به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط ؛ روز پزشک که به مناسبت تولد ابوعلی سینا و به پاس خدمات، تألیفات و فعالیتهای وی در زمینه علوم پزشکی به این نام شناخته میشود؛ نه تنها بهانهای است برای یادآوری زندگی و تاثیرات این پزشک و فیلسوف معروف، بلکه میتواند فرصتی مغتنم هم باشد برای یادآوری و البته بررسی فعالیتهایی که در سینما و تلویزیون ایران درباره این رویداد صورت گرفته است و در پایان هم نگاهی داریم به خاطراتی که امین تارخ به عنوان تنها ابن سینای سینما و تلویزیون ایران از روزهای تولید سریال پرآوازهای که درباره این حکیم ساخته شده است، در ذهن دارد...
ابنسینا کیست؟
ابوعلی سینا، پزشک و فیلسوف معروف متولد شهر بخارا یکی از مشهورترین و تاثیرگذارترینِ فیلسوفان و دانشمندان ایران است که آثارش در زمینه فلسفه ارسطویی و پزشکی اهمیت بسیار دارند. او ۴۵۰ کتاب در زمینههای گوناگون نوشته- که یکی از معروفترین کتابهایش کتاب شفا، یک دانشنامه علمی و فلسفی جامع؛ و کتاب قانون نیز یکی از کتابهای معروف در زمینه علم پزشکی به شمار میآید. ابن سینا که از کودکی به طبیعت، گیاهان و حیوانات علاقه خاصی داشت و اوقات فراغت خود را در دشت و صحرا به جستجو و کسب تجربه میپرداخت، از همان زمان به خواص گیاهان دارویی و طبابت علاقهمند شد و پس از پیگیری این علم در سن هجده سالگی توانست دانشهای زمان خود را فرا گیرد...
ابن سینا در سینما و تلویزیون
درباره ابن سینا در سینمای ایران تاکنون فیلمی ساخته نشده و او حتی به عنوان یک شخصیت فرعی نیز در سینمای ایران دیده نشده است. این شخصیت پرآوازه ااما در دنیای سریالسازی برای طیف وسیعی از مردم ایران به خاطر سریال بسیار دیدهشدهای چون «بوعلی سینا» شناخته شده است. یک مجموعه تلویزیونی ساخته شده در سال ۱۳۶۴ که به زندگی این دانشمند بزرگ ایرانی میپردازد و در شهرستان اردستان و مسجد جامع تاریخی آن ساخته شده است. این سریال به نویسندگی و کارگردانی کیهان رهگذار؛ از بازیگرانی چون امین تارخ، فیروز بهجتمحمدی، محمد ابهری، جمشید لایق، اسماعیل محرابی، چنگیز وثوقی و سرور نجاتالهی بهره برده است. نکته جالب این که امین تارخ در نقش ابوعلی سینا و فاضل اجبوری در نقش ابوریحان بیرونی در این سریال ایفای نقش کردهاند. این سریال که تاکنون بارها از شبکههای مختلف سیما پخش شده، تنها تلاش سینما و تلویزیون ایران درباره این شخصیت محسوب میشود- که البته از دل این سریال یک فیلم سینمایی نیز استخراج شده است!
برخلاف سینمای ایران که اثری مستقل درباره ابن سینا ندارد؛ سینمای جهان با فیلمی که حدود ده سال پیش ساخته شده به این حکیم بزرگ ادای احترام کرده است. با یک فیلم ماجرایی آلمانی به نام «پزشک» که توسط فیلیپ اشتولتسل ساخته شده و بازیگرانی چون بن کینگزلی، تام پین، اما ریگبی، الیویه مارتینز و الیاس مبارک در آن ایفای نقش کردهاند. درباره «پزشک» همچنین باید گفت که این فیلم بر اساس رمانی به همین نام اثر نوآ گوردون نویسندهٔ آمریکایی ساخته شده که بعد از انتشار کتاب در سال 1986 اگرچه در آمریکا با استقبال گرمی مواجه نشد، ولی فروش بیش از ۲۱ میلیون نسخهای آن در سراسر دنیا باعث اشتهار فراوان آن و تولید فیلم «پزشک» بر اساس آن شد- که البته بازی بن کینگزلی در نقش ابن سینا در این اشتهار بیتاثیر نبود. این فیلم داستان دانشجویی انگلیسی را روایت میکند که در دوران قرون وسطا و افول علوم تجربی در اروپا، برای رسیدن به رویایش و شاگردی فرزانه بزرگ ابن سینا به اصفهان سفر میکند…
خاطرات ابن سینا از ابن سینا
امین تارخ بازیگر نقش ابن سینا درباره حضورش در سریال بوعلی سینا میگوید: شبکه دو سیما (زمانی که دو شبکه بیشتر نداشتیم) تصمیم گرفته بود درباره 13 شخصیت مثل بوعلی سینا، ابوریحان بیرونی، بوسهل مسیحی، زکریای رازی، و... 13 سریال 13 قسمتی بسازد- که اولی ساخته شد و طبق معمول دیگر شخصیتها هرگز ادامه پیدا نکرد، زیرا رئیس صداوسیما عوض شد و مدیر جدید روی کار آمد و مجموعهها ادامه پیدا نکرد. اما در همان اولین بخش آن مجموعه، کیهان رهگذار کارگردان سریال که اکنون در قید حیات نیست، چون با من دوست، همکلاس و همدوره بود، میخواست که بوعلی سینا را من بازی کنم، زیرا معتقد بود هر آنچه تصویر از ابن سینا است، شباهت زیادی با چهره من دارد.
امین تارخ درباره روزهای تولید این سریال میگوید: دوران شیرین کاری و حرفهای داشتیم و مفتخرم که این نقش را که یک شخصیت ملی، حکیم، معلم، طبیب و شخصیت استثنایی و نابغه است، من بازی کردهام- زیرا این افتخار نصیب هر بازیگری نمیشود. چیزی که برای من مهم و برای کیهان رهگذار حیاتی بود این بود که اگر قرار باشد سراغ شخصیتهای علمی و فرهنگی و شخصیتی که اهل حکمت و علم سیاست برویم شاید سریال ممکن است پربیننده نباشد، بنابراین ترکیبی از اینها به اضافه زندگی شخصی- که مثلا چرا ابن سینا ازدواج نکرد- میتواند مخاطب را جذب کند. بنابراین شخصیتی خلق شد که قرار بود عشقی میان این دو باشد، که در نهایت هم ابن سینا نپذیرفت و بعد از آن هم هرگز نپذیرفت که ازدواج کند. نمونهای از این اتفاقات و رابطه با پدر و مادرش و شخصیتهای دیگر قصهای را به تصویر کشید که برای تماشاگر میتوانست زیبا باشد. در نهایت سریال ساخته و پربیننده شد و از دل این سریال یک فیلم سینمایی نیز استخراج و یکی از فیلمهای سینمایی پرفروش شد.