مهدی نشاط در گفتگو با پایگاه خبری تحلیلی خطوط، در پاسخ به این پرسش که ارزیابی شما از آینده بازار اجاره بهای مسکن چیست؟ اظهار کرد: با توجه به روند صعودی قیمت‌ها در خرید و فروش مسکن، قاعدتاً اجاره بها هم افزایش پیدا کرده و گاه بین ۵۰ تا ۱۰۰ درصد رشد داشته است.
به وضوح می‌توان نارضایتی را در چهره مستأجران دید
وی افزود: به طور واضح می‌توانیم نارضایتی را در چهره مشتریانی که به ما در مناطق مختلف مراجعه می‌کنند، به دلیل افزایش اجاره بها ببینیم؛ چراکه افزایش حقوق و دستمزد‌ها زیاد نبوده و حقوق و دستمزد‌ها ۵۰ درصد یا ۱۰۰ درصد رشد نکرده است؛ اما به دلیل تورمی که در خرید و فروش مسکن داریم، اجاره بها به شدت افزایش یافته است.
بنیانگذار و مدیرعامل هلدینگ سفیر اضافه کرد: بالاخره موجران هم مالک ملک خود هستند و دوست دارند ملک خودشان را به نرخ روز اجاره دهند و این هم حق طبیعی هر مالکی است و باید به آن هم احترام گذاشت؛ اما از سوی دیگر واقعاً می‌دانم که مردم هم با توجه به توان مالی‌شان قدرت حضور در این بازار را ندارند و حق دارند معترض شوند.
نشاط بیان کرد: فکر می‌کنم که در دولت باید یک سازوکار درست برای مستأجر‌ها در نظر گرفته شود؛ چراکه حتی در پرداخت وام‌هایی هم که اکنون در حال ارائه به مستأجران است، آنقدر بوروکراسی اداری وجود دارد که فکر نمی‌کنم این تسهیلات به دست مستأجرین واقعی برسد.
وی خاطرنشان کرد: به چند تا از مستأجرین پیشنهاد دادم که حتماً از این وام‌ها استفاده کنند، اما آنقدر درگیر بوروکراسی اداری شدند که درنهایت قید دریافت این تسهیلات را زدند، مشکل نخست آن‌ها این است که برای دریافت این وام ابتدا باید قرارداد اجاره آن هم با کد رهگیری داشته باشند، خب کسی که هنوز قراردادش را ننوشته و پولش را پرداخت نکرده است و نیازمند مبلغ رهن خانه است، آن مدارک را از کجا بیاورد؟ و اگر قرارداد نوشته باشد، قطعاً در آن خانه ساکن شده و دیگر به آن پول احتیاجی ندارد.
بنیانگذار و مدیرعامل هلدینگ سفیر تشریح کرد: خواهشم از مسئولانی که در این حوزه هستند، این است که حتماً در این خصوص کار کارشناس انجام دهند تا واقعاً این وام به دست افراد نیازمند و واقعی برسد.
نشاط متذکر شد: در واقع یکسری سازمان‌ها خیال همه و خود را راحت کرده‌اند و یک سایت گذاشته‌اند که این سایت دیگر از یک بخشی به بعد جلو نمی‌رود و شخص وقتی مشخصات مالک و همچنین مشخصات ملک را ندارد، باید چکار کند؟
وام اجاره مسکن به چالشی بزرگ برای مستأجران تبدیل شده است
وی تأکید کرد: به نظرم مسئولان مربوطه هر طرحی که ارائه می‌دهند، بهتر است که یک بار هم راستی‌آزمایی کنند و ببینند این طرح جواب می‌دهد یا خیر؛ به‌شحصه این موضوع را واقعاً یک چالش بزرگ برای مستأجران می‌بینم. علاوه بر این، فرض کنیم که حتی پس از کش و قوس‌های فراوان این وام را هم گرفتند، با اجاره بهایی که باید پرداخت کنند، چگونه می‌توانند قسط وام را پرداخت کنند؟
بنیانگذار و مدیرعامل هلدینگ سفیر یادآور شد: این‌ها همه از معضلاتی است که پیش روی مستأجران قرار دارد و هر سال هم که می‌گذرد، مشکلات پیش روی این قشر بیشتر و بیشتر می‌شود.
نشاط در پاسخ به این پرسش که راه حل پیشنهادی شما برای حل معضل اجاره بهای مسکن چیست؟ توضیح داد: به نظرم دولت‌ها یا سازمان‌ها به جای اینکه فشار به مالکان و موجران بیاورند، بهتر است خودشان شروع به ساخت آپارتمان کنند و خودشان حتی رایگان این مسکن‌های استیجاری را اجاره دهند. مگر می‌شود حق مالکیت یک مالک را از او گرفت؟ شاید این مالک دوست نداشته باشد مسکن خود را اجاره بدهد. نمی‌توان به زور با مالک تحمیل کرد که ملک خودش را اجاره دهد.
وی ادامه داد: فرض کنید که شخصی ساکن شهرستان یا ساکن تهران است و خانه‌ای هم با هزار چالش و سختی حریداری کرده است و هرچند ماه یک‌بار یک جایی زندگی می‌کند. بعضی‌ها به دلیل بدی آب و هوای تهران ممکن است در یک شهرستان دیگر هم یک ملکی داشته باشند؛ می‌خواهم بگویم در این زمینه الزام و اجبار صاحبخانه به ارزان اجاره دادن ملکش اقدام درستی نیست.
بنیانگذار و مدیرعامل هلدینگ سفیر اذعان کرد: دولت‌ها باید انبوه‌سازی کنند و آن آپارتمان‌ها را به مستأجران بدهند. به این صورت حق به حقدار می‌رسد و سازوکار درستی است وگرنه خود شما هم اگر مالک یک آپارتمانی باشید، به زور نمی‌توانند بگویند یا باید اجاره بدهی یا مالیات بدهی.
نشاط اظهار کرد: مردم عزیزمان چه مستأجر و چه مالک باشند، یکسری حقوق قانونی دارند که باید به آن حقوق احترام گذاشته شود.
وی با بیان این موضوع که به اذعان بیشتر کارشناسان تنها راه حل معضل اجاره بهای مسکن، ساخت خانه‌های استیجاری توسط دولت است، گفت: دولت هم می‌تواند مسکن بسازد و هم می‌تواند مسکن بخرد.
دولت یا مسکن استیجاری بسازد یا خانه‌هایی برای اجاره خریداری کند
مدیرعامل هلدینگ سفیر افزود: به جای هزینه کردن این پول به صورت وام که واقعاً معلوم نیست به دست نیازمند اصلی‌اش برسد یا خیر؛ خود دولت این خانه‌ها را که در جای جای ایران عزیزمان هست، خریداری کند و حتی می‌تواند تعدادی از خانه‌هایی که به صورت مسکن مهر ساخته شده، خریداری کرده و به عنوان خانه استیجاری در اختیار مستأجران قرار دهد و در کنار آن شروع به ساختن مسکن‌هایی که بتوانند این قشر زحمتکش و نیازمند را پوشش دهند، کند.
نشاط با اشاره به عوامل اصلی افزایش اجاره بهای مسکن و این موضوع که بانک‌ها از عوامل اصلی تورم شدید در بخش مسکن هستند، متذکر شد: بزرگ‌ترین سازمان‌ها و نهاد‌هایی که در واقع صاحب مسکن هستند، بانک‌ها و پس از آن سازمان‌ها، نهاد‌ها و ادارات دولتی هستند. به‌ویژه بانک‌ها جزء ملاکین بزرگ کشور هستند وگرنه مالکان خصوصی به تعداد زیاد آپارتمان ندارند.
وی توضیح داد: بانک‌ها با استفاده از تورم بخش مسکن، تراز منفی‌شان و عدم فعالیت صحیح‌شان را جبران می‌کنند. همچنین بانک‌ها یکسری وام‌های دستوری را به تعدادی از افراد پرداخت کردند که این‌ها وام‌هایی بدون بازگشت بودند و هیچ قسطی بابت این تسهیلات پرداخت نشده و وام‌های کلان میلیاردی هستند.
مدیرعامل هلدینگ سفیر ادامه داد: این در حالی است که شما اگر اکنون بخواهید یک وام ۱۰ یا ۲۰ یا ۳۰ یا ۵۰ میلیون تومانی دریافت کنید؛ با هزار مانع مواجه می‌شوید؛ اما وام‌های کلان میلیاردی فقط با یک امضا، آن هم بدون ارائه هیچ مدرکی و بدون هیچ ضابطه‌ای و فقط به شکل دستوری پرداخت می‌شوند و آن پول‌ها هم اصلاً معلوم نیست کجا رفته و صرف چه موضوعاتی شده است.
پرداخت وام به متقاضیان با دریافت مبالغ هنگفت از سوی افراد سودجو
نشاط اذعان کرد: این‌ها دقیقاً موضوعاتی که واقعاً برخی سازمان‌ها و نهاد‌های مرتبط باید بانک‌ها را بررسی کنند. همین الان برای همین وام‌های ۱۰۰ میلیون تومانی و ۲۰۰ میلیون تومانی بازار سیاهی ایجاد شده که برخی از افراد درج آگهی می‌کنند و با گرفتن مبالغ ۱۰ یا ۲۰ میلیون تومانی این پروسه را برای شما دور می‌زنند و به شما وام می‌دهند و عنوان می‌کنند که به سامانه و سایت و ... کاری نداشته باش و بیا ۲۰ یا ۲۵ میلیون تومان به ما پرداخت کن تا این وام را به شما بدهیم و متأسفانه کسی هم که مجبور باشد، این کار را خواهد کرد.
وی اضافه کرد: در واقع وقتی بوروکراسی زیاد می‌شود، فساد اداری هم زیاد می‌شود و نتیجتاً طرح ممکن است در ابتدای امر طرح درستی باشد؛ اما با عدم نظارت و سازوکار‌های اینچنینی در نهایت عقیم می‌ماند.
مدیرعامل هلدینگ سفیر با اشاره به تسهیلات اجاره مسکن و موانع و مشکلات پیش روی متقاضیان عنوان کرد: متأسفانه متقاضیان برای دریافت این وام موانع بسیار زیادی دارند و به نظر می‌رسد که بیشتر جنبه تبلیغاتی داشته باشد؛ به‌طور مثال از متقاضی این وام دو ضامن کارمند و نه بازنشسته رسمی با نامه کسر از حقوق می‌خواهند! چند نفر در ایران می‌شناسید که دو ضامن کارمندی که دارند کار می‌کنند و بازنشسته هم نباشند، داشته باشند؟ یعنی شرایط، شرایط آسانی برای اخذ وام نیست.
نشاط بیان کرد: دولت باید واقعاً سازو کاری مناسب در این زمینه ارائه بدهد، اگر نمی‌خواهد وام بدهد؛ بهتر است این پول‌ها را از بانک‌ها بگیرد و تعهد کند که خانه‌هایی را بخرد یا بسازد که مستأجرین از آن‌ها استفاده کنند. در اینصورت دیگر متقاضی نیازی به آوردن ضامن ندارد. متأسفانه یکسری از مردم خوب کشورمان واقعاً در شرایط درستی زندگی نمی‌کنند.
در کشور‌های پیشرفته؛ دولت طرف حساب مالکین است نه مستأجر
وی در پاسخ به این پرسش که در کشور‌های دیگر و به ویژه کشور‌های پیشرفته برای حل معضل اجاره‌نشینی چه تمهیداتی به کار برده‌اند؟ تشریح کرد: خیلی ساده به شما بگویم که در خیلی از کشورها برای اجاره مسکن، تسهیلات پرداخت می‌کنند؛ اما پرداخت وام‌شان به شکل درستی انجام شده به این صورت که دولت طرف حساب مالکین شده و پرداختی‌ها را خود دولت به مالکین انجام داده است و مستاجر‌ها فقط بدون هیچ دردسری داخل خانه می‌نشینند و آن ودیعه برای خود دولت می‌ماند.
مدیرعامل هلدینگ سفیر اظهار کرد: دولت این مبلغ را به عنوان کمک‌کننده یا شبیه یارانه پرداخت می‌کند، به طور مثال هر کسی که میخواهد خانه اجاره کند، خانه را معرفی می‌کند و دولت آن قرض‌الحسنه یا ودیعه مسکن را به صاحبخانه پرداخت می‌کند و مستأجر هم اجاره‌اش را می‌دهد؛ به این صورت پول ودیعه همیشه برای دولت حفظ خواهد شد و هر زمانی که بخواهد جابه‌جایی صورت بگیرد، به‌راحتی انجام خواهد شد.
نشاط افزود: به نظرم این اقدام درست و مثبتی است و دیگر نه مستأجر خود را با مدارک و وام و قسط و دو یا چند ضامن و ... درگیر می‌کند و نه دولت نیاز به دستورالعمل و ابلاغیه و ... دارد؛ بلکه خود دولت مستقیماً توسط همان بانک‌ها، قرارداد رسمی با مالکین می‌نویسد و این چالش‌ها برطرف خواهد شد.
تسهیلات اجاره مسکن بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد
وی متذکر شد: اگر بخواهند کار انجام بدهند، خیلی راحت می‌توانند بیایند استعلام بگیرند و خیلی راحت می‌توانند اتاق فکر بگذارند و این کار‌ها را انجام بدهند. به همین دلیل به نظرم دولت از موضوع تسهیلات اجاره مسکن فقط به عنوان جنبه تبلیغاتی استفاده می‌کند و یکسری از مسائل فقط عنوان می‌شود و در عمل اتفاقی رخ نمی‌دهد و مشکلات مستأجران همچنان باقی است.
مدیرعامل هلدینگ سفیر گفت: این را به این دلیل می‌گویم که اگر بخواهند پرداخت کنند، این همه شرایط سخت برای مردم نمی‌گذارند. یعنی شرایطی را اعلام می‌کنند که شاید از این همه مستأجر پنج درصد یا نهایتاً ۱۰ درصد بتوانند این موانع را رد کنند و ۹۰ درصد نمی‌توانند و ۹۰ درصد این چالش‌ها و این مشکلات را همچنان دارند.
نشاط ابراز امیدواری کرد که خداوند فکر و ایده‌ای به مسئولان بدهد که واقعاً مسئولانه چالش‌های مستأجران را حل کنند و به این فکر کنند که هرکدام از این عزیزانی که با این چالش‌ها مواجه هستند، عزیزان و بستگان خودشان هستند.
وی خاطرنشان کرد: از سویی باید دید که دولت اصلاً توان پرداخت حجم بسیار بالای تسهیلات اجاره مسکن را دارد یا خیر، البته خود دولتمردان بهتر می‌دانند که آیا ظرفیت مالی این مقدار پول دادن را دارند یا خیر؛ اگر مسئولان با صداقت اعلام کنند، مردم هم می‌دانند و این‌قدر آزار و اذیت نمی‌شوند.
مدیرعامل هلدینگ سفیر توضیح داد: از پایگاه خبری تحلیلی خطوط و تمام رسانه‌هایی که در این روز‌های سخت به فکر حل چالش‌ها و مشکلات مردم هستند، تشکر می‌کنم. ما در ایران کارشناس خیلی داریم، افرادی که بتوانند به دولت کمک کنند، زیاد هستند و اگر دولتمردان تمایلی به بهره‌گیری از آنان داشته باشند، می‌توانند استفاده کنند. امیدوارم هر اتفاقی که رخ می‌دهد، درنهایت به نفع مردم خوب کشورمان باشد.
