به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط، کوروش محمدی، رئیس انجمن آسیبشناسی اجتماعی ایران به مناسبت روز نوجوان با خبرنگار خطوط به گفتگو پرداخت. آنچه در ادامه میبینید بیان نقطه نظرات ایشان در این خصوص است.
محمدی در ابتدا گفت: در بحث نوجوانان یک مشکل بنیادی وجود دارد و آن هم این است که نسل نوجوان، یک نسل سردرگم است و به نوعی هیچ باری را در آستانه نوجوانی با خود حمل نمیکند منظور از این بار، باری است که بتواند نوجوان را در دورههای بعدی زندگی همراهی و از آن محافظت کند. یکی از مشکلات اساسی ما این است که از همان دوران کودکی با مشکلاتی مواجه هستیم یعنی نهادهای اجتماعی ما که مسئولیت جامعه پذیری فرزندان را به عهده دارند همانند خانواده، رسانه و آموزش و پرورش بی تکلیف هستند یعنی هیچ برنامهای ندارند و برای نوجوان ما هیچ آیندهای را رقم نمیزنند به این علت که خود نهادهای ما ناکارآمد هستند.
روشهای ناکارآمد و مخربی در نظام تعلیم و تربیت کشور وجود دارد، نوجوان وقتی با این روشها روبهرو میشود، هیچ دانشی اضافه نمیکند. در همچین مواقعی این نوجوان در اولین مواجه با نهاد همسالان خود تن به قوانین آنها میدهد
وی افزود: نوجوانی که امروزه به عنوان یک شهروند پا به عرصه نوجوانی میگذارد و رفته رفته به دوران طوفانی که همان دوران رشد خود است، نزدیک میشود، از کمترین مهارت، دانش لازم و الگوی مناسب برخوردار است.
رئیس انجمن آسیبشناسی اجتماعی ایران به روشهای ناکارآمد نظام تعلیم و تربیت اشاره کرد و گفت: متاسفانه روشهای ناکارآمد و مخربی در نظام تعلیم و تربیت کشور وجود دارد، نوجوان وقتی با این روشها روبهرو میشود، هیچ دانشی اضافه نمیکند. در همچین مواقعی این نوجوان در اولین مواجه با نهاد همسالان خود تن به قوانین آنها میدهد. در اینجا یک نوجوان درگیر آسیبهایی میشود که مورد تاکید همسالان است. از جمله این آسیبها شامل اعتیاد میشود که امروزه به عنوان یک ابزاری در اختیار نسل آسیبدیده و آسیبپذیر جامعه است و به راحتی پذیرفته میشود و در بین نوجوانان جاری است.
نوجوان برای اینکه هیجانات خود را قانع کند، تن به اصول و قواعدی میدهد که نادرست است
محمدی متذکر شد: زمانی که ارزشهای منطبق بر جامعه ضعیف هستند و قدرت تامین و ورود به زندگی یک نوجوان را ندارند، فاصلهای بین نوجوان و آن ارزشها ایجاد میشود. در این قست آن نوجوان برای اینکه هیجانات خود را قانع کند، تن به اصول و قواعدی میدهد که نادرست است.
وی ادامه داد: امروزه نهاد خانواده، رسانه و آموزش و پرورش ضعیف هستند و کارکردهای خود را از دست دادهاند. اینجاست که وقتی یک نوجوان از هر طرف دچار ناامیدی و یاس میشود و در نظام تعلیم و تربیت، خانواده و آموزش و پرورش به جایی نمیرسد و احساس امنیت نمیکند، به صورت کلی چتر حمایتی و امنیتی را بالای سر خود احساس نمیکند حتماً به یک مرجع پناه خواهد برد که تا بتواند خودش را آنجا عرضه و شخصیت خود را منطبق کند تا بتواند احساس بودن کند. این احساس بودن باید توسط نهادهای اجتماعی رخ دهد.
رفتارهای کاملاً خشکی که در فضای مدارس کشور موجود است، یک رقابت منفی را در بین دانشآموزان ترویج میکند، در کل ما برای یک نوجوان نه برنامه اوقات فراغت، نه تفریح، نه برنامه آموزش مبتنی بر نیازها و رفتارها ترتیب دادهایم
این آسیبشناس به رفتارهای خشک فضای مدارس اشاره و مطرح کرد: ما هیچ برنامهای برای یک نوجوان نداریم. رفتارهای کاملاً خشکی که در فضای مدارس کشور موجود است، یک رقابت منفی را در بین دانشآموزان ترویج میکند، در کل ما برای یک نوجوان نه برنامه اوقات فراغت، نه تفریح، نه برنامه آموزش مبتنی بر نیازها و رفتارها ترتیب دادهایم. همه این موارد را وقتی کنار هم میگذاریم متوجه میشویم که طبیعی است که یک نوجوان وارد آسیبهای اجتماعی شود.
محمدی در پایان بیان کرد: نکته پایانی اینکه ما الگوهای موفقی در جامعه نداریم. نوجوانی که نتواند احساس پویایی و نشاط کند، دچار یک سری مشکلات روحی و روانی میشود. ما الگوهای موفق را نتوانستهایم به راحتی در دسترس نوجوانان بگذاریم، این حوزه نیاز به آموزش دارد، روش فرزندپروری خانوادهها مبتنی بر روشهای صحیح و اصولی نیست همچنین حوزه تعلیم و تربیت کشور هم نیاز به یک تحول بنیادین دارد.