به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط، بسیاری از زنان سرپرست‌خانوار در سنین پایین یا همسر خود را از دست داده‌اند یا بخاطر مشکلات اعتیاد یا دیگر مسایل طلاق گرفته‌اند و امروز بدون هیچ سرپناهی یا در منزل دیگران کار می‌کنند، یا به شغلی پاره‌وقت یا تمام‌وقت، اما با حقوق پایین مشغول به کار هستند.
براساس اطلاعات داشبورد اطلاعات زنان سرپرست خانوار در پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان، حداقل ۶۰ درصد زنان سرپرست خانوار در ایران در گروه سنی بالای ۵۰ سال قرار دارند و میانگین سنی زنان سرپرست خانوار به ۵۵ سال رسیده است که به همین منظور در بند ت ماده ۸۰ برنامه ششم توسعه، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری مکلف به تدوین برنامه توانمندسازی زنان سرپرست‌خانوار شدند.
اکنون سرپرستی بیش از ۳میلیون خانوار یعنی ۱۲.۷ درصد کل خانوار‌ها برعهده زنان است و ۶ میلیون و ۱۸۹ هزار و ۵۶ نفر از جمعیت کشور تحت سرپرستی زنان بوده و تعداد خانوار زن سرپرست از یک میلیون در سال ۷۵ به ۳ میلیون در سال ۹۵ رسیده است.
تعداد خانوار تک نفره زنان بیشتر شده و بُعد خانوار از سه به دو کاهش یافته، تغییرات درصد خانوار زن سرپرست شهری و روستایی نشان می‌دهد که از ۸.۶ درصد در سال ۷۵ به ۱۲.۵ درصد در سال ۹۵ در مناطق روستایی و از ۸.۳ به ۱۲.۷ در سال ۹۵ در مناطق شهری رسیده است.
در سیستان و بلوچستان ۷۰ درصد زنان سرپرست‌خانوار زیر ۴۰ سال سن دارند، سیستان و بلوچستان و استان‌های مرزی شرقی دارای بیشترین آمار زنان سرپرست‌خانوار زیر ۱۸ سال است. میانگین کشوری زنان سرپرست‌خانوار در سنین ۱۸ تا ۳۵ سال، حدود ۱۱ درصد است که در سیستان و بلوچستان ۲۶.۳ درصد است.
هفت هزار و ۸۱۸ نفر از زنان سرپرست‌خانوار دچار معلولیت هستند، از هر ۱۰ زن سرپرست‌خانوار معلول یک نفر بالای ۵۰ سال سن دارد، وضعیت سواد زنان سرپرست‌خانوار نیز نشان می‌دهد که نیمی از زنان سرپرست خانوار بیسواد هستند؛ یک سوم از آنان تحصیلات ابتدایی دارند.
از هر دو خانوار زن سرپرست، یک خانوار تحت پوشش نهاد‌هایی حمایتی است، کمیته امداد بالاترین سهم را در حمایت از زنان سرپرست خانوار با پرداخت مستمری دارد، ۴۴ درصد خانوار زنان سرپرست مستمری دریافت می‌کنند. در سال ۹۷ در مناطق شهری ۳۳.۴ درصد خانوار‌های زن سرپرست جزو خانوار فقیر بودند که ۲.۷ برابر خانوار مرد سرپرست است و این آمار در مناطق روستایی هم ۳.۱ برابر بیشتر از خانوار مردسرپرست است.
آمار‌ها نشان می‌دهد که زنان سرپرست خانوار نیازمند حمایت هستند، باید برای اشتغال، بیمه و هزینه‌های کلی زندگی آنان چاره‌ای اساسی اندیشید که در این زمینه انسیه خزعلی می‌گوید: زندگی زنان سرپرست خانوار بسیار حائز اهمیت است، حتی اگر بانوانی، سرپرست خانواده نباشند، محور اصلی تغذیه سالم و زندگی پاک یک خانواده به شمار می‌روند و باید به سلامت آن‌ها توجه ویژه داشت.
خزعلی تصریح کرد: کرونا مساله جدی این روزها است، بانوان به لحاظ روحی و روانی آسیب‌پذیرتر هستند و باید مورد توجه ویژه قرار گیرند، چون طبق تحقیقات در دوران کرونا آسیب‌هایی نظیر بی‌اشتهایی، استرس و افسردگی در مردان ۱۰ درصد و در زنان ۲۷ درصد، همچنین در افراد زیر ۵۰ سال نیز آسیب‌های روانی در مردان به بالای ۴۰ درصد، اما در زنان به بالای ۶۰ درصد می‌رسد.
وی اظهار داشت: درست است که آمار مرگ و میر در مردان بیشتر از زنان است، اما آسیب همین اتفاق هم، به زندگی خانواده و زنان وارد می‌شود، زیرا زنان سرپرست خانوار بیشتر می‌شوند. به همین منظور این معاونت، تدوین و عملیاتی کردن برنامه‌هایی در دو حوزه توانمندسازی و کارآفرینی بخصوص برای زنان سرپرست خانوار را در اولویت قرار داده است، چون دولت برنامه دارد که هیچ زن بدسرپرستی در کشور وجود نداشته باشد و برای بیمه و اشتغال بانوان در حد توان و کارآفرینی زنان حمایت کند.
خزعلی اضافه کرد: به طور کلی پیگیر مسایل زنان سرپرست خانوار که تعداد آن‌ها روز به روز بیشتر می‌شود و به تعبیر رهبر معظم انقلاب، عائله حکومت هستند، هستیم به همین دلیل فراهم شدن زمینه کار و توانمندسازی آنان در اولویت است و اگر بودجه دولت اجازه دهد به دنبال بیمه زنان سرپرست خانوار بویژه کسانی که چند فرزند دارند، هستیم.
وی یادآور شد: بیش از یک میلیون زن سرپرست خانوار تحت پوشش کمیته هستند که اگر همین تعداد بیمه شوند کار بزرگی است. در راستای حمایت از بانوان روستایی سرپرست خانوار؛ مشکل بیمه این قشر پیگیری می‌شود و مقدمات کار فراهم شده است تا این زنان تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار گیرند.
معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری تاکید کرد: دولت توانمندسازی زنان سرپرست خانوار از نظر اجتماعی، معنوی، اقتصادی، حقوقی و فرهنگی را در اولویت قرار داده است، به همین منظور دیداری با برخی از زنان سرپرست خانواده برگزار شد، چون معتقدیم شنیدن مطالبات زنان سرپرست خانوار ما را در درک بیشتر مسئولیت سنگینی که بر عهده داریم یاری می‌کند و این موضوع دولت را موظف به پوشش نیاز‌های این زنان می‌کند.
وی تصریح کرد: اگر شرایط مهیا باشد، اما کاری برای تامین نیاز‌های زنان سرپرست خانوار صورت نگیرد آسیب پذیری آنان گسترش خواهد یافت و بانوان باید بدانند که رفع مشکلات فقط با مساعدت و هم‌افزایی رفع می‌شود و امیدواریم در کنار رفع نیازمندی‌های زنان سرپرست خانوار، با افزایش مهارت‌آموزی زمینه خودکفایی آن‌ها در زندگی فراهم شود.
حبیب عرفان‌منش مدیرکل راهبری اجرای آموزش سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور نیز می‌گوید: جهت توانمندسازی و ایجاد اشتغال، زنان سرپرست خانوار در سکونتگاههای غیررسمی و مناطق محروم حاشیه شهر آموزش‌های مهارتی و فنی و حرفه‌ای کسب می‌کنند.
وی اظهار داشت: سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای کشور با مشارکت معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری و سازمان امور اجتماعی وزارت کشور توانمندسازی و مهارت‌آموزی زنان سرپرست خانوار در سکونتگاههای غیررسمی و مناطق حاشیه شهر مورد توجه قرار گرفته است و قرار شده تا به طور متوسط سالانه بین هفت تا ۱۰ هزار نفر از این گروه در معرض آسیب اجتماعی، شناسایی و برای پذیرش مسئولیت خانواده‌ها، مشاوره و هدایت شغلی فراگیرند.
وی افزود: پارسال در همین رابطه ۹هزار و ۹۳۴ نفر آموزش دریافت کردند و در سه ماه اول امسال نیز ۲۳۱ هزار زن سرپرست خانوار در سکونتگاههای غیررسمی و مناطق حاشیه‌ای شهر‌ها در حال آموزش هستند.
حبیب‌الله مسعودی‌فرید معاون اجتماعی سازمان بهزیستی کشور نیز گفته است که بیش از ۲۵۰ هزار زنان سرپرست خانوار تحت پوشش بهزیستی هستند، امسال اعتبار ۱۲۵ میلیارد تومانی برای حمایت و توانمندسازی زنان سرپرست خانوار تخصیص داده شد.
وی تصریح کرد: دولت و مجلس شورای اسلامی اعتبار خوبی برای این مهم درنظر گرفتند که یک مورد اعتبار ۱۲۵ میلیارد تومانی که برای حمایت و توانمندسازی زنان سرپرست خانوار تخصیص داده شده است.
وی پرداخت کمک هزینه لوازم ضروری منزل، حرفه‌آموزی و کارآموزی، ارائه خدمات مالی خرد ویژه گروه‌های همیار زنان سرپرست خانوار را از موارد اقامات بهزیستی در راستای توانمندسازی برشمرد و افزود: بهزیستی با ایجاد تغییر نگرش و خودباوری در گروه هدف و تسهیل دسترسی به خدمات مالی و حرفه‌آموزی درصدد ارتقاء کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار است.
معاون اجتماعی سازمان بهزیستی کشور اظهار داشت: اکنون چهار هزار گروه خدمات مالی خرد و یک هزار و ۵۰۰ گروه همیار زنان سرپرست خانوار در بهزیستی وجود دارد و شرکای بهزیستی همکاری خوبی در راستای حمایت و توانمندسازی زنان سرپرست خانوار دارند.
