به گزارش پایگاه خبریتحلیلی خطوط؛ همه افراد مخصوصا جوانان برای شروع راهی، سختیهایی را تجربه میکنند. هر کدام از این جوانان نقاط قوت منحصر به فردی دارند که کمکحال آنها است. هدفگذاری به جوانان کمک میکند تا نقاط قوت و ضعف را تشخیص دهند. در خصوص این موضوع، خبرنگار خطوط گفتوگویی با «علیرضا تبریزی» دکترای روانشناسی و فارغالتحصیل روانشناسی عمومی، داشته است که به شرح زیر است:
شاید اگر از یک جوان سوال کنیم بزرگترین دغدغه تو چی است پاسخ «مشکلات اقتصادی» باشد، اما من فکر میکنم، دغدغه یک جوان باید داشتن یک هدف باشد. انسان با داشتن هدف برای خود انگیزه تولید میکند و همچنین هدف میتواند مسیر زندگی یک جوان رو مشخص کند..
روشهای هدفگذاری متفاوتی وجود دارد. یکی از آنها روش smart است که شاید با تبعیت از این روش امکان رسیدن به هدف در نوجوانان بیشتر باشد.
این واژه از کنار هم قرار دادن اولین حروف پنج کلمه به دست آمده است که اگر یک جوان بتواند طبق این حروف هدفگذاری کند احتمال رسیدن به اهدافش بالاتر میرود..
Special خاص هم یعنی هدف باید خاص باشد یعنی مشخص باشد که دقیقا در زندگی دنبال چه چیزی هستید؟ برای مثال هدف خوشهیکل شدن، واژه مشخصی نیست، چون منظور از خوشهیکل، چه قد و وزنی است؟ هدف باید آنقدر مشخص باشد که وقتی آن را به کسی میگویید دقیقا بداند در مورد چه میزان رشدی صحبت میکنید.
به طور مثال اگر هدفتان این باشد که شرایط اقتصادی بهتری داشته باشید اگر این هدف را به کسی گویید، آن فرد متوجه نمیشود که منظورتان چقدر درآمد در ماه است؟
وزنم کم کنم، پولدار بشم، کار خوب پیدا کنم، خونه خوب بخرم، همسر خوب پیدا کنم، رشته خوب قبول بشم، در کارم پیشرفت کنم، خونه بهتری بخرم، ماشین بخرم و ...
اگر دقت کنید در تمامی موارد بالا، مشکل این است که هرکس با شنیدن این جملات در ذهن خود معنا به آنها میدهد و مشخص نیست منظور گوینده کدام معنی است. شاید برای یک نفر خونهای ۴۰ متری تداعی شود و برای نفر دیگر ۴۰۰۰ متری. پس اگر شما یک جوان پرشور هستید و میخواهید به هدفتان برسید، قدم اول این است که آن را واضح اعلام کنید.
هدفی رو تعیین کنید که قابل اندازهگیری باشد. در واقع انسان باید بتواند با گذشت زمان، میزان پیشرفت خود را برای رسیدن به آن هدف، سنجش کند.
هر از چند گاهی نگاهی به عقب بیندازید تا ببینید چقدر از مسیر رو طی کردید و سپس نگاهی به جلو تا متوجه شوید چقدر از مسیر باقی مونده. وقتی هدفی قابل اندازهگیری نیست به این دلیل است که میزان پیشرفت را نمیتوانید ارزیابی کنید. با این اتفاق ممکن است بعد از مدتی سرد شوید. پس هدف خودتان را الان لازمه مجدد ارزیابی کنید که قابل اندازهگیری است یا نه؟
اگر قابل اندازهگیری نبود یا باید مدل آن را طوری تغییر دهید که قابل اندازهگیری شود یا هدف خود را تغییر دهید. وگرنه به سختی به آن خواهید رسید.
شرط سوم برای هدفگذاری این که بررسی کنید؛ آیا این هدف قابل دسترسی است؟
شاید هدفی که برای خود در نظر گرفتید خیلی بزرگ باشد و نیاز باشد برای بهتر شدن هدفگذاری آن هدف را به اهداف کوچکتر تقسیم کنید. به طور مثال وقتی شخصی با درآمد ماهانه ۵ میلیون تومان هدف تعیین میکند که به درآمد ماهانه ۵۰۰ میلیون تومان برسد، به ظاهر هدفی دور از دسترس انتخاب کرده است. بهتر است ابتدا هدفی را تعیین کند که نزدیکتر و در دسترس باشد.
به طور مثال این شخص شاید فعلا بهتر است به درآمد ماهانه ۲۰ میلیون تومان برسد، بعد هدف گذاری برای ۵۰ میلیون، سپس هدف گذاری برای ۱۰۰ میلیون و همینطور به مرور هدف تعیین کند تا بتواند به عددی که ابتدا گفته بود، برسد. قابل ذکر است که، انتخاب اهدافی که دور از دسترس هستند ما را از رسیدن به آن هدف دور میکند.
Realistic نیز بر پایه واقعیت باشد. داشتن اهدافی که بیشتر به رویا شباهت دارد، انسان را در راه رسیدن به آن هدف سرد میکند. داشتن زمینی پاک، ایجاد صلح پایدار بین کشورها، از بین بردن خشونت در دنیا و ... برای یک انسان شاید بیشتر رویا باشد تا واقعیت.
وقتی هدف را با روسا اشتباه میگیرید احتمال نرسیدن به آن هدف را بالا میبرید. پس در مرحله چهارم هدفگذاری، دنبال این باشید که آیا این هدف در واقعیت امکان تحققش وجود دارد؟ اگر وجود ندارد شاید لازم است آن را تغییر دهید.
Time زمان؛ پنجمین نکته مهم در هدف گذاری است. اگر دنبال هدفی هستید حتما این نکته را در نظر بگیرید که برای رسیدن به هدف، زمان تعیین کنید تا بتوانید بهتر خودتان، تواناییهایتان، میزان پیشرفتتان و ... را ارزیابی کنید. پیشنهاد من همیشه داشتن اهداف کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت است. بهطور مثال برای زندگی خود یک هدف یک ساله، یک هدف سه ساله و یک هدف پنج ساله مشخص کنید. هر چند در منابع متفاوت ممکن است، کلماتی متفاوت با کلمات گفته شده در این بحث را نیز پیدا کنید، اما هدف در نهایت این است که شما هدفدار زندگی کنید، طوری که احتمال رسیدن به آن هدف را بیشتر کنید.
آرزوی من برای جوانان کشورمان رسیدن به اهدافشان است و این جمله که «همیشه سعی کنید چند هدف داشته باشید» هیچوقت نباید از یادشان رود تا تک بعدی جلو نروند.
داشتن اهدافی در ارتباط با مسائل اقتصادی، خانوادگی، دوستان، معنوی، تفریحی، ازدواج، اجتماعی و ... میتواند انسان را از تکبعدی بودن رها کند.