عدم قطعیت مدآرایی بنگاه اقتصادی یا مدگرایی مصرف کننده؟
کورش نوروزمرادی مدرس علوم ارتباطات و تاریخ معاصر در یادداشتی برای خطوط نوشت:« مبنای روانشناختی ، اقتصادی ، جامعه شناختی ، آیینی ، فرهنگی مبانی اند که برای مد در پوشش میتوان از آن یاد کرد . منطقی ترین شیوه مطالعات ریشه ای مد در جامعه بررسی روشمند و سیستماتیک همه زمینه های یادشده و رسیدن به یک استنتاج چند جانبه از این پدیده است. آنچه قدر مسلم است ، مد در گستره جهانی اش با دو رخداد ظهور و بروز یافته : نخست انقلاب صنعتی و دیگر گسترش رسانه ها. به دشواری میتوان پذیرفت که گرایش به مد در نهاد بشری وجود داشته و بشر مجبور به پیروی از این رفتار باشد زیرا که هنوز در این دنیای متکثر ، مللی هستند که پایبند به آیین و و فرهنگ های تمدنی و میراثی خویش اند که حتی زبان مشترک هم نتوانسته تغییری درنوع پوشش او ایجاد نماید. با نگاهی گذرا به اطراف به سادگی میتوان این نمود را حتی در دنیای فارسی زبانان ببینیم ، تاجیکستان نمونه آشکار این کشور فارسی زبان است که هنوز پایبند به پوشش سنتی خویش اند. در درون یک جامعه بزرگ نیز خرده فرهنگ هایی هست که مانع این تغییر می شود به عنوان نمونه در جغرافیای کنونی ایران هنوز بدنه اصلی این خرد فرهنگها در برابر مد مقاومت کرده و از ساختار سنتی خود ، مانند کردها در غرب ایران و عرب ها در جنوب ایران و طالشی ها و تراکمه در شمال ایران و.... از نماد میراثی خود در پوشش تبعیت مینمایند.پرسشی که میتوان در این خصوص طرح کرد اینست که آیا کسانیکه دارای الگوی فرهنگی و تراثی مشخصی در نوع پوشش دارند هم ممکن است در تغییر پوشش تاثیر بپذیرند؟
مردمی که هیچ الگویی در پوشش ندارند خود را به روز می کنند و از جمعی بزرگتر تقلید می نمایند. شاید پیام این تغییر گروهی این باشد : میخواهم با این پوشش نشان بدهم که در جریان هستم و از آخرین دستاوردهای بشری هم استفاده میکنم.مد یک نوع به رخ کشیدن است و متفاوت جلوه دادن و از یک الگو و نوستالوژی جهانی تبعیت کردن که در این خصوص تاریخ ، هنر ، فلسفه ، و تحلیل مفاهیم انتزاعی نیز در تولد مد تاثیر مستقیم دارند .
پاسخ مثبت است اما تاثیرش کمتر از جوامعی است که هیچ الگوی ریشه‌ای در این خصوص ندارند.مردمی که هیچ الگویی در پوشش ندارند خود را به روز می کنند و از جمعی بزرگتر تقلید می نمایند. شاید پیام این تغییر گروهی این باشد : میخواهم با این پوشش نشان بدهم که در جریان هستم و از آخرین دستاوردهای بشری هم استفاده میکنم.مد یک نوع به رخ کشیدن است و متفاوت جلوه دادن و از یک الگو و نوستالوژی جهانی تبعیت کردن که در این خصوص تاریخ ، هنر ، فلسفه ، و تحلیل مفاهیم انتزاعی نیز در تولد مد تاثیر مستقیم دارند . طرفداران عمده مد ازسنین نوجوانی آغاز میشود و تا میانسالی ادامه دارد اما بسامد بالای مصرف کنندگان مد ، جوانان هستند . رسانه اصلی ترین واسطه این انتقال خرده فرهنگ است و همه انها در مجموع ابزاری در دست بازار و بنگاههای اقتصادی .هر مد تاریخ مصرفی دارد و تا زمانیکه الگویی تازه را به بدنه جامعه تزریق نکرده اند هنجار و ارزشمند محسوب میشود در عوض هر گاه الگو و نمونه ای تازه جای مد قدیم را میگیرد با چوب کهنه گی کوفته میشوند و تبعیت کنندگان الگوی قدیم به عقب ماندگی و درجا زدن در یک المان با دیده تحقیر و ارتجاع دیده میشوند. بدین شکل جامعه مد دایم در تکاپوست تا از هم گروه عقب نمانند.یک مد پس از فراگیر شدن بلافاصله دمد خواهد شد وبه سراغ ساختاری متفاوت تر خواهد رفت.هنوز نمیتوان با قاطعیت گفت که این بنگاه اقتصادی است که پس از فراگیر شدن یک مد ، فرصت سازی می کند و کالای جدیدی را خلق می کند و تزریق می نماید تا چرخه پولی و مالی ایجاد نماید یا آنکه خود مصرف کنندگان هستند که طالب و درخواست کننده یک مد دیگرگونه اند؟ در واقع رابطه این دو را تابعی از را بطه عرضه و تقاضا می توان تصور کرد.چون تقاضا وجود دارد عرضه ایجاد میشود و یا بالعکس. مد گرایی باافزایش سن به کوچه بن بست میرسد . در نهایت افراد مد زده مجبور میشوند در انتخاب پوشش از سبک کلاسیک تبعیت نمایند. بررسی علل خروج افراد در دوره کهولت از مد و مدگرایی نیاز به یک تحلیل روانشناختی و جامعه شناختی دارد ، که در این این رقعه نمیگنجد. مد در افراد غنی و فقیر به یکسان نیست چون مدگرایی هزینه بر و بودجه خور است ، بی تردید به روز بودن در مد، هزینه های مالی در بر خواهد داشت اما فقرا هم با اندکی تاخیر از مد تبعیت میکنند. ماندگاری یک مد بستگی به میزان ریشه نوستالوژیک و دریافت آمیزه های هنری و اندیشه های خلق آن مد بستگی دارد.بر روی درخت مد ، برگهای نورس در کنار برگهای زرد و پژمرده خودنمایی مینمایند و اغلب یک نوآوری خلق قدیمی را قربانی میکند و در هم می‌کوبد.