آلبرت بغزیان در گفتگو با پایگاه خبری تحلیلی خطوط، در ارزیابی خود از مثبت شدن تراز تجاری کشورمان در خرداد ماه اظهار کرد: به طور کلی مثبت شدن تراز تجاری در یک ماه مانند خرداد، یا مرداد و ... مرداد و به طور کلی به صورت ماهانه یا کوتاهمدت، روند خاصی را نشان نمیدهد. اما مثبت شدن تراز ممکن است ناشی از اقدام مناسب دولت در حذف ارز ترجیحی باشد که توانست جلوی واردات بیرویه برخی کالاهای غیراساسی را بگیرد.
وی افزود: این موضوع مانند این است که به طور مثال شخصی بگوید، امروز سیر شدم؛ اما باید دید در طول سال چهقدر سیر شده است و غذایی که خورده، چه کیفیتی داشته است؛ بنابراین لزوماً این نیست که اگر تراز تجاری گمرک مثبت بوده، در بقیه ماهها هم اوضاع به همین منوال است.
این کارشناس حوزه اقتصاد متذکر شد: همچنین ممکن است مثبت شدن تراز تجاری در خرداد ماه، به دلیل وارداتی است که در ماههای پیش از آن انجام دادهایم، به هر حال واردات ما در حال حاضر محدودیت دارد، بعضی ورود کالاها با ممنوعیت مواجه است؛ اگر اینها را حساب کنیم، شاید نتوانیم به راحتی به تراز مثبت دست یابیم.
بغزیان اضافه کرد: به عقیده بنده تراز منفی یا تراز مثبت باید از یک جایی ایجاد شود و این کاملاً قابل شناسایی است که از کجا نشأت میگیرد. اگر تراز منفی است، به طور مثال ممکن است که داریم گندم وارد میکنیم، برنج وارد میکنیم، خب در این صورت باید به وزارت جهاد کشاورزی ابلاغ شود که این محصولات وارداتی را تأمین کند.
وی تشریح کرد: منظور این است که به راحتی میتوان فهمید که در کدام کالاها تراز منفی داریم و کدام کالاها منفیساز هستند؛ بنابراین میتوان به راحتی برای این موارد برنامهریزی کرد تا واردات آنها کمتر شود.
این کارشناس اقتصاد در پاسخ به این پرسش که آیا منظورتان این است که تراز تجاری را باید در بلندمدت بررسی کرد؟ توضیح داد: بله، حداقل باید در یک بازه یکسال بررسی شود، مثبت شدن تراز در در یک ماه دلیل بر این نمیشود که ما خوب عمل کردهایم. به طور مثال برخی مواقع بوده که اعلام شده است در گندم به خودکفایی رسیدیم؛ این در حالی است که فقط در یک ماه، هیچ وارداتی نداشتهایم و این دلیل نمیشود که استمرار پیدا کند.
بغزیان خاطرنشان کرد: به هر حال مثبت شدن تراز تجاری اتفاق مثبتی است و امیدوارم که تداوم و استمرار داشته باشد.
وی با اشاره به موضوع برجام و میزان تأثیر آن در مثبت شدن یا منفی شدن تراز تجاری تأکید کرد: برجام میتواند هم واردات و هم صادرات را زیاد کند. باید تلاش ما این باشد که روی واردات کار کنیم در صادرات هم باید تمرکزمان روی صادرات غیرنفتی آن هم به شرط اینکه محتویات سفره مردم صادر نشود، باشد.
این کارشناس حوزه اقتصاد اذعان کرد: به هر حال برجام بسیار تأثیرگذار است؛ اما اینکه چهقدر و به چه میزان تأثیر میگذارد، بستگی مطالعات و مدیریت صحیح و مناسب دارد.
بغزیان در پاسخ به این پرسش که آیا مثبت بودن یا منفی بودن تراز تجاری نشاندهنده بیمار بودن یک اقتصاد است یا اینکه ممکن است تراز یک کشور پیشرفته هم منفی باشد؟ گفت: تراز تجاری منفی یعنی بیشتر وارد کردهایم، اکنون این عدد مهم است و همه دوست دارند مازاد صادرات داشته باشند و این خیلی بهتر از منفی بودن است؛ ولی این به این معنی نیست که کشور اقتصاد بیماری دارد. باید ببینیم رشد اقتصادی کشور، میزان اشتغال و ... چگونه است و تراز در چه قسمتی منفی است؟ آیا در مواد غذایی است؟ کالای اساسی است؟ مواد اولیه است؟ ما بیشتر مواد اولیه را وارد میکنیم؛ به طور کلی بیشتر باید ترکیب اقلام صادرات و واردات را بررسی کنیم.
وی در ارزیابی خود از چشمانداز اقتصاد کشور اظهار کرد: مسلماً بدون تعامل و همکاری با همه کشورها اوضاع اقتصاد بهتر نخواهد شد و شاید وخیمتر بشود. البته این نکته را باید در نظر داشته باشیم که موضوع برجام نمیتواند همه چیز را حل میکند؛ چراکه ما مشکلات داخلی مانند احتکار، انحصار، کمفروشی، بدفروشی و ... داریم اینها که مشکلات اقتصادمان بیشتر ناشی از آنهاست.
این کارشناس اقتصادی عنوان کرد: خودمان داریم به خودمان لطمه میزنیم؛ اما دولت با تمرکز بر موضوع مبارزه با گرانفروشی و احتکار و همچنین نظارت بر قیمتها میتواند کشتی به گل نشسته اقتصاد را به سلامت به سرمنزل مقصود برساند.
به گزارش خطوط، تفاوت میان ارزش مالی واردات و صادرات خروجی در یک بازه معین را تراز تجاری میگویند. درواقع تراز تجاری رابطه بین واردات و صادرات در یک کشور است. تراز مثبت یا مازاد تجاری یعنی میزان صادرات بیشتر از واردات باشد، و تراز منفی یا کسری تجاری برعکس آن است.