بخش نخست
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط، به مناسبت روز جهانی جوانان خطوط با کوروش محمدی، رئیس انجمن آسیبشناسی اجتماعی ایران گفتگویی انجام داده که مشروح آن را در ادامه میخوانید.
مناسبتها بیشتر در حد شعار باقی مانده
محمدی در ابتدای گفتگو با خطوط ضمن عرض تبریک به مناسبت "روز جهانی جوانان" گفت: آن چیزی که برای جوانمان نیاز داریم واقعا این مناسبتها و گرامیداشتها نیست. این مناسبتها بیشتر در حد شعار باقی مانده. امروزه بیشتر برای جوانمان نیاز به یک برنامهریزی داریم. یکی از معضلات و مشکلاتی که جامعه با آن رو به رو است این است که قشر عظیم و مهم جامعه یعنی جوانان فاقد متولی برنامهریزی هستند. جوانان ما امروزه از همان دوران کودکی هم در فضای خانواده و هم در فضای تعلیم و تربیت رها شدهاند یعنی برنامهای برای آینده این جوان تعریف نشده است.
جوانان غیرماهر در حوزه تعلیم و تربیتمان تقویت میکنیم
وی ادامه داد: متاسفانه جوانان غیرماهری را در حوزه تعلیم و تربیتمان تقویت میکنیم و روی ذهن این افراد صرفا جهت کسب مدرک و مدرکگرایی کار میکنیم. وقتی که این جوان به سن رشد میرسد و آنجایی که باید پیشرفت کند و تصمیم بگیرد عملا فاقد هرگونه توانایی برای مدیریت چالشهای زندگی است و به نوعی خودش را درگیر کسب مدرک میکند. امروزه در جامعه با تراکم مدارک دانشگاهی و علمی بدون مهارت و تخصص کافی روبه رو هستیم، البته ناگفته نماند که این افراد با مدارک تخصصی در مکانهای غیر تخصصی مشغول به فعالیت هم میشوند. این مسئله یک ضعف بسیار جدی است.
هیچ نظم و انضباط خاصی در راستای آن عدالت اجتماعی برای جذب و ایجاد اشتغال برای جوانان وجود ندارد
رئیس انجمن آسیبشناسی اجتماعی ایران خاطرنشان کرد: وقتی که در جامعه برنامهریزی برای یک قشر جوان تعریف نمیشود و آیندهای برای این افراد نداریم، به صورت تودهای جوانان وارد یک فضای مملو از ناامیدی و یاس میشوند که عملا هیچ برنامهای برای خودشان متصور نیستند و آینده روشنی همچنان پیش رویشان نمیبینند. این مسئله باعث ایجاد یک سردرگمی در جوانان میشود. چون جوان در یک سنی تلاشش را کرده و مطابق آن چیزی که جامعه از این فرد انتظار داشته، تحصیلاتش را نیز گرفته. است حالا این جوان، شغل و ازدواج میخواهد و هیچ امیدی برای خود نمیبیند. از یک طرف هم هیچ نظم و انضباط خاصی در راستای آن عدالت اجتماعی برای جذب و ایجاد اشتغال برای جوانان وجود ندارد و عملا میبینیم که شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه به هیچ عنوان پاسخگوی نیازهای نسل جوان ما نیست.
جامعه ما نسبت به جوانان بیاعتمادند
محمدی گفت: متاسفانه جوانان کشور امروزه با جامعهای روبهرو هستند که سرمایه اجتماعیاش به شدت افت پیدا کرده به همین دلیل با هجمهای از چالشها و نیازها روبه رو است. نیازهایی که عمدتا نیازهای اجتماعی هستند. این جوان ناخواسته با ناامیدی و یاسی روبهرو میشود و خودش را در هیچ نقطهای از این جامعه در کانون تصمیمگیریها نمیبیند. متاسفانه جامعه ما به گونهای پیش رفته که فرصت را از جوانان گرفتهاند و هیچ اعتمادی به آن ها نمیکنند. جامعه ما نسبت به جوانان بیاعتمادند.
وی ادامه داد: وقتی جوانان جامعه با این حجم از مشکلات روبهرو میشوند، دچار برخی آسیبها از جمله مصرف مواد مخدر، افت تحصیلی یا ترک تحصیل، سرقت، نزاعهای خیابانی و همچنین درگیر روابط نامشروع و ناسالم میشوند. بسیاری از جوانان ما درگیر تتو میشوند. این افراد اعضای بدنشان را با تتو نقشنگاری کرده و خودشان را از جامعه جدا کردهاند. این بحران هویتی در این جا اتفاق میافتد.
وقتی زیرساختهای لازم برای ذخیره و سرمایه امروزمان که جوانها هستند، را نداریم، با چه ریسکپذیری و با چه دلایل و منطقی وعده میدهیم؟!
این استاد دانشگاه مطرح کرد: امروزه میبینید که یک جوان توسط طرح حمایت از جوانی جمعیت تشویق میشود و طرحهایی مشابه این موضوع که ازدواج کنند، وجود دارد و همچنین یک سری شعارها نیز داده میشود که ما حامی نسل جوان و تحکیم خانواده هستیم. طرح حمایت از جوانی جمعیت یک طرح کارشناسینشدهای بود. بنده در گذشته نقدم را در خصوص این طرح اعلام کردهام که وقتی زیرساختهای لازم برای ذخیره و سرمایه امروزمان که جوانها هستند، را نداریم، با چه ریسکپذیری و با چه دلایل و منطقی وعده میدهیم؟! وقتی ما برای جوان 20 ساله امروزمان برنامهای نداریم این طرح منطقی به نظر نمیرسد.
باید برای تقویت زیرساختهایمان برنامهریزی کنیم
محمدی گفت: در خصوص این مسائل اول باید برای تقویت زیرساختهایمان برنامهریزی کنیم . متاسفانه ساختارهای اجتماعی آسیب دیدهاند و ساختار اقتصادی، معیشتی و رفاهی دیگر پاسخگو نیست. مسائل رفاهی زیر چتر عدالت اجتماعیمان دیده نمیشوند. عدالت اجتماعی به خوبی پیاده نشده و این موضوع جامعه ما را دچار فاصله طبقاتی کرده است.
اقتصاد ما مبتنی بر نظام یارانهای شده
حقوق و مزایا در کشور ما به نسبت عدالت اجتماعی یک شوخی است
وی ادامه داد: امروزه فاصله طبقاتی نجومی در جامعه ایجاد شده است. این مسئله نشان میدهد که ما در حوزه اقتصادی هم نتوانستیم فعال باشیم. اقتصاد ما مبتنی بر نظام یارانهای شده. این که جامعه را به دهکهای مختلف تقسیمبندی کردهایم، یک آسیب بزرگی است و اینگونه میخواهیم عدالت برقرار شود.! اقتصاد امروزه کشور نتوانسته تورم و ارز را کنترل و تولید را رشد دهد. حقوق و مزایا در کشور ما به نسبت عدالت اجتماعی یک شوخی است.
پژوهشگر آسیب های اجتماعی بیان کرد: این مشکلات و نابرابریهای اقتصادی روی جوانان ما تاثیرگذار است. با چه منطقی میخواهیم این جوانان را تشویق به ازدواج و فرزندآوری کنیم؟ آیا با 200 متر زمین یا با یک وام 40 میلیون تومانی میشود یک جوان را در زندگی مشترک نگه داشت؟ متاسفانه جوانان دچار یک بی انگیزگی در مسئله ازدواج هستند، هزینههای ازدواج و تهیه جهیزیه خیلی از خانوادهها را منصرف کرده. این نامیدی باید حل شود. ما باید این جوان انگیزه دهیم با شعار و سخنرانی که این انگیزه ایجاد نمیشود. این جوان باید آینده روشن خود را ببنید و آن را احساس کند. ما مشکلات اساسی برای تشکیل خانواده داریم. امروزه نهاد خانواده در خطر است. متاسفانه آمار طلاق در حال رشد است ، این آمارها نشان میدهد که در 5 سال اول زندگی درصد بیشتری از ازدواج ها دچار طلاق میشود. این مسئله نشان میدهد که جوان برای ازدواج آماده نیست و این آمادگی را باید جامعه به آن دهد.
بخش دوم این مطلب را روزهای آتی مطالعه فرمایید...
وقتی جوانان جامعه با این حجم از مشکلات روبهرو میشوند، دچار برخی آسیبها از جمله مصرف مواد مخدر، افت تحصیلی یا ترک تحصیل، سرقت، نزاعهای خیابانی و همچنین درگیر روابط نامشروع و ناسالم میشوند. بسیاری از جوانان ما درگیر تتو میشوند. این افراد اعضای بدنشان را با تتو نقشنگاری کرده و خودشان را از جامعه جدا کردهاند. این بحران هویتی در این جا اتفاق میافتد