به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط، در این راستا، امام صادق علیه السلام یكی از مهمترین اركان شیعه و بنیانگذار علوم مختلف مورد نیاز جامعة بشری میباشد. دانش پزشكی، كلام، فلسفه، تربیت، اخلاق، عرفان، حدیث، فقه، تفسیر، شیمی، تشریح، روانشناسی، حیوانشناسی، لغت، ادبیات، سیاست و حكومت، از جمله دانشهایی هستند كه پیشوای ششم به مشتاقان معارف آموخته است.
گزارشهای متعددی در دست است كه امام صادق علیه السلام شاگردان خود را بر حسب استعدادشان به تبحر در رشتههای مختلف دانش هدایت میكرد. «توحید مفضل» كه امروزه مشتاقان دانش جعفری به آن دسترسی دارند، نمونة روشن از احاطة آن حضرت به علوم گوناگون میباشد و اساساً این اثر همانند یك معجزة علمی برای جهان تشنة علم و صنعت به حساب میآید.
از میان هزاران روایتی که از امام صادق علیه السلام به ما رسیده است به این سخن از آن بزرگوار بسنده می کنیم که:
مَعاشِرَ الشیعةِ! كُونوا لَنا زَینا وَ لا تَكونوا عَلَینا شَینا، قولوا لِلنّاسِ حُسْنا، واحْفَظوا ألْسِنَتَكُمْ وَكُفُّوها عَنِ الفُضولِ وقَبیحِ القَوْلِ (الأمالي، شیخ صدوق، ص 400)
ای گروه شیعه! زینت ما باشید نه باعث ملامت و سرزنش ما، با مردم نیكو سخن بگویید، و زبانتان را حفظ كنید و آن را از زیاده روی و زشت گویی بازدارید.
اهمیت این کلام نورانی از آن جهت است که افزون بر اظهار تشیع و ولایت اهل بیت علیهم السلام، عمل به وظایف دینی و ترک گناهان مورد تأکید و سفارش معصومین علیهم السلام قرار گرفته است. به همین خاطر است که امام صادق علیه السلام در کلامی می فرماید: سلام مرا به هر كس كه پیرو ماست و به گفتههای ما گوش میكند، ابلاغ كن و از طرف من بگو: أوصیكُمْ بِتَقْوی اللّهِ عَزَّوَجَلَّ وَالْوَرَعِ فی دینِكُمْ وَالإجْتِهادِ لِلّهِ وَصِدْقِ الْحَدیث، وأداءِ الأمانَةِ وَطولِ السُّجودِ وَحُسْنِ الجَوارِ... فَإنَّ الرَّجُلَ مِنْكُمْ إذا وَرَعَ فی دینِه وَصَدَقَ الْحَدیثَ وَأدّی الأمانَةَ، وَحَسَّنَ خُلْقَهُ مَعَ النّاسِ، قیلَ: هذا جَعْفَری، فَیسُرُّنی ذلك وَیدْخُلُ عَلَی مِنْهُ السُّرورُ، وقیلَ هذا أدَبُ جعفَرٍ علیه السلام وَإذا كانَ عَلی غَیرِ ذلك دَخَلَ عَلَی بَلائُه وَقیلَ هذا أدَبُ جَعْفَرٍ؛ (الكافي، (چاپ الإسلامية)، ج2، ص 636)
من شما را به تقوای الهی و پرهیزكاری در دینتان، و تلاش و كوشش در راه خدا، و راستگویی و امانت داری، و سجدههای طولانی و نیكو همسایه داری و... سفارش میكنم؛ زیرا هر گاه كسی از شما در دینش تقوا و ورع داشته باشد و راست بگوید و امانت را رد كند و اخلاقش را با مردم نیكو گرداند، مردم میگویند: «اين شخص، پيرو جعفر است» و اين، مرا شادمان مىكند و از اين رهگذر، سرورى به من دست مىدهد، و گفته می شود: «اين، تربيت شده جعفر است». اما اگر جز اين باشد، گرفتارى و ننگ آن بر من وارد آيد و گفته شود: «اين، ادب يافته جعفر است!».
يكي از ياران امام صادق (ع) نقل ميكند كه در حال طواف بودم كه يكى از دوستان از من دو دينار قرض خواست. گفتم: بنشين تا طوافم را تمام كنم. پنج دور طواف را انجام داده بودم و در دور ششم بودم كه امام صادق (ع) به من تكيه كرد و دستش را روى شانه من نهاد. من دور هفتم را نيز تمام كردم. ولي براي آنكه با امام همراهي كرده باشم كه دستش را از شانه من بر ندارد همچنان به طواف ادامه دادم. در اين بين، هر بار به آن مرد - كه به انتظار من نشسته بود و امام را نميشناخت- ميرسيديم به من اشاره ميكرد و فكر ميكرد كه من درخواست او را فراموش كردهام.
امام صادق (ع) كه متوجه اشاره او شد به من فرمود: «اين مرد كه اشاره ميكند چه كاري با تو دارد؟» گفتم: قربانت گردم چشم به راه است تا طواف من تمام شود و نزد او بروم و خواستهاش را انجام دهم ولي خواستم همراه شما باشم.
آن حضرت فرمود: «من را رها كن و به نزد او برو».
اين جريان گذشت. روز بعد نزد آن حضرت رفتم و ايشان در حال گفتگو با ياران و اصحاب خود بود. همين كه من را ديد سخن خود را قطع كرده فرمود:
لأَنْ أَسْعَى مَعَ أَخٍ لِي فِي حَاجَةٍ حَتَّى تُقْضَى أَحَبُّ إِلَيَّ مِنْ أَنْ أُعْتِقَ أَلْفَ نَسَمَةٍ وَ أَحْمِلَ عَلَى أَلْفِ فَرَسٍ فِي سَبِيلِ اللَّهِ مُسْرَجَةٍ مُلْجَمَةٍ؛ (بحارالأنوار، ج71، ص 315)
اگر تلاش كنم حاجت برادر ديني خودم را بر آورم نزد من محبوبتر از اين است كه هزار بنده آزاد كنم و هزار اسب را با زين و لگام در راه خدا به جبهه جنگ روانه نمايم.