاه جامع مواد معدنی در مرند، شهری فاقد معدن و فعالیت معدنی متعلق به شرکت مس، بصورت مشترک با دانشگاه تبریز، توسط وزیر صمت افتتاح شد آنهم با تجهیزات امانتی از اینجا و آنجا؟! دو روز پس از افتتاح نیز، امانت­ها به صاحبانشان عودت داده شدند و فقط یک ساختمان خالی باقی ماند که آنهم متعلق به دانشگاه تبریز است. ظاهرا مهم این بود که خانم پاشایی از تابلوی نصب شده بر سردر آنجا در تبلیغات انتخابات سال آینده استفاده نماید.

صفر نصراله زاده در ۲۰ فروردین ۱۴۰۲ با تایید عدم انجام تعهدات توسط شرکت مس اعلام نموده است که اگر تا یک مهلت مقرر، شرکت مس نسبت به خرید و استقرار تجهیزات آزمایشگاهی اقدام نکند دانشگاه تبریز نیز نسبت به فسخ تفاهمنامه و برچیدن آزمایشگاه اقدام خواهد کرد. جالب اینکه در ابتدای کار، جمع زیادی از اساتید، دانشجویان و کارکنان دانشگاه تبریز و دانشکده مرند ضمن امضای طوماری، به واگذاری املاک و ابنیه دانشگاه به شرکت مس اعتراض نموده بودند که رئیس دانشگاه تبریز ضمن کتمان این واگذاری، قول داد در منطقه ورزقان نیز پردیس نوآوری و شکوفایی توسط دانشگاه تبریز راه اندازی شود که البته این وعده تاکنون عملی نشده است.

در چند ماه گذشته نیز شایعاتی مربوط به دخالت همین نماینده در خریداری یک محدوده اکتشافی (کم عیار و نامناسب) بنام کوهناب توسط شرکت مس از بخش خصوصی (شرکت آذرمسکان) به گوش می‌رسد که البته در رسانه­ها، بسیار سر و صدا کرده است. ظاهرا پاشایی اصرار دارد رستمی این محدوده را بخرد تا با حضور شرکت مس در شهرستان مرند، جولان و میدان­داری خانم نماینده در شرکت مس توجیه پذیرتر شده و ایشان بتوانند به راحتی نسبت به استخدام نزدیکان و تزریق مدیران نزدیک به خود در مس اقدام نموده و از الطاف و مواهب علی رستمی هر چه بیشتر بهره­مند گردد.   در ذیل، گزارشاتی از دخالت­ها و نقش معصومه پاشایی در مس آورده شده است.

8) تخلفات در شرکت کانی مس

شرکت کانی ­مس از شرکت‌های زیرمجموعه شرکت ملی صنایع مس ایران و وابسته به صندوق بازنشستگی مس با حدود ۶۰۰ نفر پرسنل و گردش مالی بالا در زمینه صنایع معدنی فعال می باشد. به دنبال روی کار آمدن علی رستمی مدیرعامل شرکت مس و انتصابات هدف‌دار و سفارشی ایشان، حسنعلی حق‌شناس که فاقد کمترین تخصص و تجربه می باشد به‌عنوان مدیرعامل شرکت کانی مس منصوب گردید. بلافاصله حسنعلی حق‌شناس، با یک سناریوی قبلی و با هدایت علی رستمی، بدنه مدیریتی کانی مس را از مدیران توانمند و خدوم تخلیه و با انتصاب شرکا و دوستان خود در پست‌های حساس به شرح ذیل، ساختار بسته‌ای در این شرکت ایجاد و شرایط را برای سوء استفاده فراهم نمود.

• در اوایل مهرماه ۱۴۰۱، بخشی از پروژه هیپ‌لیچینگ سونگون طی مناقصه‌ای به مبلغ ۱۵ میلیارد تومان به شرکت مهتا (مهندس تامین اجرا) واگذار شده است که از قضا اکثریت اعضا کمیسیون مناقصات، همان سیستم بسته ایجاد شده توسط حق‌شناس - رستمی هستند (بهادری، احمدی و … ). جالبتر اینکه محمد کیمیاقلم از یک طرف جانشین مدیرعامل و معاون کانی مس و از طرف دیگر از سهامداران و نیز رئیس هیات مدیره مهتا می باشد و از همه مهم­تر، محمد کیمیا‌قلم (که جانشین حق‌شناس در کانی مس است) به‌عنوان نماینده پیمانکار و حق­شناس و احمدی به‌عنوان نمایندگان کارفرما قرارداد مذکور را امضا کرده‌اند.
• معبود عباس­زاده مدیر مجتمع و معاون تازه منصوب شده‌اش (اصغر مالکی) سعی در پنهان نمودن این موضوع در سونگون داشته­اند که نشان از هماهنگی این تیم با تیم حق‌شناس می باشد.
• برای انجام FRP در پروژه هیپ‌لیچینگ سونگون (به مبلغ ۱۷ میلیارد تومان)، علیرغم برنده شدن شرکتی به نام ریل فراز تیما، یک شرکت زنجانی (بنام غرب صنعت زنگان) که همشهری علی رستمی است طی سناریویی توسط حق‌شناس و کیمیاقلم برنده اعلام شده است. این موضوع از طریق مناقصه قرار و دستگاه­های نظارتی قابل پیگیری می باشد. اینها فقط بخش کوچکی از تخلفات مثلث رستمی – عباس­زاده – حق­شناس می­باشند و اگر نهادهای قضایی و نظارتی ورود نکنند عواقب جبران ناپذیری برای شرکت مس، کارکنان و بازنشستگان این شرکت خواهد داشت.
• علی رستمی که از زمان روی کار آمدن، بر اجرای طرح غدیر تاکید داشت و نجات خود را در رسانه­ای نمودن این طرح می­دید با روی کار آوردن افراد خودی در کانی مس، سعی کرد اکثر پروژه­ها را به این شرکت محول نماید. با وجود اینکه ناتوانی کانی مس در هیپ­لیچینگ سونگون به اثبات رسیده بود، ولی علی رستمی با خاتمه دادن زودهنگام قرارداد فاز 3 تغلیظ با شرکت کیسون، آن پروژه را به کانی مس محول نمود. در آن زمان، شایعه شد که مسعود رحمتی معاون هماهنگی مس، به‌عنوان رئیس هیات مدیره کانی مس منصوب شده است و این یعنی یک تخلف آشکار. وی نمی توانست هم معاون شرکت کارفرما باشد و هم رئیس هیات مدیره شرکت پیمانکار!! اکنون مشخص شده است که به دلیل رسانه­ای شدن موضوع، اکنون رستمی سعی کرده از فرصت تعطیلات نوروزی استفاده نماید و فرزین کریمی معاون بازرگانی شرکت مس را به‌عنوان رئیس هیات مدیره کانی مس منصوب نموده است. اکنون فرزین کریمی هم معاون امور بازرگانی شرکت مس هست که کارفرمای پروژه های هیپ لیچینگ و فاز 3 تغلیظ و پروژه­های متعدد در میدوک است و هم رئیس هیات مدیره کانی مس به‌عنوان پیمانکار همان پروژه ­هاست.

9) تخلفات شرکت نوآوران مس

شرکت نوآوران مس تهران وابسته به شرکت راهیان سهام از هلدینگ سرمایه گذاری مس سرچشمه، به‌عنوان یکی از ده­ها شرکت فنی مهندسی زیرمجموعه صندوق بازنشستگی مس سرچشمه محسوب می­گردد. این شرکت در چند محور فعالیت دارد از جمله خاکبرداری و استخراج ماده معدنی در سونگون، تامین نیروی انسانی برای شرکت مس و تامین خودرو برای خدمت رسانی در تهران و مجتمع سونگون.

 رستمی پس از روی کار آمدنش، در اواسط سال 1401، با فشارهای سیاسی، محمدرضا حسین­زاده با مدرک دکتری زمین­شناسی اقتصادی و استاد تمام دانشگاه تبریز را از مدیرعاملی برکنار و شخصی خلافکار، پرحاشیه و از نزدیکان نماینده ورزقان به نام حمیدرضا ناطقی را به این سمت منصوب نمود. عزل و نصب­­های بی­پایه و غیرمنطقی ناطقی، خرید 18 تن برنج نامرغوب به قیمت بسیار بالا و نیز رسانه­ای شدن تخلفات قبلی ناطقی در شرکت فولادکوبان اصفهان باعث شد وی نتواند بیش از 3 ماه در نوآوران بماند ولی در همین 3 ماه نیز ضربات اساسی بر این شرکت وارد کرد. افرادی از آموزش و پرورش مرخصی گرفته و در نوآوران به‌عنوان هیات مدیره و نیز در پست­های مدیریتی به کار گرفته شدند. مدیران و کارشناسان توانمند قبلی قلع و قمع شدند و یک نفر پرده­فروش ورزقانی بدون یکروز سابقه کار مرتبط، به‌عنوان مدیر کارگاه خاکبرداری این شرکت منصوب شد. با عزل حمیدرضا ناطقی، که به دشمنی نماینده ورزقان با علی رستمی منجر شد، حمید قاطع که سیاسی و از نزدیکان رستمی است به مدیرعاملی این شرکت رسید و مشکلات نوآوران صد چندان شد. تخلفات این شرکت عبارتند از:

1- خرید برنج به قیمت بسیار بالا توسط ناطقی و سوء استفاده حدود 500 میلیون تومانی

2- خرید یک دستگاه تویوتا هایلوکس ارس پلاک مدل 2014 به قیمت غیرمتعارف

3- فروش کامیون های معدنی صفر کیلومتر به آریاناران علیرغم نیاز شرکت

4- واگذاری رستوران کارگاه به یک شرکت تبریزی بدون رعایت تشریفات قانونی

5- واگذاری بخشی از پروژه کم عیار به شرکت سدید پی پل بدون رعایت تشریفات قانونی

6- واگذاری بخش بزرگی از پرووژه خاکبرداری سونگون به دو شرکت بازرگانی بدون رعایت تشریفات قانونی

سخن آخر:

گزارش حاضر، فقط نشان ­دهنده­ قله کوه یخ تخلفات علی رستمی و تیمش در شرکت مس در طول سال 1401 بوده و هم اکنون نیز این تخلفات در ابعاد گسترده­تری در حال شکل­ گیری است. تلاش رستمی برای ماندگاری در این پست تا بحدی است که هر هزینه ای را به جان می­ خرد .

هدف از نگارش و گردآوری این گزارش، آگاه ­سازی افکار عمومی و نهادهای نظارتی و مسئولین ذیربط در نهاد ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی، استانداری و مدیران استانی، سازمان حفاظت محیط زیست کشور و کلیه افراد و نهادهایی است که می­ توانند در مبارزه با فساد سازمان یافته در این شرکت ایفای نقش نموده و از گسترش ابعاد این فسادها جلوگیری نمایند.

والسلام من اتبع الهدی

جمعی از دلسوزان صنعت مس

فروردین ماه 1402