فاطمه شاهسوند، پژوهشگر محیط زیست به مناسبت روز بینالمللی جنگلها با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی خطوط، به گفتگو پرداخت که مشروح آن را در ادامه میخوانید.
شاهسوند در ابتدا گفت: متولی بحث حفاظت از جنگلها و حتی مباحثی همانند بهرهبرداری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور است. این سازمان سازمانی است که تحت لوای وزارت جهاد کشاورزی است البته ناگفته نماند که این سازمان یک سری وظایف موازی با سازمان حفاظت از محیط زیست هم دارد و همدیگر را پوشش میدهند و ارتباطات زیادی دارند اما سوال اینجاست که یک سازمانی که مربوط به بحث جنگلها میباشد چه ربطی به وزرات جهاد کشاورزی دارد؟ چرا ذیل این وزارتخانه است؟ متاسفانه این موضوع نکتهای است که بسیار مورد نقد است. وزارت جهاد کشاورزی یک وزارتخانهای با دیدگاه بهرهبرداری در حوزه زراعت، کشاورزی، باغبانی و مباحثی که در حول مباحث کشاورزی وجود دارد، میباشد، حالا اینکه ما نهادی را که مالکیت ۸۳ درصد از اراضی کشور را بر عهده دارد زیر نظر یک وزارتخانه بیاوریم، یک اجهاف است. بحث جنگلها سه اصل مهم دارد: حفاظت، توسعه و احیا، جنگل فقط به حفاظت نیست بلکه توسعه و احیا میتوانند به بحث حفاظت کمک کنند.
بیشتر بخوانید: دستگاههای اجرایی، قضایی، وزارت کشور و صمت بیشتر مقصر هستند/مجلس سلامت مردم را اولویت قرار دهد/بنزین غیراستاندارد و آلودگی هوا
وی به نکاتی دیگر اشاره و مطرح کرد: یکی دیگر از نکاتی که وجود دارد بحث استخدامی در سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور است. در این سازمان به دلیل راندهایی که وجود دارد هر کسی فامیل و اقوام خودش را بر سر کار میآورد و بسیاری از افراد در سازمان منابع طبیعی با همدیگر قرابت فامیلی دارند و فسادهای اقتصادی را تشکیل دادهاند و این موضوعات در عملکرد و کارآمدی سازمان منابع طبیعی در حفاظت از جنگلها تاثیر میگذارد. این موضوع مسئلهای هم نیست که ربطی به رئیس سازمان فعلی داشته باشد بلکه این مسئله چندین ساله ریشهدار شده است و جایی هم که قدرت و ثروت وجود داشته باشد، فسادزا است. اگر که دستگاههای بالادستی نظارت کافی را بر روی این موضوع نداشته باشند، این فساد بیشتر خواهد شد. در این سازمان کسانی هستند که دکترا دارند اما از سواد کافی و شایستگی لازم برخوردار نیستند و حتی آزمون استخدامی هم در این سازمان بسیار کم برگزار میشود.
بیشتر بخوانید: درختکاریهای نمایشی تضییع بیتالمال است!/کاشت و نگهداشت درختان نباید با پایان دوره ریاستها و مسئولیتها متوقف گردد!
این پژوهشگر محیط زیست خاطرنشان کرد: اخیرا یک پروژه ملی به نام پروژه کاشت یک میلیارد درخت کلید خورده که حمایتهای خوبی هم صورت گرفته و پروژه خوبی است با وجود اینکه انتقادات زیادی هم حول این پروژه وجود دارد. کسانی که به این پروژه انتقاد میکنند بدانند که ما سدسازیهای زیادی در کشورمان انجام دادیم که هر کدام رقمهای هنگفتی به یدک کشیدهاند، حتی کشورهای توسعه یافته هم به این نتیجه رسیدهاند که این پروژهها چندان تاثیرگذار نخواهد بود و برعکس عوارض زیادی را خواهد داشت. با این وجود آیا پروژه کاشت یک میلیارد درخت که جزو اقدامات آبخیزدارانه محسوب میشود و به حفاظت آب و خاک کمک میکند هزینه هنگفتتری خواهد داشت؟؟ باید در نگه داشت درختان برنامه جدی وجود داشته باشد و همانند پروژه حرم تا حرم رها نشود.
شاهسوند در پایان متذکر شد: اگر بخواهیم در حوزه جنگلها، حفاظت، احیا و توسعه آن قدمی برداریم و از ذخایر جنگلی را که در حال حاضر داریم همانند جنگلهای زاگرس گران بها در غرب کشور، جنگلهای هیرکانی که قدمت ۱۰۰۰ ساله دارند، و همچنین جنگلهای ارسباران حفاظت کنیم، نیازمند این هستیم که به لحاظ نهادی، جایگاه سازمان منابع طبیعی را ارتقا دهیم و از ذیل وزارت جهاد کشاورزی خارج شود و نهاد دیگری را برای آن طراحی کنیم که با حکمرانی کشور هم سازگاری داشته باشد. دوم اینکه بتونیم در بحث افزایش کارآمدی، کارایی، راندمان و ارتقا عملکرد این سازمان کوششی داشته باشیم، با توجه به حساسیت کار این سازمان که حافظ انفال هستند باید یک تغییر رویه استخدامی داشته باشیم، سومین مورد این است که ما در این سازمان یک مرکز پایش مخاطرات داریم اگر این مرکز نیروهای متخصص داشته باشد و اگر که تقویت شود میتواند به کاهش مخاطرات به خصوص آتشسوزی جنگل و کاهش عوارض ناشی از آن کمک کند.