بیشتر کشورها برای تامین هزینههای جاری خود اقدام به اخذ مالیات میکنند که یا نرخ مالیاتها، ثابت است و یا به صورت پلکانی مجاسبه میشود این در حالی است که پایه اصلی اقتصاد ایران بر اساس درآمدهای حاصل از فروش نفت و گاز پایه ریزی شده است و تنها بخش کمی از آن به دریافت مالیات اختصاص مییابد، اما به این میزان کم هم باید فرارها و معافیتهای مالیاتی را هم اضافه کرد که مطابق گفتهٔ مجمع تشخیص مصلحت نظام، بیش از ۶۰٪ فعالیتهای اقتصادی در ایران اجتناب یا فرار مالیاتی دارند و ۴۰٪ از فعالیتهای اقتصادی تحت معافیت هستند.
مهرداد گودرزوند چگینی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی خطوط، با اشاره به وضعیت اخذ مالیات در کشور، گفت: مجلس در بودجه ۱۴۰۱ به دنبال این بود که بخشهایی که مالیات پرداخت نمیکنند را به پرداخت مالیات موظف کند که این کار قطعا منجر به تولید ثروت میشود؛ اما در راستای حمایت از تولید، مالیات تولیدکنندگانی که مالیات خود را پرداخت میکنند را از ۲۵ درصد به ۲۰ درصد کاهش دادیم.
وی افزود: در بودجه اکثر کشورها، بالای ۶۰ درصد هزینهها از طریق اخذ مالیات صورت میگیرد، اما در کشور ما بین ۳۰ تا ۳۵ درصد است و آن بخشهایی که مالیات پرداخت نمیکنند باعث تورم و گرانی در جامعه میشوند. اما بخشهایی از اهداف مالیاتی را دولت توانسته است در همین عملکرد چند ماهه محقق کند که باید تلاش کند بخشهایی را هم در مدت باقی مانده تا زمان تحویل تفریغ بودجه به مجلس، انجام دهد.
گودرزوند چگینی با اشاره به دلایل وجود فرار مالیاتی گسترده در کشور، گفت: به نظر من فرار مالیاتی به عملکرد دستگاههای دولتی و اقتصادی باز میگردد؛ البته نباید این نکته را هم نادیده گرفت که هوشمند کردن پرداخت مالیات و رصد جریان مالی توسط سامانه مشخص، کار سختی است و طی سالهای گذشته اقداماتی برای هوشمند کردن پرداخت مالیات صورت گرفته است، اما کافی نیست و سازمان امور مالیاتی و بخشهای مربوطه باید کارهای بیشتری انجام دهند.
عضو هیات رئیسه کمیسیون برنامه و بودجه مجلس بیان داشت: الان بخشهای زیادی در کشور، از دستگاه پوز استفاده میکنند که یکی از کارهایی است که میتواند به جلوگیری از فرارهای مالیاتی کمک کند؛ اما قطعا تاثیر نظارتهای قوی، بسیار فراترخواهد بود؛ یعنی اراده قوی در بخشهای مختلف باید صورت بگیرد تا از فرار مالیاتی جلوگیری کند؛ هر چه جلوی فرار مالیاتی گرفته شود یقین کنید که به توزیع عدالت و ثروت بیشتر کمک خواهد کرد.
گودرزوند چگینی با اشاره به نصف شدن مالیات علی الحساب واردات مواد اولیه، گفت: به دنبال این هستیم بخشهای تولیدی که به معیشت مردم کمک میکنند را حمایت کنیم؛ بنابراین برنامهای برای افزایش مالیات نداریم و وقتی میگوییم ساختار بودجه باید به سمت اخذ مالیات برود، هدف آن بخشهایی است که مالیات پرداخت نمیکنند.