شمارش معکوس برای انتخاب فیلم اسکاری سینمای ایران

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط ؛ البته از میان گزینه‌های سینمای ایران برای معرفی به اسکار، تنها یک فیلم یعنی «موقعیت مهدی» از شرایط اولیه معرفی به اسکار بهره‌مند است- که چیزی نیست مگر اکران حداقل یک هفته‌ای در حد فاصل مهر پارسال تا امسال. جالب‌تر این‌که چهار فیلم دیگر فهرست هم حتی در صورت حصول به شرایط معرفی، طبق شنیده‌ها آثاری نیستند که بتوان انتظار داشت شانس موفقیت در اسکار را داشته باشند. این یعنی دست‌ ایران برای حضور در اسکار 2023 خالی خالی است...
 
دست‌های خالی
 
مرور فهرست فیلم‌های اکران شده در یک سال اخیر حکایت از این می‌کند که نمی‌توان وضعیت امیدوارکننده‌ای را برای سینمای ایران در رقابت بخش بین‌المللی آکادمی اسکار انتظار کشید. در واقع جز «موقعیت مهدی»، «مجبوریم» و «علف‌زار» دیگر فیلم‌های به نمایش درآمده کمترین شانسی برای موفقیت در اسکار -و هیچ جشنواره و مراسم رده بالای دیگری- نخواهند داشت. بگذریم از این‌که این سه فیلم هم به‌رغم ارزش‌های بالای کیفی و جذابیت‌هایی که برای تماشاگران ایرانی دارند، به دلیل این‌که فضا و موضوع و داستانی بیش از حد بومی و اینجایی را روایت می‌کنند، در مراسم بین‌المللی که موفقیت یک فیلم منوط به درک و فهم داستان و شخصیت‌ها و کلیت فیلم توسط مخاطبان خارجی است، نمی‌توانند شانس و فرصت زیادی برای دیده شدن و موفقیت داشته باشند.
 
با این حال، این دست‌های خالی می‌توانست چندان هم خالی نباشد؛ به خصوص که از ابتدای امسال جشنواره‌های رده الف دنیا میزبان فیلم‌هایی از سینمای ایران بوده‌اند و طبیعی است فیلمی که در فستیوال‌های بزرگ دنیا در میان بهترین‌ها انتخاب شده باشد، فرصت بهتری برای دیده شدن و جلب توجه در اسکار خواهد داشت؛ و اتفاقا همین دیدگاه هم هست که فیلم‌های «برادران لیلا»، «جنگ جهانی سوم»، «شب داخلی دیوار»، «تفریق» و «بی‌رویا» را نیز به گزینه‌های هیات انتخاب نماینده ایران در اسکار افزوده است. فیلم‌هایی که البته هیچ‌کدام تاکنون در ایران به نمایش درنیامده‌اند و همین هم شانس آنها را برای معرفی به شدت کاهش می‌دهد.
 
کدام فیلم‌ها؟!
 
بیایید 6 فیلمی را که بیشترین شانس را می‌توانند داشته باشند، تک به تک مرور کنیم تا مشخص شود چه فیلمی در نهایت می‌تواند از شانس معرفی به آکادمی اسکار بهره‌مند شود.
 
در این فهرست اولین اسم‌هایی که به ذهن می‌رسد «برادران لیلا» و «شب داخلی دیوار» هستند. اولی با این‌که در جشنواره کن برنده جایزه منتقدان شده، اما به دلیل حضور بدون مجوز در جشنواره‌های خارجی و البته صحبت‌ها و رفتارهای کارگردان و بازیگرانش مغضوب سازمان سینمایی واقع شده؛ و دومی هم با این‌که در جشنواره ونیز امسال حضور دارد، ولی این نیز بدون کسب اجازه از سازمان سینمایی در این جشنواره خارجی شرکت و در واقع همان اشتباه «برادران لیلا» را تکرار کرده است. بنابراین با این‌که این دو فیلم از پوئن نمایش در فستیوال‌های مهم بهره‌مندند، اما دیگر شرایط معرفی را ندارند و می‌توان احتمال معرفی‌شان را به اسکار تا حدی رویاپردازانه نامید!
 
از بین چهار فیلم دیگر، بسیاری از رسانه‌ها شانس «موقعیت مهدی» و «جنگ جهانی سوم» را بیشتر از بقیه دانسته‌اند. «موقعیت مهدی» البته به‌رغم تمام ارزش‌هایش، شخصیت‌ها و داستانی بی‌اندازه ایرانی و اینجایی دارد و بعید نیست تماشاگر خارجی نتواند چندان درکی از این فیلم به دست آورد.
 
«جنگ جهانی سوم» هومن سیدی اما به‌رغم این‌که درباره داستان و فضایش اطلاعات چندانی رسانه‌ای نشده، ولی به دلیل حسن رابطه این فیلمساز با سازمان سینمایی و حضور فیلم در یکی از بخش‌های مهم جشنواره ونیز، بعید نیست که به‌عنوان نماینده ایران در رقابت بهترین فیلم خارجی آکادمی اسکار حضور یابد؛ به‌خصوص که هومن سیدی یکی از اولین سینماگرانی است که طبق قواعد حاکم بر دوره جدید سازمان سینمایی برای حضور فیلمش در یک جشنواره خارجی درخواست مجوز کرده و حالا بعید نیست سازمان سینمایی برای این‌که او را تبدیل به الگویی برای سایر فیلمسازان کند، تصمیم به معرفی فیلمش به اسکار بگیرد.
 
دو فیلم دیگر فهرست نیز از پوئن حضور در جشنواره‌های رده الف جهانی برخوردارند. «تفریق» مانی حقیقی در جشنواره لوکارنوی امسال حضور خواهد داشت و «بی‌رویا»ی آرین وزیر دفتری نیز یکی دیگر از فیلم‌های ایرانی فستیوال ونیز امسال است. اما آنچه شانس این فیلم‌ها را کاهش می‌دهد، در مورد «تفریق» ساختار نامتعارف این فیلم است و در مورد «بی‌رویا» نیز کیفیت به شدت متوسط آن که حتی در جشنواره فجر خودمان هم در بین انتخاب‌های منتقدان نبود، چه رسد به این‌که به‌عنوان نماینده ایران در اسکار انتخاب شود! در این مورد در روزهای آتی با اعضای هیات انتخاب و معرفی نماینده سینمای ایران در اسکار گفتگوهایی خواهیم داشت...